13/07/2022 - 06:16

1C - con đường huyền thoại

* Bút ký của Nhà thơ NGUYỄN BÁ

 

Chương sáu mươi chín

GIẢI TÙ BINH MỸ

(Xem từ số báo ngày 22-12-2021)

Vào giai đoạn chót của cuộc thương lượng giữa Lê Đức Thọ và Kissinger tại Paris 1973, dư luận báo chí Sài Gòn rộ lên công khai về thái độ bực dọc của Tổng thống Mỹ Nixon trước việc Thiệu khăng khăng chưa chịu chấp nhận nội dung Hiệp định để ký kết theo ngày giờ Washington thỏa thuận. Thiệu lo lắng cho số phận của mình và giới quân phiệt Sài Gòn một khi Mỹ rút mà quân miền Bắc vẫn còn ở miền Nam. Chánh phủ cách mạng lâm thời vẫn hiện hữu… Để trấn an và thúc Thiệu chấp thuận, tướng Haig nhận lệnh tức tốc bay sang Sài Gòn mang theo bức thư nóng bỏng của Nixon khẳng định Mỹ “Dứt khoát sẽ ký tắt Hiệp định vào 23-1-1973 mặc kệ Thiệu có thuận hay không”.

Nixon viết: “Nếu cần tôi sẽ đơn phương tiến hành việc ký kết. Trong trường hợp đó tôi sẽ phải giải thích công khai rằng Chính phủ của ông cản trở hòa bình. Kết quả không tránh khỏi là chấm dứt ngay viện trợ kinh tế và quân sự của Hoa Kỳ. Điều này dẫn đến sự thay đổi nhân sự trong Chánh phủ các ông…”. Câu cuối đoạn thư tác động mạnh đến Thiệu vì nó “bóng gió” cảnh cáo Thiệu cứ nói “Không” với Hiệp định thì có ngày bị Mỹ thay. Mà Thiệu lại đang rất sợ CIA. Ông ta liên tưởng đến cái chết của Ngô Đình Diệm năm 1963. Đúng 2 tháng trước ngày hai anh em ông Diệm bị bắn trong xe bọc thép, Tổng thống Mỹ lúc đó là Kennedy khi trả lời phỏng vấn của Walter Cronkite vào tối 2-9 cũng đã nhắc đến mấy chữ “thay đổi nhân sự trong Chánh phủ” Sài Gòn. Nay Thiệu phải đọc cụm từ không mấy may mắn đó trong thư Tổng thống Mỹ viết và phái tướng Haig đích thân mang tới Dinh độc lập sáng ngày 16-1, yêu cầu Thiệu trả lời trước đêm 17 về việc chịu ký Hiệp định hay không.

Ngay sáng hôm sau 17-1 (10 ngày trước lễ ký chánh thức tại Paris), Thiệu trao Haig thư phúc đáp Nixon và cố tình niêm phong kỹ bì thư để “tỏ thái độ”, mặc Haig (và Đại sứ Bunker) phật ý. Trong thư, Thiệu nêu lại nhiều đòi hỏi cũ đã bị bác bỏ. Thiệu thất vọng không thấy ghi rõ điều khoản “rút quân miền Bắc”. Về điểm đó, các cố vấn phân tích cho Thiệu biết tuy về nguyên tắc Nixon “không chấp nhận sự có mặt của quân Bắc Việt ở miền Nam” nhưng thực tế đã lơ đi, không đá động đến trong văn bản. Hiệp định chỉ buộc “rút hoàn toàn mọi quân đội của Hoa Kỳ” và “của các nước ngoài khác - đồng minh của Hoa Kỳ” thôi (điều 5). Và một cố vấn khác của Thiệu nói “đối với Hà Nội, quân Bắc Việt không phải là “nước ngoài”, vì Hiệp định nêu rõ Việt Nam là quốc gia thống nhất theo như điều 1 đã ghi; họ không phải rút đi đâu khỏi đất nước họ cả. Mà như thế, dầu Mỹ khôn khéo duy trì sự có mặt quân sự của mình ở miền Nam qua việc chuyển Bộ chỉ huy quân sự Mỹ ở Sài Gòn MACV trá hình thành cơ quan tùy viên quốc phòng Mỹ DAO, vẫn không làm Thiệu yên tâm. Khi nhận thư, Nixon thông cảm sâu sắc “nỗi buồn hòa bình” của Thiệu, bao gồm cả tâm trạng phải đối mặt với các “Sư đoàn Sông Hồng” mai đây. Nên Nixon, một lần nữa, cùng tiến sĩ Kissinger thảo ngay thư gởi Thiệu ngày 17, vừa hứa hẹn, vừa tiếp tục đe dọa. Phần hứa hẹn viết: “Nền độc lập tự do của Việt Nam cộng hòa vẫn đang là mục tiêu tuyệt đối của chánh sách ngoại giao Mỹ… Lần nữa, tôi xin nêu lại các cam kết: Thứ nhất, chúng tôi công nhận Chánh phủ các ông. Thứ hai, chúng tôi không công nhận sự có mặt của quân đội ngoại bang ở miền Nam Việt Nam (không nói rõ miền Bắc rút quân như đòi hỏi của Thiệu). Thứ ba, Hoa Kỳ sẽ trả đũa mạnh mọi vi phạm Hiệp định”.

