Không ai nhớ tên xóm Chò có tự bao giờ. Chỉ biết rằng, từ những ngày còn lác đác vài nếp nhà, đầu xóm đã sừng sững một gốc chò già, rễ xòe rộng như ôm lấy cả xóm nhỏ. Người ta kể xóm được gọi bằng tên loài cây ấy, như một cách nhắc nhớ giữa thành phố sôi động, có xóm Chò lặng lẽ ở đó, dịu dàng và xanh mát bốn mùa.

Mây đến xóm Chò thuê trọ, phòng trọ là căn gác xép nhỏ nhưng khá yên tĩnh, giá lại rẻ, phù hợp với hoàn cảnh đến từ tỉnh lẻ của cô. Hẻm nào trong xóm cũng nhỏ, đất quanh các ngôi nhà lại chẳng rộng, nên hầu như nhà nào ở đây cũng tận dụng tầng thượng để làm vườn. Những thùng xốp được người ta tận dụng gieo vào đó đủ các loại rau, hoa cũng được trồng trong những chậu nhựa đủ màu. Giữa tấp nập phố thị, tới xóm Chò thấy như bước vào một thế giới nhẹ nhõm, trong lành.

Nhờ giàn dây leo nên căn gác của Mây dù nhỏ nhưng không ngột ngạt. Đêm đầu tiên cô ngồi làm việc, nghe trong gió thoảng mùi dạ lý hương ngọt ngào lãng đãng. Về khuya, cơn buồn ngủ kéo mi mắt ríu lại, cô đứng dậy ra ban công nhìn lên khoảng không nhỏ xíu. Chợt có tiếng hát từ đâu vẳng lại, giọng trầm ấm, lát sau bỗng ngưng bặt. Cô quay vào tắt đèn lên giường. Trăng mười sáu xiên qua khe cửa một vệt dài dịu dàng và bình yên.

***

Vừa ra khỏi hẻm, Mây thấy bên kia đường đám đông xúm lại, tiếng trẻ con cổ vũ: “Hát đi! Hoàng tử Khờ hát đi!”. Trên vỉa hè, một người đàn ông gầy gò trong chiếc áo thun màu cà phê sữa, chiếc khăn sặc sỡ quấn trên đầu, trong túi áo có mớ hoa dại còn tươi đang say sưa hát. Cạnh ông, chú chó lông vàng đứng nép vào chân, giương đôi mắt ngơ ngác nhìn xung quanh. Ông hiển hiện giữa phố thị ồn ào như người đi lạc từ thế giới nào khác đến đây. Tiếng hát và tiếng cổ vũ vẫn rộn lên, từ quán cơm bên đường, tiếng một người đàn bà vọng ra.

“Mấy đứa thôi đi! Thấy người ta hiền rồi chọc hoài!” - đoạn bà nói với người đàn ông: “Ông vô lấy mấy cục xương về cho Minu nè!”

Người đàn ông vội vàng đứng lên, quay ra hớn hở với bịch ni lông đựng những cục xương thừa. Mây gạt chân chống xe đến bên mấy đứa trẻ, hỏi thăm mới biết ông chuyên đi hát dạo để xin cơm với xương về nuôi mấy con chó ở nhà vì ở đâu người ta bỏ rơi chó ông cũng đem về nuôi. 

“Ông cần tôi giúp gì không?” - thấy ông đứng gần đó nghiêng đầu nhìn, Mây nhẹ nhàng hỏi.

Người đàn ông lắc đầu và cười. Mây nhìn thẳng vào mắt ông, đôi mắt mở to rợp hàng mi đen dày buồn như hồ nước đêm. Cô chợt thấy trong đôi mắt đó ẩn chứa những nỗi niềm cô đơn. Nhưng thật lạ, nó thanh thản đến diệu kỳ! Người đàn ông tạm biệt Mây và lũ trẻ rồi về nhà, đôi vai gầy rũ xuống như cánh chim, sau lưng con chó vàng lẽo đẽo đi theo. Cô nhìn theo cái dáng cao gầy liêu xiêu trong chiều nhạt nắng. Đến cội cây Chò, con chó vụt phóng lên trước rồi rẽ vào hẻm, người đàn ông lững thững theo sau. Hóa ra họ sống cùng trong hẻm với mình… Cô thấy vui vui vì phát hiện mới mẻ này.

***

Tan tầm, Mây cho xe chạy chầm chậm trên con đường rợp những cánh bằng lăng tím biếc, đến đoạn rẽ vào, một đám đông đang túm tụm bên đường, không xôn xao nói cười như mọi lần cổ vũ hoàng tử Khờ hát, ai nấy lặng phắc.

