02/02/2008 - 10:04

Kỷ niệm 40 năm Cuộc tổng tiến công và nổi dậy Xuân Mậu Thân 1968

Đồng bằng Sông Cửu Long - Những ngày "xuân bão lửa" (kỳ 2)

TỈNH CÀ MAU

12 giờ đêm giao thừa, các lực lượng vũ trang nổ súng tấn công đột nhập phường 2, phường 3, phường 4, chiếm bót Thầy Giàu, đánh chiếm làng “chiêu hồi” tiến đến Trường Trung học Tự Cường, đánh sập một góc Trại Phạm Ngũ Lão, làm chủ từ bót Thầy Giàu đến Giồng Kè. Ta chiếm nhà thương mới, đánh tiểu khu và tòa hành chánh, Dinh Tỉnh trưởng. 6 giờ 30, địch cho máy bay đánh phá và đưa quân phản kích. Ta đánh phản kích quyết liệt, diệt thêm 1 đại đội địch. Cùng lúc, du kích Cái Nước, Ngọc Hiển và du kích xã Lợi An, Lương Thế Trân, Thanh Điền tiến vào nội ô đột nhập phường 8 phường 9 phía nam thị xã Cà Mau, giải tán tề và phòng vệ dân sự, diệt một số tên ác ôn và làm chủ suốt đêm. Dân quân huyện Duyên Hải bao vây bức rút chi khu Năm Căn.

TỈNH KIÊN GIANG

Đêm giao thừa, ta nổ súng tấn công thị xã Rạch Giá Tiểu đoàn 207 của tỉnh chia nhiều mũi đánh vào các mục tiêu trong tiểu khu ngụy. Đại đội 616 pháo kích vào cư xá và trại biệt kích Mỹ. Ta chiếm được 1 góc trung tâm hành quân của tiểu khu, khu bưu điện, trại cảnh sát, Ty Ngân khố, phát triển đánh Dinh Tỉnh trưởng, Khám lớn. Bị đánh bất ngờ ngay khu đầu não nên địch trong thị xã rối loạn. 3 giờ 30 phút, đại đội xe thiết giáp của địch ở Tắc Ráng chạy vào, cùng bộ binh phản kích. Cuộc chiến đấu diễn ra quyết liệt, nhiều cán bộ, chiến sĩ của tiểu đoàn 207, đại đội đặc công và biệt động thị xã hy sinh... 5 giờ sáng mùng 1 Tết lực lượng ta rút ra Rạch Giồng để chuẩn bị đánh phản kích. Đại đội 4 và một số cán bộ chiến sĩ của đại đội khác chiến đấu trong vòng vây của địch tại khu bưu điện và bến xe (đầu cầu Sông Kiên). Trong buổi sáng mùng 1 Tết, đại đội 4 đương đầu với lực lượng cảnh sát, biệt kích và đại đội xe thiết giáp, diệt gần 100 tên bắn hư 2 xe... Phối hợp với đòn tấn công của thị xã quân và dân các huyện Tân Hiệp, Giồng Riềng, Gò Quao cũng đồng loạt nổi dậy, bao vây chi khu, bức rút đồn bót địch, mở rộng vùng giải phóng.

