Bút ký * ĐĂNG HUỲNH

Bài 1: Có các anh nơi tiền tiêu Tổ quốc

Đến các đảo thuộc V5HQ trên chuyến tàu HQ-637, Phó Tư lệnh Vùng- Đại tá Nguyễn Văn Đồng nhìn mũi tàu rẽ sóng giữa trùng khơi, đằm giọng: "Biển mấy hôm nay êm như hồ!". Sóng biển Tây Nam không hẳn lúc nào cũng phẳng lặng. Bình lặng ở đây, trong tâm ý của Đại tá Nguyễn Văn Đồng, là nhờ tinh thần xung kích "đâu kể ngày đêm, bất kỳ mưa nắng, có lệnh là ta lên đường…" của cán bộ, chiến sĩ V5HQ. Có các anh, biển đảo tiền tiêu luôn yên bình.

Những chiến công...

V5HQ có diện tích 150.000km2, từ cửa sông Gành Hào (Bạc Liêu) đến Hà Tiên (Kiên Giang) với khoảng 150 hòn đảo lớn, nhỏ. Tháng 10-2015, Bộ Tư lệnh V5HQ kỷ niệm 40 năm thành lập Vùng và đón nhận Huân chương Quân công hạng Ba (lần hai) do Chủ tịch nước trao tặng. Vinh dự ấy là sự ghi nhận những chiến công hào hùng của cán bộ, chiến sĩ V5HQ trong công tác quản lý và bảo vệ chủ quyền biển đảo Tây Nam.

Một trong những chiến công nổi bật năm 2015 của lực lượng Cảnh sát biển, Bộ đội biên phòng, Hải quân vùng biển Tây Nam là bắt giữ 8 tên cướp biển người Indonesia trốn vào vùng biển Thổ Chu (Kiên Giang). Đại úy Nguyễn Hồng Quang, Trạm Trưởng Trạm Rada 610, nhớ lại, do bọn cướp biển đã bỏ tàu dầu cướp được, xuống xuồng cứu sinh để trốn nên mục tiêu không thể bị theo dõi bằng rada. Nhờ sự hợp tác quân dân chặt chẽ, ngư dân vùng biển Thổ Chu đã phát hiện và báo cho Cụm Chiến đấu 1, Trung đoàn 152- Quân khu 9, bắt giữ, giao Vùng Cảnh sát biển 4. Chỉ cho chúng tôi địa điểm xuồng cứu sinh cặp bến và bắt giữ 8 tên cướp, Đại úy Lưu Khắc Kiệt, Trung đoàn 152, nhớ lại, anh đã nói chuyện với 1 trong 8 tên cướp bằng tiếng Anh. Lúc đầu hắn tỏ ra ranh mãnh, nói là ngư dân đi lạc, cần sự giúp đỡ. Nhưng với những thông tin có được từ Cảnh sát biển Việt Nam và Cảnh sát biển Malaysia cung cấp, bọn chúng đã phải nhận tội.

Năm qua, các đơn vị bộ đội đóng quân tại vùng biển Tây Nam còn là điểm tựa vững chắc cho ngư dân vươn khơi bám biển khi kịp thời cứu hộ, cứu nạn, đảm bảo an toàn tính mạng, tài sản cho ngư dân. Một trong những đơn vị đi đầu là Đồn Biên phòng Hòn Khoai. Đại tá Võ Văn Dúl, Đồn trưởng, cho biết, ngay từ đầu năm đơn vị đã triển khai huấn luyện, diễn tập các phương án cứu hộ, cứu nạn cho cán bộ, chiến sĩ của đồn cũng như các đơn vị phối hợp. Năm 2015, đơn vị đã trực tiếp cứu nạn 2 tàu chìm trên biển, kịp thời cứu sống 4 ngư dân; cứu hộ kéo 4 tàu bị hư hỏng, trôi dạt vào đất liền.

