Tổng thống đắc cử Donald Trump ngày 12-11 đã chọn người dẫn chương trình truyền hình Pete Hegseth làm Bộ trưởng Quốc phòng. Ðây là động thái bất ngờ vì ông Trump bổ nhiệm một ứng cử viên không chính thống giữ một trong những vị trí nổi bật nhất trong Chính phủ Mỹ.

Ông Hegseth và Tổng thống đắc cử Donald Trump. Ảnh: NY Post

Ông Hegseth, 44 tuổi, là đồng dẫn chương trình “Fox & Friends” của hãng tin Fox News. Ông gia nhập mạng lưới Fox vào năm 2014 và dẫn chương trình đưa tin về Năm mới của đài truyền hình Mỹ trong nhiều năm. Năm 2012, Hegseth tranh cử Thượng viện tại bang Minnesota với tư cách là đảng viên Cộng hòa, nhưng bất thành. Vị này có bằng thạc sĩ về chính sách công tại Ðại học Harvard. Hegseth có quan điểm bảo thủ và cuốn sách của ông, mang tên “Cuộc chiến với quân nhân: Ðằng sau sự phản bội của những người bảo vệ tự do”, đã được xuất bản hồi tháng 6 năm nay. Nội dung quyển sách kêu gọi bảo vệ quyền lợi cho quân nhân.

Nằm ngoài chuẩn mực truyền thống

Trong thông báo công bố sự lựa chọn của mình, ông Trump đã ca ngợi kinh nghiệm chiến đấu của ông Hegseth cũng như việc đồng minh này ủng hộ quân đội và cựu chiến binh. Bản thân Hegseth là thiếu tá Lục quân Vệ binh Quốc gia, từng được triển khai đến Vịnh Guantanamo và hai chiến trường Iraq, Afghanistan.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump từ năm 2017-2021, Pete Hegseth đã dốc sức bảo vệ các cuộc tương tác của chủ nhân Nhà Trắng với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, ủng hộ chương trình nghị sự “Nước Mỹ trên hết” mà ông Trump đề ra nhằm nỗ lực rút lính Mỹ ở nước ngoài về nước. Ông Hegseth cũng đấu tranh quyết liệt cho sự nghiệp của các cựu chiến binh bị cáo buộc phạm tội ác chiến tranh.

Quyết định đề cử ông Hegseth vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng cần phải được Thượng viện Mỹ phê chuẩn. Tuy nhiên, ông Hegseth có thể sẽ vấp phải sự phản đối từ các quan chức quân sự cấp cao và những nhà lập pháp từng phục vụ trong quân đội. Lý do là vì ông này chấp nhận câu chuyện của những binh sĩ vi phạm các quy tắc công lý quân sự. Một cựu quan chức Lầu Năm Góc ở nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump đã hoài nghi về việc ông Hegseth thiếu kinh nghiệm và bày tỏ lo ngại về khả năng giành được sự chấp thuận của Thượng viện, ngay cả khi đảng Cộng hòa chiếm đa số tại nhánh lập pháp này.

Tờ New York Times nhận định Hegesth là “lựa chọn nằm ngoài chuẩn mực truyền thống cho vị trí bộ trưởng quốc phòng”. Các bộ trưởng quốc phòng gần đây nhất của Mỹ từng là các tướng hàng đầu hoặc có kinh nghiệm làm việc trong chính quyền hay cơ quan tư vấn.

Các nguồn tin cho biết ông Trump đặc biệt quan tâm về khía cạnh truyền tải thông điệp đến công chúng Mỹ và điều này có thể đã thúc đẩy ông đề cử người dẫn chương trình của Fox News làm lãnh đạo lực lượng chiến đấu gồm hơn 2 triệu quân nhân.

Mỹ có Bộ Hiệu quả Chính phủ

Cùng ngày 12-11, Tổng thống đắc cử Mỹ tuyên bố sẽ thành lập một bộ mới có tên là “Bộ Hiệu quả Chính phủ” nhằm thúc đẩy hiệu quả hoạt động của chính phủ trong nhiệm kỳ thứ hai của ông. Ông Trump cho biết tỉ phú Elon Musk và cựu ứng cử viên tổng thống Vivek Ramaswamy sẽ lãnh đạo “Bộ Hiệu quả Chính phủ”, trong đó nhiệm vụ chính là thúc đẩy cải cách quy mô lớn mang tính cấu trúc cũng như xây dựng cách tiếp cận mới theo hướng doanh nghiệp mà Chính phủ Mỹ chưa từng thấy trước đây.

Bộ trên là cơ quan lâm thời và dự kiến sẽ kết thúc chậm nhất vào ngày 4-7-2026. Giới chuyên gia cho rằng sau khi nhất trí với tỉ phú Musk về sự cần thiết thành lập bộ mới nói trên, ông Trump sẽ tăng cường trách nhiệm của chính phủ với người dân, trong đó mục tiêu hàng đầu là ngay lập tức đạt được các mục tiêu tiết kiệm chi tiêu từ đầu năm 2025. Ông Trump dự kiến sẽ triển khai ngay kế hoạch hành động 5 bước trong vòng 100 ngày đầu tiên cầm quyền thông qua Bộ Hiệu quả Chính phủ.

Trong thông cáo báo chí, ông Trump bày tỏ: “Tôi rất vui mừng thông báo rằng Elon Musk vĩ đại, hợp tác với Người yêu nước Mỹ Vivek Ramaswamy, sẽ lãnh đạo Bộ Hiệu quả Chính phủ. Cùng nhau, hai người Mỹ tuyệt vời này sẽ mở đường cho chính quyền của tôi phá bỏ bộ máy quan liêu của chính phủ, cắt giảm các quy định dư thừa, giảm bớt chi tiêu lãng phí và tái cấu trúc các cơ quan liên bang, điều thiết yếu cho phong trào “Cứu nước Mỹ”. Theo ông Trump, Bộ Hiệu quả Chính phủ có thể trở thành “Dự án Manhattan” của thời đại mới, bởi nó sẽ loại bỏ tình trạng lãng phí và gian lận khổng lồ hiện hữu trong 6,5 ngàn tỉ USD chi tiêu hằng năm của Chính phủ Mỹ.

Về phần mình, tỉ phú Musk từng tuyên bố sẽ tiết kiệm 2.000 tỉ USD cho người nộp thuế Mỹ nếu ông Trump thắng cử. Trước đó, ông Musk từng cảnh báo về tình trạng nợ của Mỹ, cho rằng quốc gia này có nguy cơ bị phá sản nếu không kìm chế việc chi tiêu.

Tổng thống đắc cử Trump cũng đã chọn Cựu Giám đốc tình báo quốc gia John Ratcliffe làm người đứng đầu Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA), ông William McGinley làm Cố vấn Nhà Trắng. Ngoài ra, ông Trump cũng chọn 2 nhân sự then chốt cho chiến lược Trung Đông, gồm cựu Thống đốc bang Arkansas Mike Huckabee làm Đại sứ Mỹ tại Israel và nhà tài trợ cho chiến dịch tranh cử đồng thời là nhà đầu tư bất động sản Steve Witkoff làm Đặc phái viên tại Trung Đông.

HẠNH NGUYÊN (Tổng hợp)