TP Cần Thơ xác định công nghiệp chế biến nông, thủy sản là mũi nhọn của ngành Công nghiệp để tập trung phát triển. Đây cũng là một nội dung quan trọng trong Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị “Về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” (Nghị quyết 59) nhằm đưa công nghiệp thành phố theo hướng ứng dụng công nghệ cao, tạo sức lan tỏa toàn vùng ĐBSCL. Để tạo đột phá trong phát triển công nghiệp công nghệ cao cần giải bài toán thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp (KCN).

Vườn ươm Công nghệ Công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc được đầu tư nhiều thiết bị hiện đại phục vụ cho việc ươm tạo doanh nghiệp.

►Đầu tư hạ tầng và công nghệ

Theo Ban Quản lý các Khu Chế xuất và Công nghiệp Cần Thơ, hiện nay, các KCN của thành phố có 251 dự án còn hiệu lực. Các dự án thuê 397,3ha đất công nghiệp với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 1,77 tỉ USD; vốn đầu tư đã thực hiện 1,109 tỉ USD, chiếm 62,79% tổng vốn đầu tư đăng ký. Trong đó, có 223 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư đăng ký gần 1,35 tỉ USD; 27 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký 395,86 triệu USD, 1 dự án ODA khoảng 21,13 triệu USD.

Theo ông Nguyễn Thanh Tao, Phó Trưởng Ban Quản lý các Khu Chế xuất và Công nghiệp Cần Thơ, bên cạnh việc mời gọi, thu hút đầu tư, Ban Quản lý còn thường xuyên tuyên truyền, phổ biến pháp luật về xây dựng và hướng dẫn doanh nghiệp tuân thủ các quy định về quy hoạch chung, đảm bảo trật tự xây dựng tại các KCN. Nhắc nhở các chủ đầu tư hạ tầng dự án xây dựng - kinh doanh cơ sở hạ tầng KCN quan tâm và thường xuyên có kế hoạch duy tu, hoàn thiện cơ sở hạ tầng trong khu, nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thứ cấp phát triển sản xuất và kinh doanh; đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng tại các KCN.

Thời gian qua, các doanh nghiệp trong KCN luôn nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm, duy trì và phát triển thị trường, tạo việc làm ổn định cho người lao động. Theo ông Huỳnh Thanh Tâm, Giám đốc Công ty CP Thủy sản Tâm Phương Nam (KCN Trà Nóc 1), dịch COVID-19 làm ảnh hưởng tiến độ giao hàng ở một số thời điểm nhất định, song sản lượng xuất khẩu của công ty khả quan so với năm 2019. Tính đến cuối tháng 9-2020, sản lượng xuất khẩu của công ty đạt 5.900 tấn và vượt 900 tấn so với cùng kỳ năm 2019. Thị trường Nhật Bản chiếm đến 50% sản lượng xuất khẩu, còn lại là các thị trường: Singapore, Malaysia, Thái Lan, Nga… Công ty đang hướng đến phát triển các sản phẩm chế biến sâu, ăn liền để xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản thay vì chỉ chế biến xuất khẩu sản phẩm sơ chế như hiện nay. Ðể xuất khẩu sang Nhật Bản, công ty phải trải qua nhiều đợt khảo sát từ phía đối tác, đáp ứng các yêu cầu khắt khe về đầu tư dây chuyền công nghệ, quy trình sản xuất, chất lượng sản phẩm… Khi đã đáp ứng được yêu cầu của thị trường khó tính này, công ty có nhiều thuận lợi khi tiếp cận với các thị trường còn lại.

