(Xem từ số báo ngày 22-12-2021)

Chương ba

VĂN PHÒNG KHU ĐOÀN TIỄN NHAU RA TRẬN

Từ kinh Cột Nhà, cơ quan Khu Đoàn Tây Nam Bộ dời ra rạch Chim Đẻ, Nước Mặn. Quần thể thực vật vùng Tân Tiến - Đầm Dơi là khu căn cứ của ngành Dân vận Mặt trận Khu, có gần 10 cơ quan. Kinh Cột Nhà nhỏ và cạn, bờ kinh liền vườn nhà dân. Còn rạch Chim Đẻ, Nước Mặn, ấp Trời Mọc, đập Đầu Trâu… có địa thế khác hơn, cây lá bao phủ bãi rạch thành rừng chồi sầm uất. Cơ quan Khu Đoàn cất trong một chòm đước cao, bóng mát, nên thơ.

Sau Đại hội Đoàn toàn miền Nam tháng 3-1965, Đoàn Thanh niên nhân dân cách mạng mới hình thành cơ sở có hệ thống từ Trung ương đến địa phương. Bí thư đầu tiên của Khu đoàn là chú Sáu Tâm (Nguyễn Việt Châu) do Khu ủy đề cử. Chú Sáu Tâm là Khu ủy viên, sau Khu ủy điều động làm Bí thư Thành ủy Cần Thơ và hy sinh nơi đó. Kế đến là chú Trần Nam Phú, nhưng liền được rút về Cần Thơ, và chú Năm Hạnh (Lê Văn Bình) làm Bí thư Khu đoàn. Trước đó Ban lãnh đạo Đoàn là Ban Thanh vận các cấp, khi thành lập hệ thống Đoàn, hầu hết cán bộ Thanh vận là ủy viên Ban chấp hành các cấp bộ Đoàn…

Trên nền tảng như vậy, Khu đoàn nhận nhiệm vụ trọng đại vận động hơn 10.000 thanh niên tòng quân và tổ chức 1.000 thanh niên xung phong. Tiếp nhận nhiệm vụ thiêng liêng từ Khu ủy xong lúc 5 giờ chiều, chú Năm Đoàn và chú Thủy (vệ sĩ) chèo xuồng về cơ quan. Cô Út Nhì ra đón. Nhiều cô chú khác như Sáu Xuyên, Sáu Huỳnh, Mười Xuân, Năm Hạnh, Sáu Mến… cùng ra đón chú Năm Đoàn. Nhận việc khó mà ai cũng vui.

Đêm đó công tác xây dựng lực lượng Thanh niên xung phong được triển khai với khẩu hiệu: “Tất cả cho tiền tuyến. Tất cả để chiến thắng”.

1. Cơ quan Khu đoàn có Hội trường, ghép cây đước, cây chà là lại thành bàn ghế. Chú Năm Hạnh thay mặt Khu đoàn, tập hợp anh chị em đang có mặt tại cơ quan hội nghị để triển khai nghị quyết Khu ủy: Thành lập Liên đội Thanh niên xung phong tuyến đường 1C. Hai bên vách có khẩu hiệu cổ động mà chú Mười Nho mới dán, nét chữ lung linh như khuấy động, giục giã tuổi thanh xuân lên biên giới.

Hơn 10 cán bộ lãnh đạo Khu đoàn gồm nam nữ đến ngồi quanh ghế. Mười Nho làm thư ký hội nghị. Chú Mười dáng sinh viên, dùng viết bic tốc ký vào sổ học trò. Chú Năm Hạnh phát biểu:

- Mời đồng chí Năm Đoàn trình bày với tập thể Ban chấp hành Khu đoàn ý kiến chỉ đạo của đồng chí Bí thư Khu ủy việc thành lập Liên đội Thanh niên xung phong tuyến 1C.

