Người Palestine ôm thi thể của những đứa bé thiệt mạng trong cuộc tấn công của Israel. Ảnh: AP

Mục tiêu chiến lược lâu dài của Israel trong cuộc chiến với lực lượng Hồi giáo vũ trang Hamas ở Palestine từ hơn 10 ngày qua là nhằm loại bỏ, hay ít ra là làm suy yếu lực lượng này, đưa Phong trào Fatah của Tổng thống Mahmoud Abbas trở lại nắm quyền Dải Gaza, từ đó mở ra cơ hội nối lại đàm phán hòa bình theo cam kết giữa hai chính quyền hiện tại ở Israel và Palestine.

Việc Hamas chiếm giữ Dải Gaza hồi tháng 6-2007 đã trở thành “khúc xương” đối với tiến trình hòa bình Trung Đông, mà Israel xác định cần phải loại bỏ. Tuy nhiên, vấn đề là “xóa sổ” Hamas bằng cách nào? Tel Aviv đã áp đặt lệnh trừng phạt kinh tế, siết chặt nguồn cung hàng hóa và nguyên liệu cho Dải Gaza, với hy vọng làm suy yếu ảnh hưởng của Hamas, trong khi nâng cao vai trò của ông Abbas nhờ kinh tế khu Bờ Tây ổn định sau khi Israel dỡ bỏ các trạm kiểm soát ở đây. Việc Hamas từ chối đàm phán sau khi thỏa thuận ngừng bắn 6 tháng giữa lực lượng này với Israel hết hiệu lực ngày 19-12-2008, và tăng cường tấn công bằng rốc-két vào lãnh thổ Israel, đã tạo điều kiện cho chính quyền Do Thái có cớ tấn công quân sự Dải Gaza.

Tuy nhiên, sẽ là ảo tưởng nếu cho rằng Israel có thể tiêu diệt hoàn toàn Hamas. Chiến dịch quân sự của Israel ở Gaza dường như là cơ hội tốt cho Fatah trở lại Gaza, nhưng thực tế lại làm tổn hại uy tín của ông Abbas, vì dư luận cho rằng chính quyền của ông đang “thừa nước đục thả câu”. Mặc dù nỗ lực tránh điều đó, nhưng Tổng thống Abbas vẫn bị “mất điểm” vì không thể hiện sự cảm thông kịp thời với những người dân Gaza, và có thái độ quá mềm mỏng với Israel. Trong những ngày đầu cuộc chiến, trong khi các kênh truyền hình A-rập liên tục phát đi những hình ảnh thảm khốc từ sự tàn phá của bom đạn Israel ở Gaza, thì ông Abbas lại chỉ trích Hamas là đã tạo điều kiện cho Israel tấn công. Dư luận càng phẫn nộ hơn khi các lực lượng an ninh của ông Abbas trấn áp những người biểu tình chống Israel ở Bờ Tây. Abdel Ghani Marmash, một người ủng hộ Fatah tại thành phố Nablus ở Bờ Tây, nói: “Tôi bị Israel bắt 19 lần vì ủng hộ Fatah, nhưng hiện tại tôi quyết định đi theo ngọn cờ Hamas. Vào thời điểm này, tất cả người Palestine đều là Hamas”.

Mục tiêu tiến tới thỏa thuận hòa bình Israel - Palestine xem ra càng mờ mịt hơn, nhất là khi mới đây Hamas tuyên bố nhiệm kỳ 4 năm của ông Abbas sẽ kết thúc vào ngày 9-1, và họ sẽ không công nhận ông là Tổng thống Palestine sau thời điểm đó.

Tuy mục tiêu chiến lược khó đạt được, nhưng liên minh cầm quyền ở Israel hiện nay, gồm đảng Kadima của Ngoại trưởng Tzipi Livni và Công đảng của Bộ trưởng Quốc phòng Ehud Barak, hy vọng sẽ đạt được mục tiêu trước mắt, đó là tranh thủ sự ủng hộ của cử tri trong cuộc tổng tuyển cử vào tháng tới. Kadima và Công đảng sẽ phải cạnh tranh quyết liệt với đảng Likud của cựu Thủ tướng Benyamin Netanyahu. Mà lịch sử Israel cho thấy trong các cuộc bầu cử, phần thắng luôn nghiêng về ai quyết tâm (hoặc biết cách làm ra vẻ) bảo vệ người dân Israel, dù thông qua đàm phán hòa bình với Palestine hay dùng sức mạnh quân sự để trấn áp.

N.MINH
(Theo Jerusalempost, NYT, Guardian)