Ðó là chủ đề Ngày Thế giới không thuốc lá 31-5-2022. Thông qua chủ đề này, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) kêu gọi các quốc gia thúc đẩy các hoạt động nâng cao nhận thức của cộng đồng về tác hại của sử dụng thuốc lá tới môi trường, không hút thuốc lá để hạn chế việc gây ô nhiễm môi trường sống và làm việc.

Đoàn kiểm tra công tác phòng, chống THTL tại Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Cần Thơ. 

Theo WHO, hằng năm có khoảng 5% diện tích rừng bị phá để trồng cây thuốc lá và lấy gỗ để sấy thuốc lá. Việc sử dụng thuốc lá thải ra mỗi năm khoảng từ 3.000-6.000 tấn formaldehyde, từ 12.000 đến 47.000 tấn nicotine và từ 300-600 triệu kilogram chất thải độc hại của các mẩu thuốc lá. Theo WHO, các tác động môi trường của việc sử dụng thuốc lá gây thêm áp lực không cần thiết đối với các nguồn tài nguyên vốn đã khan hiếm. Ðặc biệt đối với các nước đang phát triển do hơn 80% số người sử dụng thuốc lá tại các nước này.

Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn 8 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm. Trong đó, hơn 7 triệu người tử vong do sử dụng thuốc lá trực tiếp và khoảng 1,2 triệu người tử vong do hút thuốc lá thụ động. Tại Việt Nam, tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở nước ta tuy đã giảm nhưng vẫn còn rất cao. Ước tính số người hiện đang hút thuốc lá là khoảng 15,4 triệu người. Trong đó có 14,8 triệu người là nam. Ðáng lo ngại là tỷ lệ hút thuốc lá điện tử tăng, điều tra vào năm 2020, tăng 18 lần so với năm 2015, từ 0,2% lên 3,6%.

Theo Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá (THTL), hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, các hướng dẫn phòng chống THTL của nước ta tương đối đầy đủ; đã thiết lập hệ thống và triển khai các điều tra nghiên cứu định kỳ về thuốc lá. Từ đó, sử dụng các kết quả nghiên cứu để vận động và xây dựng chính sách. Quỹ phòng, chống THTL đã thiết lập mạng lưới cán bộ tham gia phòng, chống THTL, hỗ trợ cai nghiện thuốc lá thông qua hình thức tổng đài miễn phí, phòng tư vấn cai nghiện thuốc lá tại các cơ sở y tế, tư vấn cai nghiện thuốc lá dựa vào cộng đồng... Giai đoạn 2015-2020, gần 45.000 người gọi đến tổng đài để tư vấn cai nghiện thuốc lá, trên 100.000 lượt người được tư vấn trực tiếp tại bệnh viện, tập huấn cho 1.000 giảng viên về cai nghiện thuốc lá...

Theo Ths Bùi Thị Thu Hà, Quỹ Phòng, chống THTL, thời gian tới, tiếp tục rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định về hỗ trợ tư vấn cai nghiện thuốc lá, phát triển các dịch vụ tư vấn cai nghiện thuốc lá; nghiên cứu đề xuất sản xuất và nhập khẩu các sản phẩm hỗ trợ cai nghiện; nghiên cứu đề xuất việc chi trả cho các hoạt động điều trị cai nghiện thuốc lá từ Quỹ bảo hiểm y tế... dự kiến đề xuất tăng diện tích in cảnh báo sức khỏe trên bao, hộp thuốc lá; tăng cường xây dựng bằng chứng và vận động tăng thuế thuốc lá lên 70% giá bán lẻ các sản phẩm thuốc lá theo khuyến cáo của WHO; trình Chính phủ ban hành chiến lược Quốc gia phòng, chống THTL đến năm 2031; xây dựng và trình ban hành thông tư hướng dẫn thực hiện địa điểm không khói thuốc...

Hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá và Tuần lễ Quốc gia không thuốc lá từ ngày 25 đến 31-5-2022, Sở Y tế - cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Bảo vệ, Chăm sóc và Nâng cao sức khỏe nhân dân trên địa bàn TP Cần Thơ đề nghị các sở, ban, ngành, đoàn thể và các đơn vị trực thuộc Sở Y tế đẩy mạnh tuyên truyền tác hại của việc sử dụng thuốc lá và Luật Phòng, chống THTL thông qua các cuộc họp, hội thảo, hội nghị, băng rôn, phát loa... tiếp tục thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá, xây dựng môi trường không khói thuốc tại nơi làm việc, đơn vị. Thành lập hoặc kiện toàn Ban Chỉ đạo Chương trình  phòng, chống THTL; đưa nội dung phòng, chống THTL vào kế hoạch hoạt động hằng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá vào nội quy đơn vị…

Ngoài ra thực hiện chỉ đạo của Sở Y tế, từ ngày 24-5-2022, Ðoàn kiểm tra liên ngành do CDC Cần Thơ chủ trì đã kiểm tra công tác phòng, chống THTL ở trường học, công ty, xí nghiệp, bệnh viện, bến xe khách... nhằm kiểm tra việc tuân thủ quy định cấm hút thuốc tại các địa điểm có quy định cấm; quy định treo biển báo cấm hút thuốc; quy định ban hành nội dung phòng, chống THTL trong kế hoạch hoạt động hằng năm; thành lập ban chỉ đạo, ký cam kết thực hiện xây dựng môi trường không khói thuốc lá. Ðồng thời, kiểm tra việc thực hiện quy định cấm quảng cáo, tiếp thị thuốc lá trực tiếp tới người tiêu dùng dưới mọi hình thức; kiểm tra việc thực hiện các quy định về bán thuốc lá và giám sát thực tế hoạt động phòng, chống THTL. Theo ông Trần Trường Chinh, Phó Giám đốc CDC Cần Thơ: Việc kiểm tra nhằm tăng cường nhận thức của các cơ quan, đơn vị và người dân về THTL. Ðoàn vừa kiểm tra, vừa hướng dẫn các đơn vị thực hiện đúng các quy định về phòng, chống THTL.

Bài, ảnh: H.HOA