Truyện ngắn Hoàng Khánh Duy

Chiếc ghe cọc cạch xuôi dòng sông trong một chiều tà dương chưa tắt. Trên ghe chở đầy vạn thọ, cúc vàng, bông giấy, vài chậu mai… khiến đám trẻ con hai bên bờ sông nô nức. Chiếc ghe nhỏ xíu nhưng hình như đã mang cả mùa xuân về với xóm Tràm Ðước. Người đàn ông trên ghe đưa mắt nhìn quanh hai bên, hễ thấy bến nước nào có người túm tụm lại trò chuyện hay đợi một chuyến hàng, người đàn ông chạy chậm hơn nữa, gọi vống vào trong ghe:

- Thà ơi, ra coi coi, má bây có ở cái bến đó hay không?

Thà lom khom bò ra mũi ghe, dụi mắt nhìn. Gió lòa xòa, tóc Thà bay bay trong gió:

- Không có tía ơi. 

- Ừ, vậy thôi! - Tía Thà nói gọn một câu, ra chiều hụt hẫng.

Chiếc ghe chở bông lại chầm chậm trôi. Chiều nhạt nắng.

* * *

Mấy năm trời lang bạt, đến đâu anh cũng để ý mà tìm, hỏi xem có biết chị Năm ngoài ba mươi tuổi, mặt đẹp, dáng người không mập, không ốm, không thấp, cũng không cao. Người ta cười bảo tìm như vậy cả đời chắc gì tìm được, ít ra cũng phải biết chính xác mặt mũi, cớ gì lại lưu lạc... để còn nhớ lại coi có người nào y hệt vậy không. 

Hai tía con lại đi. Từ xóm này qua xóm nọ cách nhau một quãng sông. Sông này nối tiếp sông khác dài dằng dặc như cuộc đời. Ðã bảy năm ròng Thà ăn, ngủ trên ghe, Tết cũng quanh quẩn trên ghe. Biết Thà như mầm non cần được sống trên mảnh đất tươi tốt, anh Năm định bụng gửi Thà lên nhà bà nội để đi học. Nhưng mà Thà nói “Tía sống đâu, con sống đó, con thiếu má rồi, không lẽ giờ bắt con thiếu tía nữa, con chịu sao nổi”. Anh Năm cười mà lòng anh xao xác như tàu lá bị gió xé. Nước mắt anh tự dưng trào ra, mặn chát cả bờ môi. “Ừ, thôi tía con mình cùng nhau tìm má, tìm tới khi nào gặp má thì thôi”. 

Ngày thường, chiếc ghe của tía con Thà là hàng tạp hóa trên sông. Năm bữa nửa tháng anh Năm ra chợ bổ hàng một lần rồi hai tía con chạy rong ruổi trên những dòng sông len lỏi giữa miệt rừng tràm, rừng đước, rừng mắm… đôi khi ra tận xóm biển để bán hàng. Ngày Tết, chiếc ghe của tía con Thà chở đầy hoa.

Xóm Tràm Ðước nằm giữa rừng tràm, rừng đước xen lẫn, cũng là cái xóm rộng nhất miệt này. Thi thoảng hai tía con vẫn ngang qua đây. Chiều cơm nước xong, Thà ngồi sau lái rửa chén còn tía thì đang lặn xuống coi lại vết trầy dưới ghe sợ nước tràn vào. Thà buột miệng:

- Mình dừng ghe ở xóm này nữa, nghen tía!

- Ừ, tía cũng định vậy. Năm nào mình cũng dừng ở đây. Biết đâu…

Anh Năm dừng lại. Thà tiếp lời khiến anh Năm bỡ ngỡ và rồi lặn thêm một hơi nữa xuống lòng sông để giấu hai dòng nước mắt:

- Biết đâu gặp má, phải không tía? Má đi cũng sáu, bảy năm trời rồi. Tết nào con cũng mơ má về, mà má đâu có về...

Lòng người đàn ông hanh hao, lạnh hơn nước lòng sông trong một chiều cuối năm gió thốc. Thà cũng thấy mắt mình ươn ướt. 

* * *

Anh Năm không muốn nhớ buổi chiều mà chị Năm bỏ đi. Nhưng mà ký ức vẫn rõ mồn một. 

Ðó là một buổi chiều cuối năm, khi hơi xuân đã lan tràn về xóm Mũi, vài cây tra bông vàng đã trổ rộ ngoài đầu xóm. Anh Năm để chị với Thà ở nhà, nấn ná làm thêm để đủ tiền sắm cho chị Năm đôi bông tai. Cái thương của anh Năm với chị không thổ lộ bằng lời. Thương thì anh để trong bụng, rồi lẳng lặng lo lắng cho chị. Trong căn nhà nhỏ, chưa bao giờ anh Năm để chị phải lo chuyện gạo mắm tiền nong.

