Nhiều cha mẹ thắc mắc tiêm vắc-xin có an toàn không? Vì sao sau khi tiêm ngừa phải ở lại cơ sở y tế 30 phút? Tiêm ngừa nhiều, cơ thể bé có bị ảnh hưởng gì không? Tiêm ngừa có ngừa hoàn toàn ngừa được bệnh không? Những thắc mắc thường gặp này được bác sĩ Đỗ Thụy Bằng, phụ trách Phòng Tiêm ngừa, Trung tâm Y tế dự phòng TP Cần Thơ, giải đáp như sau:
Tiêm ngừa là con đường đơn giản, an toàn và hiệu quả để bảo vệ con người chống lại bệnh tật. Vắc-xin ngày nay rất an toàn, hầu như không có tác dụng phụ đáng kể, chỉ gây đau hoặc ngứa tại chỗ tiêm (3% sốt nhẹ dưới 380C) sẽ tự khỏi sau một vài ngày. Tiêm ngừa không đủ liều hoặc trễ hẹn thì tùy loại vắc-xin và tùy thời gian trễ mà bác sĩ quyết định sẽ tiếp tục tiêm như thế nào. Vắc-xin tiêm đủ không có hại nhưng tiêm thiếu thì cơ thể sẽ không được bảo vệ. Trường hợp không nhớ rõ thời gian tiêm thì cần phải tiêm lại từ đầu. Vắc-xin tốt nhất thì hiệu quả bảo vệ cũng chỉ khoảng 95%, tùy thuộc khả năng miễn dịch của từng người. Trẻ tiêm ngừa lao sau 3 tháng không có sẹo phải tiêm lại. Trẻ đã tiêm mũi 1 (bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm màng não mủ, vắc-xin bại liệt) trong chương trình tiêm chủng mở rộng (tại các trạm y tế) có thể tiêm lại bằng vắc-xin 6 trong 1 dịch vụ. Nếu trẻ đã tiêm 2 mũi trong chương trình tiêm chủng mở rộng thì nên tiêm tiếp mũi 3 ở trong chương trình, không thay thế bằng tiêm ngừa dịch vụ 6 trong 1 được.
Cần phải cho trẻ bú hoặc ăn trước khi đi tiêm ngừa. Sau khi tiêm ngừa, trẻ có thể mệt do quấy khóc vì đau hoặc do sợ tiêm nên phụ huynh cần để trẻ nán lại 30 phút để cháu thật sự ổn định trước khi ra về (hơn nữa cùng để đề phòng shock phản vệ, mặc dù rất hiếm khi xảy ra). Sau khi tiêm ngừa, nếu trẻ sốt cao > 380C hoặc lạnh vã mồ hôi cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất.
Ngoài các mũi tiêm trong chương trình tiêm chủng mở rộng, dù điều kiện kinh tế không khá giả, cha mẹ cũng nên cố gắng tiêm ngừa cho trẻ các bệnh viêm não và màng não.
Mọi thắc mắc về vắc-xin xin điện thoại liên hệ số điện thoại 07103. 811 779.
Huệ Hoa (ghi)
