Ủy ban Chữ thập Ðỏ quốc tế (ICRC) dự báo làn sóng di cư từ Mexico và Trung Mỹ sẽ tăng trong năm 2022 do tình trạng bạo lực tăng cao trong khu vực.
Giới chức Mexico đã bắt giữ gần 310.000 người di cư trong năm 2021, tăng 68% so với năm 2019. Các trung tâm giam giữ ở nước này năm ngoái đã hoàn toàn quá tải, chật cứng những người không thể tiếp tục hành trình đến Mỹ. Nhiều người di cư “mắc kẹt” ở các khu vực dọc biên giới phía Nam hoặc Bắc Mexico đang đối mặt với những hạn chế về kinh tế và chỉ có thể tiếp cận các dịch vụ cơ bản.

Người di cư xếp hàng tại thành phố Tapachula, Mexico. Ảnh: Reuters
Trong báo cáo công bố ngày 24-3, ICRC cho rằng số vụ mất tích tại khu vực Trung Mỹ không suy giảm. Mexico gần đây ghi nhận hơn 100.000 người mất tích, trong khi El Salvador có 488 vụ mất tích chưa tìm ra nguyên nhân.
Jordi Raich, trưởng phái đoàn ICRC tại Mexico và Trung Mỹ, giải thích rằng bạo lực đang hoành hành ở nhiều quốc gia và đó là lý do ngày càng có nhiều người di cư. Theo ông, rất khó để giải quyết ngay lập tức gốc rễ của tình trạng di cư, do vậy tình hình này sẽ không cải thiện trong những năm tới.
Mexico thống trị tốp 10 thành phố bạo lực nhất thế giới năm 2021
Mexico là tâm điểm của thế giới về nạn bạo lực chết người tại đô thị trong 3 năm qua. Năm 2021 cũng không ngoại lệ. Hội đồng Công dân về An ninh công cộng và Tư pháp hình sự của Mexico gần đây đã công bố bảng xếp hạng 50 thành phố bạo lực nhất thế giới năm 2021. Trong đó, Mexico “đóng góp” 18 thành phố, bao gồm 8 vị trí dẫn đầu.
Thành phố nguy hiểm nhất thế giới là Zamora (bang Michoacán, phía Tây Mexico), với hơn 196 vụ mưu sát/100.000 dân. Thành phố Cancún, xếp thứ 40, chiếm hơn phân nửa trong số 651 vụ mưu sát của bang Quintana Roo ở Ðông Nam Mexico trong năm 2021. Bạo lực xảy ra một phần bởi ngành công nghiệp du lịch đang bùng nổ tại đây. Phát triển bất động sản quá mức cộng với đô thị hóa nhanh đã làm gia tăng tình trạng bạo lực và sự bành trướng của tội phạm có tổ chức tại thành phố duyên hải này.
Bạo lực giữa các nhóm tội phạm đang leo thang, với việc thành phố Cancún chứng kiến những cuộc đấu súng ở bãi biển và ám sát giữa ban ngày. Giữa tháng 3 này, giới chức địa phương đã phát hiện một nghĩa địa bí mật tại Cancún, liên quan đến băng đảng ma túy khét tiếng CJNG. Tính đến tháng 12-2021, Cancún nằm trong số những thành phố của Mexico mà người dân cảm thấy bất an nhất.
Các địa điểm khác của Mexico lọt vào tốp 10 thành phố bạo lực nhất năm 2021 nằm trên các tuyến đường buôn lậu ma túy lớn, bao gồm Celaya, Uruapan, Tijuana và Ciudad Juárez. Tỷ lệ giết người ở Tijuana và Ciudad Juárez từng ổn định vào năm 2018 nhưng nay hai thành phố giáp biên giới với Mỹ này đang chứng kiến số vụ giết hại tăng trở lại.
Trong khi đó, tương tự năm 2020, thủ đô Tegucigalpa và San Pedro Sula - hai thành phố đông dân nhất của Honduras, lần lượt xếp thứ 39 và 32. Honduras là quốc gia có tỷ lệ giết người cao thứ ba ở Mỹ Latinh và vùng Caribe. Giới chức Honduras năm ngoái ghi nhận ít nhất 1 vụ thảm sát/tuần. Trong đó, Tegucigalpa và San Pedro Sula chiếm khoảng 30% số vụ thảm sát.
Số liệu của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy lượng kiều hối đổ về Mexico năm 2021 đã tăng 27%, vượt 51 tỉ USD. Guatemala ghi nhận mức tăng kỷ lục 34,8%, đạt xấp xỉ 4 tỉ USD, trong khi thu hút kiều hối của Honduras và El Salvado tăng khoảng 26%.
HẠNH NGUYÊN (Theo Reuters, Insight Crime)