Cục Ðiều tra Quốc gia Philippines (NBI) hôm 26-11 đã triệu tập Phó Tổng thống Sara Duterte để thẩm vấn về tuyên bố bà đã thuê người ám sát Tổng thống Ferdinand Marcos Jr.

Bà Duterte và ông Marcos Jr trong cuộc bầu cử tổng thống Philippines hồi năm 2022. Ảnh: AP

Theo hãng tin Reuters, lệnh triệu tập từ NBI yêu cầu bà Duterte phải có mặt tại văn phòng đơn vị này vào ngày mai (29-11). Theo lệnh triệu tập, bà Duterte sẽ bị thẩm vấn về đe dọa được cho có thể vi phạm luật chống khủng bố của Philippines. Lệnh triệu tập được NBI tống đạt sau khi xác nhận đoạn video bà Duterte dọa cử sát thủ nhắm mục tiêu vào ông Marcos Jr và gia đình ông là có thật. Trong đoạn video, bà Duterte đã chỉ thị cho sát thủ ám sát Tổng thống Marcos Jr, đệ nhất phu nhân Louise Araneta-Marcos cùng Chủ tịch Hạ viện Ferdinand Martin Romualdez nếu bà bị sát hại, và sát thủ đã đồng ý.

Tổng thống Philippines cũng hứa sẽ hành động trước những gì ông mô tả là mối đe dọa “công khai” và “đáng lo ngại” của bà Duterte đối với ông.

Tuy nhiên, bà Duterte gọi cáo buộc của chính phủ về việc bà âm mưu ám sát Tổng thống Marcos Jr là “trò hề” và “bịa đặt”. Bà Duterte trong một tuyên bố nói rằng phát biểu của bà về việc thuê người ám sát ông Marcos Jr chỉ là thể hiện “nỗi bất bình” trước việc chính quyền ông “không phụng sự người dân mà chỉ lo trấn áp đối thủ chính trị”. Bà Duterte cho rằng cáo buộc mưu sát đã bị cắt ra khỏi ngữ cảnh. “Những người bình thường cũng hiểu rằng điều được coi là ý định trả thù không phải là mối đe dọa thực sự. Nó mới chỉ dừng ở ý tưởng, không có bằng chứng chứng minh nào. Tôi tin rằng một cuộc điều tra trung thực sẽ dễ dàng chứng minh những gì họ cáo buộc chỉ là trò hề, bịa đặt hoặc hoàn toàn không có gì” - bà Duterte nhấn mạnh.

Nhiều mâu thuẫn chính trị

Bà Duterte và ông Marcos Jr đều là con của các cựu tổng thống Philippines. Tháng 5-2022, ông Marcos Jr đã giành được chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử tổng thống Philippines nhờ vào quyết định liên danh tranh cử với bà Duterte. Kết quả là bà Duterte trở thành phó tổng thống sau khi ông Marcos Jr đắc cử.

Song, liên minh này nhanh chóng tan rã do bất đồng về nhiều vấn đề, gồm chính sách đối ngoại, đặc biệt là xung quanh việc Philippines “chuyển hướng” khỏi Trung Quốc để “ngã” về Mỹ, cuộc chiến chống ma túy cùng loạt vấn đề khác. Bà Duterte từng cho rằng ông Marcos Jr là người “yếu đuối" khi ông đảo ngược chính sách thân Trung Quốc của chính phủ tiền nhiệm Rodrigo Duterte, xích lại gần Mỹ và thách thức các yêu sách lãnh thổ của Bắc Kinh ở Biển Ðông. Bà Duterte đã từ chức bộ trưởng giáo dục hồi tháng 6 khi tuyên bố rằng bà cảm thấy “bị lợi dụng” sau khi hợp tác với ông Marcos Jr. Bà vẫn giữ chức Phó Tổng thống sau khi các đồng minh của ông Marcos Jr điều tra cáo buộc bà sử dụng tiền công quỹ sai mục đích.

Theo tờ The Diplomat, sự cạnh tranh chính trị giữa 2 gia tộc này ngày càng trở nên “khốc liệt hơn, tệ hơn và mang tính cá nhân hơn”. Trong những tháng gần đây, cơ quan lập pháp Philippines đã điều tra nhiều cáo buộc đối với gia đình bà Duterte. Trong khi đó, cựu Tổng thống Rodrigo Duterte đã phải đối mặt với các cuộc điều tra về cuộc chiến chống ma túy được tiến hành trong thời gian ông tại nhiệm. Chính quyền ông Marcos Jr còn báo hiệu rằng có thể hợp tác với các cơ quan quốc tế để điều tra chiến dịch này, vì nghi ngờ có những vụ bắt giữ hoặc hành quyết ngoài vòng pháp luật. Chưa kể, Hạ viện Philippines cũng đang tiến hành điều tra bà Duterte và đã ra lệnh bắt giữ chánh văn phòng của bà với cáo buộc ngăn chặn việc công bố những tài liệu quan trọng.

Sàn đấu bầu cử tương lai

Và vụ việc trên đã đánh dấu “mức thấp mới trong mối quan hệ” giữa bà Duterte và ông Marcos Jr. Giới phân tích cho rằng cuộc đấu đá chính trị giữa 2 gia tộc quyền thế của Philippines này có khả năng đạt đỉnh điểm trong bối cảnh cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tại quốc gia Ðông Nam Á đang đến gần. Tổng thống Marcos Jr có nhiều lý do để tự tin về triển vọng chính trị của mình, bởi các đồng minh của ông tiếp tục dẫn đầu trong các cuộc khảo sát trước bầu cử, qua đó cho thấy khả năng chiến thắng áp đảo trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào năm 2025.

Ngoài ra, cuộc bầu cử trên được coi là cuộc trưng cầu ý dân về mức độ tín nhiệm của Tổng thống Marcos Jr và là “cơ hội để ông củng cố quyền lực và chuẩn bị người kế nhiệm” trước khi nhiệm kỳ của ông kết thúc vào năm 2028.

Nhiều người kỳ vọng bà Duterte sẽ là ứng cử viên hàng đầu trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm 2028 nhưng vụ việc trên “có thể làm tổn hại đến cơ hội của bà”. Cleve Arguelles, Chủ tịch công ty thăm dò ý kiến WR Numero, cho biết cử tri Philippines không thích chứng kiến cuộc đấu đá giữa bà Duterte và ông Marcos Jr. Nhân vật có triển vọng hiện nay chính là ông Martin Romualdez, Chủ tịch Hạ viện Philippines. Nhà lãnh đạo 61 tuổi này thuộc gia tộc giàu có ở miền Trung Philippines và ông được cho có thể đóng vai trò then chốt trong cuộc điều tra sai phạm công quỹ chống lại bà Duterte. Ông cũng tuyên bố bà Duterte phải chịu trách nhiệm vì những đe dọa ám sát kể trên.

Cùng với cuộc đấu của con gái Duterte, cựu Tổng thống Rodrigo Duterte cáo buộc Tổng thống đương nhiệm Marcos Jr là người “nghiện ma túy”. Đáp lại, ông Marcos Jr tuyên bố sức khỏe của người tiền nhiệm đang sa sút do sử dụng fentanyl trong thời gian dài.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)