Để Thiệu vững bụng, từ tháng 10-1972 nghĩa là trước khi viết các lời cam kết trên 3 tháng, Nixon đã bắt tay tăng cường sức mạnh quân sự cho Sài Gòn bằng thiết lập cầu hàng không trút hối hả vũ khí, dụng cụ chiến tranh vào miền Nam qua chiến dịch Enhance Plus (Tăng cường hơn nữa). Ít nhất có hơn 620 máy bay các loại, 500 khẩu pháo, 400 xe tăng, xe bọc thép, nhiều tàu chiến và 2 triệu tấn vật tư chiến cụ ào ạt chuyển giao quân đội Sài Gòn.

Được tiếp sức, Thiệu họp Hội đồng an ninh quốc gia ngầm vạch kế hoạch “Tràn ngập lãnh thổ” mang tên “Hùng Vương” triển khai ngay sau ngày ký Hiệp định. Nhưng trước ngày ký Thiệu vẫn cố ý trì hoãn dây dưa, thư đi tin lại nhiều lần khiến Nixon dằn bút, đe dọa: “Tôi hoàn toàn tin chắc rằng nếu các ông không ký Hiệp định thì toàn bộ ngân sách chúng tôi viện trợ cho các ông sẽ bị cắt giảm. Vì lý do đó, chúng tôi yêu cầu các ông tiến hành việc ký kết văn bản mà tướng Haig mang đến cho ông vào ngày 23-1-1973 và ông phải ký vào ngày 27-1-1973. Nếu ông từ chối không ký Hiệp định thì các ông đừng mong gì vào khả năng giúp đỡ của chúng tôi. Ý kiến trong Quốc hội Mỹ và công luận không cho phép chúng tôi làm khác! Tôi thừa nhận đây không phải là một Hiệp định lý tưởng, nhưng đây là Hiệp định duy nhất mà “chúng ta” có thể tiến hành trong tình hình hiện nay…”.

Trước nguy cơ của địch như đã nói trên, quân dân Tây Nam Bộ nổ súng mở đầu đợt tấn công mùa mưa, hướng chủ yếu là Rạch Giá. Đêm mở đầu cao điểm Trung đoàn 2 diệt cụm đồn Đông Thái, diệt 1 tiểu đoàn bảo an, 1 trung đội pháo binh, diệt đồn Đông Hòa và 1 tiểu đoàn bảo an khác ở đây cùng 1 trung đội pháo binh với 2 khẩu pháo 105 li giải phóng tuyến biển Đông Thái, Đông Hòa, Tây Yên và Đông Thạnh nối liền trên kinh xáng Xẻo Rô. Địch vội rút Trung đoàn 33 (thuộc Sư đoàn 21) đang giải tỏa Giồng Riềng, dùng trực thăng đổ quân xuống Bắc chi khu Hiếu Lễ (Thứ 11 An Biên), để bảo vệ chi khu của chúng. Trung đoàn 10 của ta diệt cụm đồn tề xã Bàn Tân Định và 2 đồn bảo an giải phóng toàn xã Bàn Tân Định. Bộ đội địa phương quân Tân Hiệp bức rút đồn Kinh 7, Kinh 8 và Đá Nổi giải phóng xã Thạnh Đông, kinh Mỹ Lâm và mở hành lang từ Châu Hà xuống U Minh. Phía Bắc Rạch Giá và Châu Hà đến lộ Cái Sắn, Nam Thái Sơn, kinh xáng Tân Hội, kinh xáng Mỹ Lâm, trục lộ Tri Tôn Hà Tiên, căn cứ Tỉnh ủy Ba Hòn và căn cứ Bảy Núi của ta được trấn thủ vững chắc.

Thực hiện chủ trương Trung ương Cục ta thành lập tỉnh Long Châu Hà, đồng chí Nguyễn Văn Đáng (Tư Quờn) Khu ủy viên, Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu, được điều lên làm Bí thư Long Châu Hà. Đồng chí Nguyễn Tấn Thanh, Bí thư Tỉnh ủy Châu Hà trở về Khu, phụ trách công tác giao bưu vận Khu. Đồng chí Đoàn Thanh Vị làm Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu.

(Còn tiếp)

Chia sẻ bài viết