Chào mừng năm học mới 2021-2022, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I và Trung tâm Lưu trữ quốc gia IV (Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước - Bộ Nội vụ) phối hợp tổ chức triển lãm 3D tài liệu lưu trữ “Giáo dục triều Nguyễn - vang vọng còn lại”. Với hình thức trưng bày hiện đại, hấp dẫn, tư liệu phong phú, triển lãm khiến người xem như được bước vào không gian bảo tàng thực sự, với những hiện vật nhuốm màu thời gian.

“Giáo dục triều Nguyễn - vang vọng còn lại” giới thiệu đến công chúng hơn 100 tài liệu về giáo dục thời nhà Nguyễn (1802-1945), được các trung tâm lưu trữ lựa chọn từ khối tư liệu, hiện vật đồ sộ mà các đơn vị đang lưu giữ. Trong đó, ấn tượng nhất là các châu bản, mộc bản triều Nguyễn được giới thiệu sinh động. Thời Nguyễn, châu bản là các bản tấu, sớ, phụng thượng dụ, chiếu, chỉ dụ... được đích thân nhà vua ngự lãm hoặc châu phê. Còn mộc bản, tức bản khắc gỗ, để in ấn các tài liệu, sách...

Chủ đề “Khai giảng” của triển lãm 3D “Giáo dục triều Nguyễn - vang vọng còn lại”. Ảnh chụp màn hình

Triển lãm được chia thành 5 chủ đề: Khai giảng, Trường học, Người thầy, Học tập - thi cử, Khuyến học - khuyến tài. Triển lãm kể lại câu chuyện học hành, thi cử triều Nguyễn với sự mạch lạc, khúc chiết, giúp người tham quan dễ tiếp cận. Qua đó, tinh thần hiếu học, tôn sư trọng đạo được phác họa sâu sắc.

Ðiển hình như trong phần “Khai giảng”, triển lãm bắt đầu bằng tiếng trống trường nô nức. Theo thuyết minh, lễ khai giảng thời đó được tiến hành theo ngày tốt mà Khâm thiên giám chọn, sau ngày Khai ấn. Công tác chuẩn bị cho lễ khai giảng được thực hiện chu đáo. Ngày khai giảng ở Quốc Tử Giám diễn ra trang trọng. Quan Tế tửu dẫn theo toàn bộ thầy trò - mũ áo chỉnh tề lên Di Luân đường làm lễ yết cáo Tiên sư. Hay trong phần thuyết minh chủ đề “Trường học”, khách tham quan hiểu hơn về hệ thống trường học công lập dưới triều Nguyễn, từ Kinh đô đến các địa phương, tổ chức đến cấp huyện ở đồng bằng và cấp châu ở miền núi.

Với phần “Người thầy”, từ những châu bản, mộc bản mang nhiều tư liệu lịch sử, có thể nhận được về vị trí đáng kính của người thầy trong xã hội triều Nguyễn. Sự công bằng, liêm chính, cẩn trọng trong tổ chức trường thi, thi cử, việc của giám thị, sĩ tử thời đó được kể một cách đầy thú vị trong “Học tập - Thi cử”.

Giới thiệu về triển lãm này, ban tổ chức thông tin: Nền giáo dục nước ta thuở xưa, trong đó có giáo dục dưới triều Nguyễn (1802-1945) đã lùi xa, nhưng tính công bằng, nghiêm minh trong khoa cử, cách rèn luyện tinh thần học tập, cách tu dưỡng đạo đức, nhân cách của người học... của người xưa vẫn là những giá trị có sức sống bền vững, lâu dài trong thời đại ngày nay. “Ôn cố tri tân”, tìm hiểu nền giáo dục của người xưa cũng là cách để chúng ta đúc kết, rút ra những giá trị cho cuộc sống đương đại. Ban tổ chức triển lãm hy vọng đây sẽ là nguồn tài liệu, tư liệu quý đối với các nhà nghiên cứu và công chúng có cùng mối quan tâm đối với lĩnh vực này.

Để tham quan triển lãm, bạn đọc truy cập website http://archives.org.vn/. Độc giả theo dõi từng chủ đề của triển lãm bằng cách bấm vào biểu tượng định vị. Khi bấm vào, tiếng thuyết minh viên, âm nhạc minh họa... sẽ tự động phát để phục vụ khách tham quan đến khi hết nội dung. Cứ như vậy, độc giả tiếp tục bấm vào biểu tượng định vị để theo dõi các phần tiếp theo của triển lãm.

DUY KHÔI