►Mở hướng phát triển

Xác định những nhiệm vụ, giải pháp thúc đầy phát triển ngành Công nghiệp, Nghị quyết 59 nêu rõ yêu cầu tiếp tục hoàn thiện hạ tầng các khu, cụm công nghiệp, bao gồm cả hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội; xây dựng khu công nghệ cao, KCN thông tin; khai thác và vận hành hiệu quả Vườn ươm Công nghệ Công nghiệp Việt Nam - Hàn Quốc; thu hút đầu tư KCN Hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản. Ðồng thời, thu hút có chọn lọc các dự án có vốn đầu tư nước ngoài có trình độ công nghệ cao, đảm bảo quốc phòng, an ninh, môi trường sinh thái. Chủ động triển khai và khai thác có hiệu quả các thỏa thuận tại các hiệp định thương mại tự do (FTA), nhất là các FTA thế hệ mới và các FTA của ASEAN với các đối tác lớn.

Theo ông Nguyễn Minh Toại, Giám đốc Sở Công Thương TP Cần Thơ, nối tiếp Nghị quyết 45, Nghị quyết 59 khẳng định vai trò của ngành công nghiệp chế biến, xác định công nghiệp chế biến nông, thủy sản là mũi nhọn của ngành Công nghiệp. Trong giai đoạn phát triển mới, ngành công nghiệp chế biến của thành phố buộc phải chuyển mình thay đổi; không chỉ sơ chế, chế biến thô để xuất khẩu mà hướng đến các sản phẩm có giá trị gia tăng cao, có hàm lượng khoa học công nghệ vượt trội để đáp ứng yêu cầu của nhiều thị trường khác nhau. Sở Công Thương sẽ hỗ trợ doanh nghiệp chế biến xuất khẩu trong việc hình thành chuỗi liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ, xuất khẩu hàng hóa; hỗ trợ quảng bá sản phẩm, mở rộng thị trường. Tập trung hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng các ưu đãi thuế quan từ các FTA, nhất là FTA giữ Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA), để doanh nghiệp gia tăng sản lượng hàng hóa xuất khẩu sang châu Âu cùng các thị trường khác.

Ban Quản lý các Khu Chế xuất và Công nghiệp Cần Thơ đang nghiên cứu, hoàn thiện văn bản tham mưu cho UBND thành phố giải trình, bổ sung Ðề án điều chỉnh quy hoạch phát triển các KCN trên địa bàn thành phố theo hướng đề xuất hủy quy hoạch 3 KCN là KCN Bắc Ô Môn 400ha, KCN Ô Môn 600ha và KCN Thốt Nốt giai đoạn 2 (diện tích 400ha). Ðồng thời trình Chính phủ bổ sung 2 KCN với diện tích 500ha ở phường Trường Lạc, quận Ô Môn nằm cặp với đường tỉnh 922 mới và KCN diện tích 900ha ở địa bàn huyện Vĩnh Thạnh. Các KCN được tham mưu đề xuất hủy quy hoạch đều đã được quy hoạch từ nhiều năm trước, thành phố đã tổ chức nhiều hoạt động mời gọi nhà đầu tư, song chưa đạt hiệu quả do chi phí giải phóng mặt bằng cao, làm tăng giá cho thuê và giảm sức hút với các nhà đầu tư thứ cấp. Các vị trí đề xuất quy hoạch KCN mới được khảo sát, lựa chọn trên cơ sở thuận tiện về giao thông, chi phí giải phóng mặt bằng thấp, giá thành cho thuê sẽ cạnh tranh và hấp dẫn hơn.

Theo ông Nguyễn Thanh Tao, TP Cần Thơ được áp dụng cơ chế đặc thù về đầu tư, tài chính, ngân sách và phân cấp quản lý theo Nghị định 103/2018/NÐ-CP ngày 7-8-2018, tuy nhiên, các KCN chưa được hưởng ưu đãi theo quy định của Nghị định này. Do đó, trong thời gian tới, Ban Quản lý sẽ nghiên cứu các quy định, chính sách để kiến nghị Thành ủy, HÐND, UBND thành phố và các bộ, ngành Trung ương có cơ chế chính sách đặc thù, hấp dẫn để khuyến khích các thành phần kinh tế đầu tư vào các KCN của thành phố nhằm tăng nguồn thu cho ngân sách, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cũng như góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết 59.

Bài, ảnh: MINH HUYỀN