* Washington lo ngại IS tấn công Jordanie

Một nhóm các tay súng người nước ngoài tại Syrie. Ảnh: Telegraph

Theo chuyên gia hàng đầu về khủng bố này, xung đột tại Syrie đã tạo nên cuộc "huy động" các tay súng ngoại quốc lớn nhất kể từ cuộc chiến chống lại Liên Xô ở Afghanistan hồi những năm 1980. Tuy nhiên, cần lưu ý là cuộc chiến ở Afghanistan thu hút hơn 20.000 tay súng nước ngoài nhưng nó kéo dài trong một thập kỷ, còn nội chiến ở Syrie chỉ mới bắt đầu cách đây 3 năm. Giáo sư Neumann cũng nhận thấy số lượng các chiến binh nước ngoài đã chững lại hoặc giảm trong giai đoạn từ tháng 12-2013 đến tháng 6 năm nay do đấu đá nội bộ giữa các nhóm vũ trang tại Syrie, nhưng từ khi phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) bắt đầu xâm chiếm lãnh thổ, trong đó có thành phố Mosul lớn thứ hai Iraq, và tuyên bố thiết lập một nhà nước Hồi giáo bao phủ nhiều quốc gia, các tay súng nước ngoài lại đổ xô tới Syrie.

Theo ông Neumann, Tunisie hiện là quốc gia có nhiều chiến binh đang hoạt động tại Syrie nhất với hơn 3.000 người. Arabie Séoudite xếp thứ hai với gần 2.500 tay súng, trong khi Maroc và Jordanie mỗi nước có khoảng 1.500 chiến bình tại đây. Trong số các nước phương Tây, Pháp có khoảng 700 tay súng, Anh 500, Đức 400, Bỉ 300 và Mỹ 100. "Nếu tính theo dân số bình quân đầu người, các nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất là Bỉ, Hà Lan và các nước Bắc Âu như Đan Mạch, Thụy Điển, Na Uy. Họ là những nước nhỏ nhưng mỗi nước có từ 50-100 tay súng (tại Syrie)" – Giáo sư Neumann nhận định. Ông cũng lưu ý rằng ở một số nước châu Âu, khoảng 10-20% người đến Syrie gia nhập IS là phụ nữ. Và trong vài tuần trở lại đây kể từ khi IS công bố các đoạn video hành quyết 2 nhà báo Mỹ James Foley và Steven Sotloff, ngày càng có nhiều tay súng nước ngoài đề cập đến việc chiến đấu chống lại phương Tây.

Trong một diễn biến liên quan, Mỹ đang kêu gọi sự tham gia của các đồng minh vùng Vịnh trong cuộc chiến chống lại mối đe dọa ngày càng tăng từ IS, đồng thời Washington cũng cân nhắc việc mở rộng các khóa huấn luyện cũng như trang bị vũ khí cho quân nổi dậy Syrie chống lại IS.

Theo Reuters, trong khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry lên đường sang vùng Vịnh vào hôm qua nhằm kêu gọi sự ủng hộ của các quốc gia trong khu vực, một cuộc họp giữa các quan chức Nhà Trắng và các nghị sĩ hàng đầu của Quốc hội Mỹ đã được tổ chức nhằm thảo luận gói hỗ trợ trị giá 500 triệu USD cho các nhóm phiến quân đang chiến đấu chống lại Chính phủ Syrie và IS. Một số nguồn tin cho biết các nghị sĩ đã đưa ra những câu hỏi xung quanh khả năng Mỹ bãi bỏ lệnh cấm chuyển các loại vũ khí hạng nặng cho phiến quân, như tên lửa đất đối không (trước nay Washington luôn lo ngại các loại vũ khí này có thể rơi vào tay những "thành phần bất hảo" và được dùng để chống lại Mỹ cùng đồng minh). Một số nhà lập pháp cũng gợi ý chính quyền Tổng thống Barack Obama nên tìm kiếm sự cho phép của quốc hội để tiến hành một chiến dịch quân sự rộng lớn hơn ở cả Iraq và Syrie.

Tại Trung Đông, Washington đang đẩy mạnh hợp tác tình báo với Jordanie thông qua thúc đẩy thành lập một đơn vị tình báo đặc nhiệm do lo ngại quốc gia này có thể trở thành mục tiêu của IS. Cố vấn chống khủng bố của Nhà Trắng Lisa Monaco trong bài phát biểu với báo giới tuần trước đã nhận định đồng minh này là một trong những quốc gia có nguy cơ cao trở thành đích ngắm tiếp theo trong chiến dịch khủng bố của IS.

TRÍ VĂN (Theo AP, Reuters)