Theo dự đoán của Bộ Quốc phòng Mỹ, Pakistan có thể là địa điểm tiếp theo mà Trung Quốc nhắm đến để xây dựng căn cứ quân sự.

Hồi năm ngoái, Trung Quốc bắt đầu xây dựng căn cứ quân sự ở nước ngoài đầu tiên tại Djibouti và dự kiến hoàn thành vào năm 2018. Một số nguồn tin tiết lộ cơ sở mới của Trung Quốc chỉ cách Trại Lemonnier vài km. Trại Lemonnier là căn cứ thường trú duy nhất của quân đội Mỹ ở châu Phi, chịu trách nhiệm các hoạt động chống khủng bố ở Vịnh Persic cùng với Đông và Bắc Phi. Trong báo cáo thường niên vừa trình Quốc hội Mỹ, Lầu Năm Góc dự đoán ngoài Djibouti, Trung Quốc chắc chắn sẽ tìm cách thiết lập thêm một số căn cứ quân sự tại những nước có quan hệ ngoại giao gần gũi và chung lợi ích chiến lược, chẳng hạn Pakistan.

Theo chuyên gia quân sự Richard Bitzinger thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (Singapore), việc Trung Quốc xây dựng căn cứ quân sự ở Pakistan không phải điều lạ. Hiện tại, Pakistan là thị trường nhập khẩu vũ khí lớn của Trung Quốc, đồng thời là đối tác chính trong sáng kiến "Một vành đai, một con đường" do Bắc Kinh dẫn đầu. Islamabad cũng đã ký thỏa thuận chuyển quyền quản lý cảng nước sâu chiến lược ở Gwadar cho Bắc Kinh và hỗ trợ tàu ngầm Trung Quốc bỏ neo ở cảng thương mại Karachi. Do đó, ngay cả khi không đặt căn cứ chính thức, ông Bitzinger cho rằng Pakistan cũng là kênh quan trọng trong mạng lưới tiếp cận giúp Hải quân Trung Quốc gia tăng sự hiện diện ở khu vực Ấn Độ Dương.

Đánh giá về tiềm lực quân sự của Trung Quốc, báo cáo của Lầu Năm Góc ước tính Bắc Kinh năm ngoái đã chi 180 tỉ USD cho quốc phòng. Dù không bao gồm tất cả các khoản do kém minh bạch, giới chức Mỹ lưu ý con số này cũng cao hơn đáng kể so với ngân sách quốc phòng 140 tỉ USD mà Trung Quốc công bố chính thức.

Trong đó, Bộ Quốc phòng Mỹ cho biết chương trình hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc vẫn tập trung phát triển năng lực đánh chặn hoặc đánh bại đối thủ và chống lại sự can thiệp của bên thứ 3. Ngoài ra, báo cáo dài 97 trang còn cho thấy các chương trình tên lửa của Trung Quốc bao gồm tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình có thể sánh với các nhà sản xuất hàng đầu khác. Về sức mạnh trên biển, Lầu Năm Góc nhìn nhận Trung Quốc đang sở hữu lực lượng Hải quân lớn nhất Thái Bình Dương với hơn 300 tàu và hiện vẫn không ngừng mở rộng hạm đội của mình.

Theo chuyên gia quân sự về Trung Quốc Sam Roggeveen tại Viện nghiên cứu chính sách quốc tế Lowy (Úc), điều Bắc Kinh mong muốn hiện nay là năng lực để phủ nhận vị thế của Mỹ rồi sau đó trở thành quân đội mạnh nhất trong khu vực. "Tham vọng của Trung Quốc đến nay vẫn duy trì trong khu vực, nhưng Bắc Kinh rõ ràng đang cho thấy mục tiêu mở rộng trên toàn cầu. Dù chỉ ở giai đoạn đầu nhưng tham vọng này đã dần thành hình" – vị này nói thêm.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc ngay lập tức lên tiếng phản đối báo cáo của Lầu Năm Góc, trong khi Bộ Quốc phòng nước này chỉ trích Washington thổi phồng việc Bắc Kinh đang đe dọa các nước láng giềng.

MAI QUYÊN