Lời dõng dạc, đồng chí Năm Hạnh đưa tập thể vào nội dung cuộc họp. Mọi người im lặng, chờ Năm Đoàn bước lại chỗ dành cho mình. Năm Đoàn vói máng chiếc sắc cốt vào vách, chỗ có nạng cây nhô ra, rồi gài nút cổ áo, ưỡn ngực cao lên một chút, mắt lướt qua mọi người, nói:

- Thưa các đồng chí, Khu ủy nghị quyết cho Khu đoàn chúng ta vận động 1.000 nam nữ thanh niên từ 6 tỉnh miền Tây Nam Bộ, khẩn trương lập Liên đội I Thanh niên xung phong đưa ngay lên tuyến 1C (vùng Vĩnh Tế - Bảy Núi - Ba Hòn) để vận chuyển hơn 20.000 tấn hàng quân sự và hơn 80.000 tấn hàng quan trọng khác. Đoàn 195 - Cục Hậu cần Quân khu IX đã lên Vuông An Ninh dọn địa bàn trước, chờ ta ở điểm X (Nam Thái Sơn). Họp nhau ở đó để triển khai công tác.

Hội nghị im lặng, Năm Đoàn trở thành nhân vật quan trọng vì việc gặp trao đổi công việc trực tiếp với Bí thư Khu ủy. Chú Năm nói tiếp:

- Đồng chí Mười Khẩn dặn chúng ta tổ chức và rèn luyện, trang bị tốt cho lực lượng thanh niên xung phong, để vừa tải hàng vừa đánh giặc bảo vệ hàng, vừa giữ vững và mở rộng hành lang, cùng bộ đội, du kích, địa phương quân thiết lập tuyến đường vận chuyển chiến lược. Nhưng đồng chí Bí thư còn dặn: điều quan trọng là trang bị tư tưởng “Quyết chiến quyết thắng” cho anh chị em. Phải có giác ngộ cao mới thích ứng nổi với chiến trường 1C trong tương lai. “Trong tương lai không xa, địch sẽ tập trung đánh phá để xóa tuyến đường huyết mạch của ta bằng chiến tranh cục bộ”, đồng chí Bí thư Khu ủy nói thế.

Anh em lắng nghe, tiếng máy chữ đánh rào rào như mưa gõ mái tôn dồn giã. Chú Năm Hạnh đứng lên nhìn khắp lượt cuộc họp, rồi nhìn vào cuốn sổ ghi chép của mình, phát biểu:

- Tôi đề xuất phát động và tổ chức Liên đội I Thanh niên xung phong cho tuyến đường 1C thế này. Về nội dung, lấy tài liệu “Thanh niên sống và chiến đấu ngang tầm thời đại” - bài do đồng chí Chín Đào (Phan Minh Tánh) Bí thư Trung ương Đoàn biên soạn, kết hợp với phong trào “Năm xung phong” ta đã phát động trước đây. Ta sẽ lấy ở Cà Mau 3 đại đội mang tên Nguyễn Việt Khái (1,2,3). Lấy ở Sóc Trăng 1 đại đội mang tên Mai Thanh Thế. Lấy ở Vĩnh Long, Trà Vinh 2 đại đội. Lấy ở Cần Thơ 1 đại đội mang tên Tây Đô, ở Rạch Giá 1 đại đội mang tên Hòn Đất. Ta sẽ nhờ điện đài “Minh Ngữ” của Khu ủy điện xuống các tỉnh, hẹn điểm họp giao - nhận quân ở Nam Thái Sơn. Trong vòng 4 tuần phải đưa quân đủ.

Cô Út Nhì phát biểu:

- Tôi tán thành ý kiến đề xuất của đồng chí Năm Hạnh.

Nhiều đồng chí khác nói theo:

- Với sự phân bổ này, trong vòng 1 tháng ta sẽ có đủ 1.000 quân như Cục Hậu cần Quân khu mong đợi.

(Còn tiếp)