Chiều hôm đó, có chiếc ghe lạ neo ở đầu xóm Mũi. Người trong xóm kéo nhau ra chiếc ghe mua gạo, nếp, nước mắm, đường, bột ngọt, vải vóc… chuẩn bị đón Tết. Chủ ghe là một người đàn ông mà đám con nít hay trêu là “ông bụng phệ”, thường ra đứng ở mũi ghe ngóng vào trong xóm. Không ai biết rằng trong xóm cũng có một người phụ nữ ngóng ra chiếc ghe, ước mơ được bước chân lên chiếc ghe, rời khỏi xóm Mũi buồn tẻ.

Vậy là chiều năm đó, chiếc ghe rời khỏi xóm Mũi, mang theo người phụ nữ xõa tóc ngồi mơ về một khoảng trời xa xôi, rực rỡ. Chiếc ghe đi, bỏ lại khoảng trống trong lòng anh Năm không ai có thể lấp đầy được. Khi những ngôi nhà khác đang rộn ràng đón Tết, chuẩn bị cúng giao thừa, thì nhà anh Năm vắng tanh, Thà ngồi trước sân khóc ròng đòi má. Anh Năm nóng ruột rầy con, Thà càng khóc dữ hơn. Anh đứng châng hẩng trên bến sông như một kẻ vô hồn nhìn theo dòng nước chảy.

Trong xóm, nhà ai gói bánh tét nhưn đậu mỡ, nhà ai nổi lửa bập bùng…

* * *

Ngồi cắt mấy cọng chỉ thừa tấm áo mới cho tía, Thà lí nhí hỏi:

- Tía, vậy chớ gặp lại má con, tía có tha thứ cho má không, hay tía buồn má nữa?

Anh Năm cười hiền:

- Nếu giận hờn thì tía con mình đâu có ròng rã đi tìm má, sáu bảy năm rồi...

Nghe tía nói vậy, tự dưng Thà thấy lòng mình an lạ lùng. Thà múc nước sông tưới mấy chậu hoa, cũng đưa mắt tìm má. Thà ra lái ghe ngồi chải đầu hay rửa chén, nghe tiếng ai cười nói trên bờ cũng ngó lên coi phải má hay không? Thà nghĩ nếu gặp má thì Thà sẽ gọi, Thà tin má sẽ nhận ra Thà, vì dù đi đến đâu Thà cũng là con của má, nào phải kẻ lạ, người xa…

Xóm Tràm Ðước Tết này cũng rộn rã nói cười, tiếng lửa reo tí tách trong những gian bếp. Ðã lâu rồi Thà không được hưởng cái Tết đúng nghĩa. Chỉ có hai tía con nên trên ghe nên cũng không bày biện gì, chỉ đợi đêm giao thừa tía ra mũi ghe cúng kiếng. Tía nói “Tía con mình nương nhờ trên sông đến khi tìm thấy má con thì thôi, bởi vậy nợ sông rất nhiều”. Chỉ cần được ở trên sông là Thà thấy khoảng cách giữa Thà với má không còn xa. Chắc má chỉ quanh quẩn đâu đây, trên dòng sông này, ở những xóm lân cận xứ này…

Một ngày đầu năm, những tia nắng ban mai nhảy múa, ướp lên mấy cành mai trước mũi ghe. Tía con Thà vẫn cập lại ở cái bến quen nằm ở giữa xóm Tràm Ðước, trên bờ vạn thọ, sao nhái nở rộ, đẹp lắm. Chốn xưa mấy độ hoa vàng là mấy mùa xuân Thà ra đứng trước mũi nghe đợi chờ bóng hình quen thuộc gọi hai tiếng “Má ơi!”. 

Có tiếng mái dầm vỗ nước. Nhẹ dần. Cho đến khi chiếc xuồng cùng chiều cập lại ghe Thà, có tiếng phụ nữ hỏi đường về cuối xóm Tràm Ðước, lại hỏi thăm ghe này đi khắp nơi có thấy người đàn ông dẫn theo con gái... Vừa nghe giọng nói, không đợi anh Năm bước ra, từ trong mui ghe Thà bật thật nhanh ra ngoài. Trên bến sông xuân, sáng đầu năm có một cuộc đoàn viên sau nhiều năm trời xa cách.

Thà ngồi tựa đầu vào vai má, bất giác Thà rúc người xuống để được nằm gọn trong lòng của má như hồi Thà còn nhỏ xíu. Bàn tay thô ráp hằn những vết chai sau nhiều năm đi tìm chồng con của chị Năm vuốt lên tóc mềm của Thà. Ngày đầu năm, anh Năm ngồi trước mũi ghe, bàn:

- Tui tính rồi, qua Tết tui bán chiếc ghe này, mình về lại mảnh vườn cũ cất nhà, má con Thà đừng có đi đâu nữa nghen!

Chị Năm “Dạ”. Tết năm ấy, anh Năm chẳng có gì ngoài sự thứ tha, Thà chẳng có gì ngoài hơi ấm của người mẹ. Trên bến sông xuân, sớm nay rộn rã nói cười…