Ông Khờ ngồi bên vệ đường, đôi vai gầy rũ xuống ôm chú chó vào lòng. Tim cô chợt thắt lại khi nhận ra con Minu, đôi mắt trừng trừng mở vẻ đau đớn. Ông Khờ mặt ngửa lên trời, một tiếng nấc khan không nước mắt, trên cổ những đường gân xanh rung bần bật. Trong đám đông có tiếng xầm xì. “Tội nghiệp, con chó bị đánh bả, chắc không qua khỏi”. “Nó khôn lắm, đi theo ông Khờ kiếm thức ăn mang về nuôi mấy con chó nhỏ ở nhà”. “Con này ông Khờ nuôi lâu nhất, đi đường phát hiện có con chó nào bị bỏ rơi, nó dắt ông Khờ tới bồng về”. Mỗi người một câu kể lể. Những đứa trẻ hiếu động giờ cũng lặng lẽ, có đứa lại gần vuốt ve Minu, mắt dân dấn nước.

Rời đám đông, ông Khờ chầm chậm đứng lên đi về phía cuối đường, dáng đi thất thểu như chực sụm xuống nhưng tay vẫn ôm chặt con Minu vào lòng, ấp iu. Cô đứng yên nhìn theo, trên vai ông, đầu con Minu ngoẹo xuống như ngủ. Cô chợt nhận ra sau lớp bụi đời kia, một tâm hồn trong trẻo thiện lành, trong đau khổ vẫn không ngừng yêu thương một sinh linh đã không còn nữa.

***

… Từ chỗ làm trở về cô vội vàng thu dọn ra ga đón tàu, chuyến nghỉ phép dài ngày cô dành để về quê. Tàu chầm chậm rời ga, giữa đám đông có bóng một người đàn ông cao gầy cúi xuống bên chú chó lưng trơ những đốt xương sườn. Cô nhận ra ông Khờ nhờ chiếc khăn trùm đầu sặc sỡ. Tiếng còi tàu đột ngột tu lên một hồi dài, đoàn tàu sầm sập đi, trong ráng chiều chạng vạng cô chợt thấy xốn xang khi nhận ra bàn tay ông Khờ không chạm được vào chú chó, bởi nó đã chạy vụt đi. Ra khỏi sân ga, đoàn tàu lao nhanh, bóng ông Khờ lúc này chỉ còn là một chấm nhỏ chìm dần vào bóng chiều hôm.

Ngày trở lại thành phố cô mang theo trong chiếc túi lỉnh kỉnh các thứ quà quê, trong đó còn có một chú chó nhỏ ngồi gọn lỏn. Về đến phòng trọ, việc đầu tiên cô mở cửa cất đồ đạc rồi ôm chú chó đi về phía căn nhà cuối hẻm. Bên trong cánh cửa khép hờ, ánh đèn vàng hắt ra rọi lên tường rào phủ những cánh hoa đậu biếc. Lúc này cô mới có dịp quan sát, ngôi nhà mang dáng vẻ cổ xưa, mái vòm lợp ngói lâu năm thẫm lại trên bức tường vôi.

“Cháu tìm ai?” - người phụ nữ trung niên lạ mặt đi ra. “Dạ, cháu tìm… ông Khờ” - cô ngắc ngứ chưa biết giải thích ra sao. “Chủ nhà này bán lại cho cô rồi, họ dọn về ngoại ô cách đây chừng mười cây số” - người phụ nữ trả lời, nhìn chú chó nhỏ trên tay cô như hiểu ra, bà sốt sắng: “Để cô cho cháu địa chỉ nhà mới của mẹ con ông ấy”.

Cầm mẩu giấy ghi vội cô chào người phụ nữ, rồi quay đi. Ra đến đầu hẻm cô ngoái lại nhìn căn nhà cũ của ông Khờ một lần nữa. Trong ráng chiều cô chợt nhận ra, đến một ngày ngôi nhà cũng trở thành nơi náu mình của những kỷ niệm. Nơi ngã tư đường, bác xe ôm chờ khách bên cột đèn, sau lưng cô chú chó nhỏ lắc lư trong chiếc địu xinh xắn, nó ngơ ngác nhìn phố xá sửa soạn lên đèn. “Bác cho cháu về làng Vân!”
Bác xe ôm vội vàng cài nón bảo hiểm, ra hiệu cho cô lên xe.

Cô ngồi phía sau, nghe trong gió sông quyện về ràn rạt, phía chân trời, những ráng đỏ cuối cùng rực lên giữa muôn trùng. Xe chạy ra ngoại ô đêm cũng vừa buông, trên cao bồng bềnh một mảnh trăng lưỡi liềm cong cong ngọt ngào... 

Truyện ngắn: VŨ NGỌC GIAO