Trong động thái phản ánh sự liên kết chiến lược ngày càng tăng ở khu vực Ấn Độ Dương, Ấn Độ, Các Tiểu Vương quốc Arab Thống nhất  (UAE) và Sri Lanka vừa ký thỏa thuận phát triển một trung tâm năng lượng đa diện tại thành phố Trincomalee, phía Đông Sri Lanka. Thỏa thuận này được cho là đặt ra khuôn khổ hợp tác về một loạt dự án cơ sở hạ tầng và năng lượng, gồm việc xây dựng một đường ống giữa Ấn Độ và Sri Lanka. Theo hãng thông tấn Emirates, thỏa thuận cũng bao gồm "khả năng phát triển" một dự án lọc dầu mới.

 Tổng thống Sri Lanka Dissanayake (phải) và Thủ tướng Ấn Ðộ Modi trong chuyến thăm Colombo hôm 6-4. Ảnh: PTI

Tờ Times of India cho biết, dự án này sẽ đóng vai trò là một trung tâm hậu cần năng lượng khu vực, với sự đầu tư và hợp tác chuyên môn kỹ thuật từ Ấn Độ và UAE. "Trincomalee có tiềm năng to lớn để trở thành một trung tâm hợp tác năng lượng khu vực. UAE là đối tác năng lượng chiến lược của Ấn Độ, khiến nước này trở thành đối tác lý tưởng cho sáng kiến đầu tiên có một không hai này trong khu vực" - Ngoại trưởng Ấn Độ Vikram Misri phát biểu trước báo giới. Theo ông Misri, dự án sẽ bao gồm việc xây dựng một đường ống đa sản phẩm và có khả năng sẽ gồm kế hoạch "cải tạo và phát triển" Trincomalee Tank Farm, một trại chứa dầu thời Chiến tranh Thế giới thứ hai.

Thủ tướng Ấn Độ Nerendra Modi cho biết: "Sri Lanka có vị trí đặc biệt trong cả chính sách Láng giềng trên hết và tầm nhìn Cùng nhau tiến bộ toàn diện vì an ninh và tăng trưởng trên khắp khu vực của chúng tôi. Trong 4 tháng qua, kể từ chuyến thăm Ấn Độ của Tổng thống Sri Lanka Anura Dissanayaka, chúng tôi đã đạt được tiến bộ đáng kể trong hợp tác. Thỏa thuận nhằm xây dựng đường ống đa sản phẩm và phát triển Trincomalee thành trung tâm năng lượng này sẽ mang lại lợi ích cho tất cả người dân Sri Lanka trong khi sẽ tạo ra cơ hội cho Sri Lanka xuất khẩu điện".

Dự án 3 bên nói trên là một phần trong nỗ lực của Ấn Độ nhằm tăng cường sự hiện diện tại Sri Lanka, đặc biệt là trong bối cảnh Trung Quốc tiếp tục khẳng định ảnh hưởng của nước này thông qua các dự án cơ sở hạ tầng quy mô lớn, gồm dự án nhà máy lọc dầu trị giá 3,2 tỉ USD tại thành phố Hambantota do Tập đoàn hóa dầu quốc gia Trung Quốc (SINOPEC) xây dựng. Khi hoàn thành, nhà máy lọc dầu này sẽ trở thành nhà máy lọc dầu đầu tiên ở nước ngoài do SINOPEC hoàn toàn kiểm soát.

Song, giới phân tích cho rằng bằng cách ký kết thỏa thuận Trincomalee, Ấn Độ ít nhất có thể đảm bảo rằng không có quốc gia đối thủ nào sử dụng thành phố cảng này cho mục đích quân sự. Ngoài thỏa thuận 3 bên, Ấn Độ cũng có thỏa thuận với Hội đồng Điện lực Ceylon để xây dựng một nhà máy điện mặt trời tại làng Sampur cũng thuộc thành phố Trincomalee. Chưa hết, trong chuyến thăm Sri Lanka vừa qua, Thủ tướng Modi cũng đã công bố khoản viện trợ không hoàn lại để tái thiết ngôi đền Thirukoneswaram ở Trincomalee.

Và trong bối cảnh Ấn Độ tìm cách giữ vững chỗ đứng của nước này tại khu vực, quan hệ Ấn Độ - Sri Lanka - UAE được cho sẽ là quan hệ đối tác 3 bên cùng có lợi. Là quốc gia đi đầu trong đầu tư cơ sở hạ tầng, không có gì ngạc nhiên khi UAE là lựa chọn hàng đầu của Ấn Độ. Quan hệ đối tác 3 bên này sẽ giúp nâng cấp quan hệ đối tác song phương vốn đã mạnh mẽ giữa 2 nước. Trong khi đó, đối với UAE, việc hợp tác với New Delhi đi kèm với nhiều lợi ích. Quan hệ đối tác 3 bên này cho phép Abu Dhabi tận dụng chỗ đứng vững chắc của New Delhi trong lĩnh vực năng lượng của Colombo.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)