Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu lần đầu tiên thừa nhận đất nước ông đang bị cô lập, trong bối cảnh áp lực quốc tế ngày càng lớn xung quanh cuộc chiến của Tel Aviv ở Dải Gaza.

Thủ tướng Netanyahu tại Quốc hội Israel. Ảnh: AP

“Chúng ta đang bước vào một dạng cô lập và sẽ phải thích nghi với một nền kinh tế tự cung tự cấp”, ông Netanyahu phát biểu tại một hội nghị kinh tế hôm 15-9.

Thủ tướng Netanyahu đề nghị Israel cần đầu tư mạnh vào “các hoạt động gây ảnh hưởng” trên các phương tiện truyền thông truyền thống và xã hội để chống lại sự cô lập kinh tế. Đặc biệt, ông kêu gọi Israel phải tự sản xuất vũ khí để tránh phụ thuộc vào thế giới bên ngoài.

Bình luận trên đánh dấu sự thay đổi rõ rệt so với những lời phủ nhận liên tục của Chính phủ Israel về việc ngày càng bị xa lánh về mặt ngoại giao do cuộc chiến ở Dải Gaza. 

Xung đột ở Gaza bùng phát sau cuộc tấn công của phong trào Hồi giáo Hamas vào miền Nam Israel, khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng và 251 con tin bị bắt giữ. Chiến dịch đáp trả của Israel trong gần 2 năm qua đã tàn phá dải đất và làm chết gần 65.000 người. Quốc tế ngày càng lo ngại về tác động nhân đạo đối với khoảng 2 triệu người tại Gaza. 

Không chỉ ngoại giao, Israel còn bị cô lập ở nhiều lĩnh vực khác như kinh tế, thể thao, văn hóa, khoa học, học thuật và du lịch. 3 lĩnh vực nằm trong số những vấn đề đau đầu nhất đối với Israel là kinh tế, thể thao và văn hóa.

Hàng xuất khẩu của Israel dự kiến ​​sẽ bị ảnh hưởng, với làn sóng quay lưng từ người tiêu dùng sẽ đẩy sản phẩm của nước này khỏi các kệ siêu thị trên toàn cầu. Tại một số khu vực ở châu Âu, xoài Israel đã bị loại bỏ, gây thiệt hại nặng nề cho nông dân. Một số quốc gia cũng có thể ngừng xuất khẩu nguyên liệu thô sang Israel, như Thổ Nhĩ Kỳ đã làm.

Tây Ban Nha đã hủy hợp đồng mua các hệ thống phóng tên lửa trị giá gần 700 triệu euro của công ty Israel Elbit Systems. Động thái này nâng tổng giá trị các hợp đồng vũ khí của Tel Aviv mà Madrid “xé bỏ” trong những tháng gần đây lên gần 1 tỉ euro.

Các quốc gia phương Tây khác, trong đó có Anh và Canada, đã ngừng xuất khẩu vũ khí sang Israel trong những tháng qua. Đức cũng hạn chế xuất khẩu vũ khí cho Israel.

Ở lĩnh vực thể thao, các đội tuyển Israel đang bị ngăn chặn không cho tham gia các giải đấu quốc tế. Các cuộc biểu tình chưa từng có ở Tây Ban Nha phản đối sự góp mặt của đội đua xe đạp Premier Tech đến từ Israel, là một ví dụ. Đỉnh điểm có thể là việc Israel bị loại khỏi Thế vận hội, tương tự trường hợp của Nga vì cuộc xung đột Ukraine. Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez hôm 15-9 đã thúc giục các tổ chức thể thao quốc tế cấm Israel tham gia các giải đấu.

Về văn hóa, Israel đã “thấm đòn” bởi làn sóng tẩy chay. Một bản kiến ​​nghị chung của 4.000 nhà làm phim đã kêu gọi từ chối mọi sự hợp tác với Israel và các ban nhạc Israel không còn được mời tham dự các liên hoan phim quốc tế.

Tại Cuộc thi Ca khúc Truyền hình châu Âu (Eurovision), việc Israel có tham gia hay không đã trở thành vấn đề trọng tâm. Liên minh Phát thanh Truyền hình châu Âu (EBU) khó có thể phớt lờ Hà Lan và Ireland, những nước dọa tẩy chay cuộc thi nếu Israel tham gia. Dự kiến, EBU sẽ đề xuất những thỏa hiệp mà Israel có thể không chấp nhận, chẳng hạn như nước này tranh tài dưới lá cờ trung lập.
Giới phân tích tin rằng 2 năm xung đột có thể làm suy yếu an ninh lâu dài của Israel bởi điều này gia tăng sự thù địch trong thế giới Arab và Hồi giáo, cũng như bào mòn sự ủng hộ của các đồng minh Israel, đặc biệt là Mỹ, Anh và Đức.

Một số nước phương Tây vốn có truyền thống thân thiện với Israel, bao gồm Pháp, Anh và Canada, dự định chính thức công nhận Nhà nước Palestine vào cuối tháng này,

HẠNH NGUYÊN (Theo Anadolu, Ynet News)