TỈNH AN GIANG

 Lực lượng vũ trang An Giang trên đường tiến công vào thị xã Châu Đốc, An Giang.
(Nguồn: Lực lượng vũ trang nhân dân An Giang 30 năm kháng chiến 1945 - 1975). 
Rạng sáng mùng 2 Tết quân ta đồng loạt nổ súng vào các mục tiêu đã định. Sau vài giờ chiến đấu, ta làm chủ gần như hoàn toàn thị xã. Trại Thượng Đăng Lễ, nơi đặt tiểu khu Châu Đốc, bị ta chiếm giữ. Ta loại khỏi vòng chiến đấu đại đội 810 hành chánh tiếp vận của địch. Ta tấn công trại giam và đánh vào Dinh Tỉnh trưởng, diệt trụ sở cảnh sát dã chiến, đồn quân cảnh... Sau 6 giờ chiến đấu ta đã đánh chiếm được các mục tiêu đã định. Lực lượng vũ trang thị xã Châu Đốc đã chiếm giữ cầu sắt An Biên - Thủ Khoa Nghĩa bao vây quân ngụy. Bộ đội địa phương Châu Phú làm chủ khu vực tiệm rượu Vĩnh Phong Long... tổ chức trận địa đánh tàu theo bờ sông Cồn Tiên, Đa Phước. 6 giờ sáng ngày mùng 2 Tết, thị xã Châu Đốc hầu như nằm trong tay ta, địch co cụm tử thủ. Ta tiếp tục củng cố các vị trí đã chiếm được tạo thế bao vây các mục tiêu còn lại. Tại Tri Tôn, ta đánh vào quận lỵ, Cầu 13. Cắt đứt Lộ tẻ Tri Tôn - Long Xuyên. Mùng 2 Tết, ta làm chủ hoàn toàn thị trấn Tri Tôn. Chiều địch cho máy bay địch bắn phá ác liệt và đổ quân tìm cách tiến vào nội ô. Bị ta đánh trả, chúng phải dừng lại. Để bảo toàn lực lượng chiều tối quân ta lùi ra khỏi thị xã và thị trấn Tri Tôn. Trên đường rút ta tiêu diệt thêm đồn Sóc Suôi và pháo kích thiệt hại đồn Sóc Triết. Trong cuộc tấn công vào thị xã Châu Đốc và thị trấn Tri Tôn, ta đánh chiếm và phá hủy 21 vị trí quân sự, loại hàng trăm tên địch ra khỏi vòng chiến đấu.

TỈNH ĐỒNG THÁP

 Du kích xã Long Thạnh làm chủ chợ Long Thạnh, huyện Phụng Hiệp trong Tổng tiến công Xuân Mậu Thân 1968. (Nguồn: Lịch sử Đảng bộ huyện Phụng Hiệp 1930-1975 - Tập I).

Chiều 31-1-1968 ta diệt đồn Trà Bông (Nhị Mỹ) và đồn Cầu Móng, cắt đứt giao thông Cao Lãnh - Kiến Văn - Hồng Ngự. Đêm 2-2-1968 các lực lượng vũ trang của ta đánh Tòa Hành chánh, Khu cư xá Mỹ, diệt bọn công an, cảnh sát và đánh thiệt hại Tiểu đoàn 2 Trung đoàn 16 của địch. Ngày 3-2-1968 ta bám giữ các các khu vực quanh thị xã. Cắt đứt đường giao thông. Đêm 3 ngày rạng 4-2-1968, ta lại đánh khu phố Mỹ Ngãi, chiếm nhà máy đèn, tấn công đồn Chợ Mới. Quần chúng phối hợp nổi dậy diệt ác ôn, phá kềm kẹp, đánh sập Cầu Kinh Cụt trên Lộ 30 từ Cao Lãnh đi Phong Mỹ. Ngày 7-2-1968, địch điều lực lượng các nơi về tiếp ứng cho tiểu khu Kiến Phong. Tối 7-2-1968, ta tiếp tục đánh vào thị xã Cao Lãnh, chiếm khu chợ, diệt chi công an cảnh sát, cư xá Mỹ, sau đó rút qua Hòa An. Tại huyện Hồng Ngự, đêm 31-1-1968 quân ta tiến công các mục tiêu thị trấn Hồng Ngự gây cho địch nhiều thiệt hại. Ta làm chủ thị trấn đến hết ngày 1-2-1968.

