Nguyễn Duy Bình luôn tranh thủ giờ rảnh để học bài.

Nguyễn Duy Bình, ở xã Nhơn Mỹ, huyện Kế Sách, tỉnh Sóc Trăng có dáng cao, gầy, da ngăm đen, nụ cười tươi và đôi mắt sáng. Tuy mới gặp nhưng sự linh hoạt, cởi mở của chàng sinh viên khiến câu chuyện giữa chúng tôi thêm gần gũi, thân thiết. Hai năm liền, Bình là đoàn viên xuất sắc Khoa Ngoại ngữ Trường Cao đẳng Cần Thơ, một cán bộ Đoàn năng nổ, gương mẫu trong học tập và phong trào. Dường như đối với Bình, hoàn cảnh khó khăn không hề làm nhụt chí thanh niên…

* Gian nan đến trường

Tuổi thơ của Bình là những ngày dài vất vả. Mới 9 tuổi đã mồ côi cha nên hàng ngày, ngoài giờ học Bình đi mò cua, bắt ốc bán, kiếm tiền phụ mẹ mua gạo, thức ăn. Bình không được vô tư rong chơi khắp xóm cùng chúng bạn mà luôn trăn trở với suy nghĩ tìm kế sinh nhai. Năm học lớp 5, ở cái tuổi "ăn chưa no lo chưa tới", Bình chập chững đi dạy thêm. Ban đầu, Bình hướng dẫn các em nhỏ làm toán, học cửu chương, tập đọc, rèn chữ, với thù lao mỗi buổi là một gói mì tôm và 1.000 đồng.

Thời đó, cù lao Mỹ Phước chưa có trường trung học, Bình phải quá giang đò qua sông, cuốc bộ, mới đến được trường. Đến nhà, nuốt vội mấy hột cơm lạt, Bình tất tả đi dạy thêm. Đêm về, bên ánh đèn dầu leo lét, Bình chăm chú luyện từng con chữ, bài toán. Trời chưa sáng, Bình mò mẫm làm nốt phần bài tập còn lại, rồi ba chân bốn cẳng để kịp chuyến đò. Con đường đến lớp gian nan, trắc trở nhưng Bình cố gắng không để lỡ buổi học nào. Đến năm học lớp 11, một tổ chức tặng chiếc xe đạp, giúp Bình đến trường thuận lợi hơn. Nhớ về khoảng thời gian gian khó, giọng Bình trầm lắng: "Khó khăn nhất là năm học lớp 12, vừa chuẩn bị thi tốt nghiệp, thi đại học mà còn phải đi dạy thêm. Đôi lúc tôi gần như kiệt sức, thường xuyên bị hạ canxi. Nhờ mẹ động viên nên tôi đã vượt qua…". Mỗi buổi sáng, cô Võ Thị Gọn (mẹ Bình) dậy sớm, nấu cơm để Bình mang đi học. Bình cười tươi nói: "Do nhà xa trường, đường vòng nên nhiều bữa, nước tương, nước mắm mang theo đổ tràn, bốc mùi, các bạn trong lớp xúm lại phụ tiếp lau chùi". Và thầy cô càng yêu quý, trân trọng hơn nghị lực vượt khó của Bình.

Năm cuối cấp, lịch học dày đặc, có khi hơn 18 giờ, Bình mới về đến nhà, rồi lại dạy thêm từ 19 giờ đến 21 giờ. Biết bao lần Bình trượt té vì đường trơn ướt, lạnh lẽo. Nhiều đêm, Bình ngồi một mình, vừa đói vừa tủi thân, lắm lúc Bình chán nản, muốn nghỉ học, nhưng nhớ tới mẹ, Bình tự nhủ, phải cố gắng vượt khó để học tốt. Bình thức trắng đêm tranh thủ học bài thi để không phải nghỉ buổi dạy nào. Càng gian nan, vất vả, Bình càng thêm nghị lực, vững tin vào tương lai.

Đường xa mấy nhưng cũng đến được đích. Những cố gắng của Bình đã được đền bù xứng đáng. Năm học lớp 12, Bình nhận được nhiều học bổng dành cho học sinh nghèo, vượt khó học giỏi. Niềm vui tiếp nối, Bình thi đậu ngành Cử nhân Anh văn Trường Cao đẳng Cần Thơ. Giấu nỗi lo học phí, ngày Bình lên Cần Thơ nhập học, mẹ thu xếp đồ đạc, bà con hàng xóm góp thêm ít tiền, Bình mang theo niềm tin của mẹ và nghĩa tình bà con quê nhà.

