Kết quả cuộc bầu cử Ðức ngày 23-2 cho thấy Liên minh Dân chủ/Xã hội Cơ đốc giáo (CDU/CSU) bảo thủ do ông Friedrich Merz lãnh đạo giành đa số phiếu, qua đó có thể giúp ông trở thành thủ tướng mới thay ông Olaf Scholz.

Ông Merz vui mừng khi nhận được kết quả bầu cử. Ảnh: CNN

Cụ thể, CDU/CSU giành được hơn 28,5% phiếu bầu, trong khi đảng cực hữu Sự lựa chọn vì nước Ðức (AfD) về nhì với 20,5%, gần gấp đôi kết quả cuộc bầu cử gần nhất năm 2021. Trong khi đó, đảng Dân chủ Xã hội (SPD) trung tả của đương kim Thủ tướng Scholz chỉ giành được 16,2% phiếu bầu, đảng Xanh gần 12% và đảng cánh tả Linke 8,7% .Với số phiếu bầu này, đảng trung hữu của ông Merz sẽ có 208 ghế, AfD 152 ghế, SDP 120 ghế và đảng cánh tả có 64 ghế.

Như vậy, với kết quả trên, ông Merz dự kiến trở thành thủ tướng tiếp theo của Ðức. Tuy nhiên, ông cũng đối mặt cuộc đàm phán phức tạp và dự kiến kéo dài để thành lập chính phủ liên minh. Theo quy định, để thành lập chính phủ, cần có đa số ít nhất 316 ghế trong số 630 ghế tại quốc hội. Một liên minh giữa CDU/CSU và AfD có thể khả thi về mặt số lượng. Song, điều này là không thể, bởi ông Merz nhiều lần loại trừ khả năng hợp tác với AfD. “Về cơ bản, chúng ta có quan điểm khác nhau về chính sách đối ngoại, chính sách an ninh cũng như trong nhiều lĩnh vực khác liên quan đến châu Âu, đồng euro và NATO. Bạn muốn điều ngược lại với những gì chúng tôi muốn nên sẽ không có sự hợp tác” - ông Merz khẳng định.

Ðiều đó khiến SPD của Thủ tướng Scholz trở thành đối tác tiềm năng.

Phát biểu mừng chiến thắng trước đám đông ủng hộ, ông Merz cho biết “điều quan trọng nhất là tái lập một chính phủ khả thi ở Ðức càng nhanh càng tốt”. “Tôi nhận thức được trách nhiệm này. Tôi cũng nhận thức được quy mô của nhiệm vụ hiện đang nằm ở phía trước chúng ta. Tôi tiếp cận nhiệm vụ này với sự tôn trọng cao nhất và tôi biết rằng nó sẽ không dễ dàng. Thế giới ngoài kia không chờ đợi chúng ta và không chờ đợi các cuộc đàm phán liên minh kéo dài” - ông Merz
nhấn mạnh.

Ông Merz 69 tuổi và chưa có kinh nghiệm làm việc trong chính phủ. Tuy nhiên, ông cam kết sẽ phối hợp với các đồng minh để đưa nước Ðức trở lại vị thế trung tâm châu Âu. Ngoài ra, ông cũng chủ trương thúc đẩy năng lực quốc phòng của châu Âu trong bối cảnh lục địa già và Mỹ gia tăng căng thẳng về vấn đề Ukraine cũng như tài trợ cho NATO.

Ông cảnh báo liên minh 80 năm của giữa châu Âu và Mỹ có thể trở thành “lịch sử”, bởi Tổng thống Donald Trump đã “thờ ơ” với châu Âu. “Ưu tiên tuyệt đối của tôi sẽ là củng cố châu Âu càng nhanh càng tốt để từng bước độc lập với Mỹ. Tôi chưa bao giờ nghĩ sẽ phải nói điều gì như vậy nhưng sau tuyên bố của ông Trump hồi tuần trước, rõ ràng là người Mỹ, ít nhất là một bộ phận người Mỹ, chính quyền Mỹ, hầu như thờ ơ với số phận của châu Âu. Tôi rất tò mò muốn biết chúng ta sẽ tiến đến hội nghị thượng đỉnh NATO vào cuối tháng 6 như thế nào? Liệu chúng ta sẽ nói về NATO theo hình thức hiện tại hay chúng ta sẽ phải thiết lập năng lực phòng thủ châu Âu nhanh hơn” - ông Merz nhấn mạnh. Ông Merz cho hay, sau khi nắm quyền sẽ đàm phán hợp tác với 2 cường quốc hạt nhân của châu Âu là Anh và Pháp để thay thế chiếc “ô hạt nhân” của Mỹ vốn đảm bảo an toàn cho châu Âu khỏi các cuộc tấn công của Nga.

Trước bầu cử, ông Merz thậm chí còn so các chiến thuật gần đây của chính quyền Tổng thống Trump với các chiến thuật của Nga, đồng thời chỉ trích giới chức Mỹ vì đã ủng hộ AfD. Theo ông Merz, những can thiệp của Mỹ vào cuộc bầu cử Ðức không kém phần kịch tính và quyết liệt so với sự can thiệp của Nga. Ông Merz cho rằng Berlin đang chịu áp lực rất lớn từ Washington và Mát-xcơ-va, nên ưu tiên tuyệt đối sắp tới của ông là “tạo ra sự thống nhất ở châu Âu”.

TRÍ VĂN (Tổng hợp)