TỈNH BẾN TRE

2 giờ 30 ngày 31-1-1968 (mùng 2 Tết), Tiểu đoàn 516 vượt sông Bến Tre theo hai mũi. Một mũi vừa vượt sông vừa đánh tàu địch, chiếm chợ Bến Tre, đánh thiệt hại nặng Đại đội bảo an 289 và trung đội dân vệ tại cầu Cá Lóc. Các hướng khác, lực lượng ta hợp đồng chiến đấu với Tiểu đoàn 516 đánh các mục tiêu: Đài Phát thanh, Sở chỉ huy Trung đoàn 10, tập kích sân bay Tân Thành phá hủy 4 máy bay. Sáng ngày 1-2-1968, ta làm chủ phần lớn thị xã, bao vây Dinh Tỉnh trưởng. Ngày 3-2-1968, ta đánh chiếm tiểu khu Bảo An, diệt hậu cứ và kho Rạch Vông, làm tê liệt đường giao thông số 6, bao vây bức rút đồn Cầu Cống số 2 phá hư bến phà Rạch Miễu. 16 giờ cùng ngày, chúng đưa một tiểu đoàn Mỹ đổ quân xuống sân vận động Bến Tre nhưng bị ta đánh trả mãi đến đêm chúng mới đổ được quân. Sáng ngày 4-2-1968, một tiểu đoàn Mỹ đổ bộ xuống đồng Cây Da xã Phú Hưng để giải vây cho bọn ngụy ở thị xã, bị ta diệt gọn một đại đội. Phối hợp với thị xã, các huyện đều nổi dậy tấn công đồng loạt. Huyện Mỏ Cày: đêm 31 rạng ngày 1-2-1968 ta diệt đồn Việt Hoa. Quần chúng nổi dậy bức hàng 12 đồn. Ta làm chủ thị trấn Mỏ Cày 7 ngày đêm. Chợ Lách giải phóng hoàn toàn 4 xã 25 ấp với 45.000 dân.

TỈNH LONG AN

Đêm mùng 4 rạng mùng 5 Tết Tiểu đoàn Đồng Nai hành quân từ Tân Trụ sang Hòa Phú, Bình Quới về vùng ven thị xã, chia làm 4 mũi tấn công. Nổ súng trễ hơn các nơi khác 5 ngày, do đó yếu tố bất ngờ không còn, nhưng 3 trung đội biệt động của thị xã đã dũng cảm mưu trí tấn công vào hầu hết các mục tiêu, diệt 60 tên Mỹ, phá hủy 2 trực thăng và nhiều khí tài của địch.

TỈNH TIỀN GIANG

Đêm 30-1-1968, các lực lượng vũ trang và nhân dân TP Mỹ Tho đồng loạt tham gia tiến công và nổi dậy, bao vây bức rút các đồn bót của địch. Ta đánh vào khu vực cầu Chiến Sĩ, chiếm khu Giếng Nước. Các xã ven phối hợp với lực lượng bên ngoài bao vây bứt rút đồn bót địch, giải tán lực lượng phòng vệ dân sự. Quần chúng các xã phía Bắc huyện Chợ Gạo nổi dậy, địch ở Bót Mỹ An bỏ chạy, ta tiếp tục bao vây uy hiếp và kêu gọi lực lượng của căn cứ tiểu đoàn 71 pháo binh, hậu cứ 73 đầu hàng. Phối hợp với chiến trường, các huyện Châu Thành, Cai Lậy, Cái Bè đã vận động quần chúng cùng với lực lượng du kích tại chỗ bao vây bức rút hàng loạt đồn bót ở vùng sâu, phá hàng trăm ấp dân sinh dọc theo lộ 4 mở ra một vùng nông thôn rộng lớn từ Cái Bè đến Châu Thành, ta làm chủ dài ngày nhiều đoạn trên lộ 4.

HUỲNH THUẬN (tổng hợp)

---------------------
Nguồn: “Lịch sử Đảng bộ các tỉnh: Bến Tre, Đồng Tháp, Bạc Liêu, Sóc Trăng; Lịch sử tỉnh Vĩnh Long (1732-2000); Vòng Cung Cần Thơ Xuân 1968; Địa chí Cần Thơ; Lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và nhân dân thị xã Trà Vinh anh hùng 1930-1975;Lịch sử đấu tranh cách mạng của Đảng bộ và nhân dân thị xã Tân An 1930-1975; Lịch sử Đảng bộ huyện Phụng Hiệp 1930 -1975; Lịch sử Đảng bộ Thị xã Vị Thanh 1954-1975;Long An Lịch sử kháng chiến chống Mỹ cứu nước (1954-1975); Quân khu 9 30 năm kháng chiến 1945-1975; Lực lượng vũ trang nhân dân Cần Thơ 30 năm kháng chiến Tập II (1954-1975); Lịch sử Phụ nữ Tiền Giang; Lịch sử lực lượng vũ trang tỉnh Đồng Tháp trong kháng chiến chống Mỹ (1954-1975); Kiên Giang 30 năm chiến tranh giải phóng...”.

Chia sẻ bài viết