* Sống có ích cho đời

Nhà nghèo nên Bình không có điều kiện tiếp cận với những phương tiện học ngoại ngữ hiện đại như bạn bè trang lứa, vì vậy, việc học tiếng Anh đối với cậu sinh viên cù lao Mỹ Phước như Bình thật không đơn giản. Nhờ đam mê, đọc nhiều sách báo, tranh thủ giao tiếp với các tình nguyện viên tại trường, trình độ tiếng Anh của Bình càng được nâng cao. Và Bình còn học giỏi các môn khác. Vì thế, Bình nhận được học bổng sinh viên khá, giỏi của khoa, sinh viên nghèo vượt khó, học tốt của trường.

Ngoài khả năng học tập, Bình còn là cán bộ Đoàn năng nổ, đoàn viên xuất sắc trong những năm qua. Ngoài vai trò Bí thư Chi đoàn lớp Anh văn K35, Bình được tín nhiệm bầu làm Ủy viên thường vụ Đoàn Khoa Ngoại ngữ, Ủy viên Thường vụ Đoàn trường. Vừa làm công tác tổ chức, tham gia tích cực trong các phong trào như: vận động hiến máu tình nguyện, phát động phong trào trồng cây, làm vệ sinh trường lớp, ký túc xá…, Bình còn là trưởng phòng ký túc xá, gắn kết các thành viên trong phòng, động viên mọi người cố gắng học tốt, giữ gìn vệ sinh phòng ốc sạch sẽ. Bạn Trần Thị Diễm Phương, Lớp trưởng lớp Cử nhân Anh văn K35, nói: "Bình là một cán bộ Đoàn năng nổ, làm việc với tinh thần trách nhiệm cao. Các hoạt động phong trào hoặc những quy định của nhà trường đề ra, Bình đều nhanh chóng triển khai, lập ra kế hoạch, mục tiêu vận động các bạn tham gia. Vì thế, các năm qua, lớp luôn đạt thành tích cao trong học tập và phong trào văn nghệ, thể thao. Điển hình, đầu năm 2012, lớp đạt 100 điểm, nằm trong top 4 xếp hạng thi đua toàn trường khóa 35. Ngoài ra, Bình rất hòa đồng, hoạt bát hay giúp đỡ bạn bè cùng lớp hoặc những bạn tân sinh viên". Có khiếu diễn kịch, Bình nhiệt tình tham gia chương trình văn nghệ do trường, khoa tổ chức, các buổi giao lưu, biểu diễn phục vụ bộ đội, chương trình văn nghệ gây quỹ học bổng… Bạn bè thường gọi Bình là chàng trai đa tài vì ngoài khả năng sáng tác kịch bản, Bình còn làm thơ rất hay, có nhiều tác phẩm được đăng báo Sóc Trăng, báo Áo Trắng (TP Hồ Chí Minh), Tập san Thông tin Khoa học của trường… Đặc biệt, Bình sáng tác nhiều bài thơ rất xúc động về Trường Sa, về tâm tình, cuộc sống của những anh lính đảo nơi đầu sóng ngọn gió, giữ gìn biên cương, hải đảo, được nhiều người yêu thích. Trong đó, Bình sáng tác nhiều câu thơ dễ thương, thể hiện tình cảm của các anh: "…xin lỗi hẹn cùng người yêu bé nhỏ/biển thênh thang hiểu thấu cả lòng anh/đứng gác trời đêm khuya và buốt giá/ hương hoa hồng thoang thoảng ấm lòng anh".

Thầy Trần Thanh Sang, Phó trưởng phòng công tác học sinh, sinh viên, Bí thư Đoàn Trường Cao đẳng Cần Thơ, nhận xét: "Gia cảnh rất khó khăn nhưng Bình luôn nỗ lực vươn lên, rất đáng biểu dương. Bình luôn đạt học lực khá, được nhận học bổng của trường và rất tích cực tham gia các phong trào, làm tốt vai trò cán bộ Đoàn tiên phong. Tôi tin rằng, với quyết tâm vượt khó, Bình sẽ tiến xa hơn nữa".

**********

Bình tâm đắc câu hát: "Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta, mà cần hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay" và luôn tự nhủ: "Phải nỗ lực vươn lên, sống có ước mơ, hoài bão, tích cực tham gia các phong trào tình nguyện để rèn luyện tính vượt khó và tinh thần vì mọi người…". Tin rằng, bằng nghị lực, niềm lạc quan, Bình sẽ vượt qua mọi khó khăn, thực hiện ước mơ trở thành thầy giáo, góp công sức xây dựng quê hương, đền đáp công ơn biển trời của mẹ.

Bài, ảnh: PHƯƠNG DUNG