So với việc sử dụng tế bào của động vật có vú để điều chế thuốc hiện nay, kỹ thuật sản xuất thuốc từ thực vật dựa trên công nghệ sinh học với ưu điểm nhanh hơn, sản lượng cao hơn và giá rẻ hơn được kỳ vọng có thể thu hút sự quan tâm đầu tư từ các công ty dược phẩm lớn.

Theo Reuters, một trong những cái tên đang gây chú ý toàn cầu trong lĩnh vực nghiên cứu và sản xuất “kháng thể thực vật” (plantibodies) hiện nay là Mapp Pharmaceutical, công ty có trụ sở ở San Diego (Mỹ) vừa đưa ra loại huyết thanh thử nghiệm điều trị Ebola. Thuốc Zmapp được điều chế từ lá cây thuốc lá đã được biến đổi gien. Quá trình này bao gồm đưa các gien mã hóa kháng thể vào cây và nuôi dưỡng chúng ở trong lá. Các chuyên gia sau đó sẽ thu hoạch, chiết xuất các kháng thể và điều chế cho phù hợp với đặc tính điều trị.

Kỹ thuật viên tiêm vật liệu di truyền mới vào lá cây thuốc lá hoang - một loại cây phổ biến trong thử nghiệm sinh học phân tử. Ảnh: Forbes

Bên cạnh Mapp Pharmaceutical, một số công ty sinh học khác như Icon Genetics (Đức), PlantForm Corp (Canada) và IBio Inc (Mỹ) cũng đang đẩy mạnh nghiên cứu trong lĩnh vực sản xuất kháng thể, phức hợp thuốc-prôtêin và vắc-xin từ những loại cây phát triển nhanh.

Nếu tính đến thành công thì cho đến nay, cơ quan y tế của Mỹ đã cấp phép lưu hành đối với Elelyso, loại thuốc đầu tiên được tạo ra từ tế bào cà rốt (hoặc thuốc lá) biến đổi gien do công ty Protalix Biotherapeutics của Israel phát triển và phối hợp với hãng Pfizer (Mỹ) đưa ra thị trường. Elelyso được sử dụng như liệu pháp thay thế cho enzyme bị thiếu ở những người mắc Gaucher – một loại bệnh di truyền gây rối loạn chuyển hóa làm tích tụ chất béo trong nội tạng, xương và đôi khi ở não, khiến những bộ phận này suy giảm chức năng.

Theo Giám đốc điều hành Protalix, David Aviezer, phương pháp mà hãng này sử dụng trong các loại thuốc thử nghiệm không chỉ rẻ tiền mà còn thân thiện với môi trường hơn so với quy trình sản xuất thuốc từ tế bào động vật. Don Stewart – Giám đốc điều hành PlantForm – ước tính đối với một số loại thuốc prôtêin, chi phí sản xuất thuốc từ thực vật có thể chỉ bằng 1/10 chi phí sản xuất theo cách truyền thống. Điều này có thể hỗ trợ rất nhiều cho các nước nghèo, chẳng hạn như Liberia – một trong những nước đang nằm trong “vùng dịch” và gặp nhiều khó khăn trong công tác phòng chống dịch Ebola hiện nay.

ĐƯỜNG THẤT (Theo Reuters)