Đại tá Nguyễn Văn Đồng, Phó Tư lệnh V5HQ, nhấn mạnh công tác huấn luyện và sẵn sàng chiến đấu luôn được chú trọng. Bộ Tư lệnh Vùng đang xây dựng theo hướng cách mạng, chính quy, tinh nhuệ song hành cùng việc được đầu tư mua sắm vũ khí, trang bị hiện đại. "Để sử dụng vũ khí trang bị hiện đại, phải có con người hiện đại. Ngoài những kiến thức trong nhà trường, chúng tôi luôn chú trọng huấn luyện bổ sung và tạo điều kiện để chiến sĩ học ngoại ngữ"- Đại tá Đồng khẳng định. Qua đó, cán bộ, chiến sĩ V5HQ đã cơ bản làm chủ các loại vũ khí, trang bị; qua huấn luyện, thực hành đều đạt 100% khá, giỏi ở các nội dung. Đồng chí Phó Tư lệnh cũng cho biết, năm qua, Bộ Tư lệnh Vùng thành công trong công tác đối ngoại quân sự để giữ bình yên cho biển, đảo Tây Nam. Vùng đã tổ chức các đợt tuần tra chung giữa Việt Nam- Campuchia (4 lần/năm), Việt Nam- Thái Lan (2 lần/năm). Sau mỗi đợt tuần tra đều rút kinh nghiệm trên tinh thần hòa bình, hữu nghị, hợp tác. Đại tá Nguyễn Văn Đồng thông tin: "V5HQ và Căn cứ biển Campuchia còn xây dựng đường dây nóng để trao đổi trực tiếp và cùng nhau giải quyết những vấn đề phát sinh".

Lính đảo đón xuân

Một chiều tháng Chạp, khi đến thăm Lữ đoàn 950 (Quân khu 9) đóng tại Phú Quốc, chúng tôi gặp 4 chiến sĩ quê Vĩnh Thạnh- Cần Thơ. Chàng trai quê thị trấn Thạnh An - Nguyễn Chí Tài kể về Tết của lính xa nhà: "Mọi thứ đều được chuẩn bị đầy đủ. Mai vàng, bánh chưng, thịt mỡ, dưa hành đều có". Còn chiến sĩ trẻ Nguyễn Văn Thuyết, quê xã Thạnh Lợi thì lý giải: Tết ở nhà có tình thân gia đình, Tết của lính có tình đồng đội. Ai cũng tranh thủ kể cho nhau nghe chuyện Tết ở quê mình, về cha mẹ, về chuyện học hành của những đứa em và… cả về những cô gái mà các chiến sĩ chưa kịp ngỏ lời. Tân chiến sĩ Tạ Nguyễn Hùng Sơn, quê ở xã Thạnh Thắng, nói: "Em nghe các anh, các bạn kể về Tết trên đảo mà nôn nao. Em mong đến Tết để đón mùa xuân đầu tiên cùng đồng đội".

Phải mất hơn 2 giờ đồng hồ chúng tôi mới chinh phục được dốc thăm thẳm ở Hòn Khoai. Vừa bước lên đỉnh dốc, nghe mùi nhang thoang thoảng từ bàn thờ Tổ quốc, ngửi mùi bánh chưng xanh mà các chiến sĩ vừa kịp vớt ra, hong khói nghi ngút, ai cũng thấy ấm cúng đến nao lòng. Phóng viên Lâm Trực, Đài PT-TH TP Cần Thơ, nói ngay: "Tết của lính đảo xa đâu khác gì đất liền!". Lính hải quân còn đón Tết còn bằng những cơn gió rạt rào từ biển mặn, từ những bông hoa rừng vàng rực, nắng chói lao xao.

Nghe các anh kể chuyện ăn Tết mà lòng bồi hồi. 10 năm công tác biển đảo Tây Nam, Trung úy Nguyễn Thọ Trường, Trắc thủ Rada Trạm 595 (Hòn Khoai) đã có 6 năm ăn Tết xa vợ con ở quê nhà Thái Bình. Ngày con trai đầu lòng ra đời, 3 tháng sau anh Trường mới được về thăm. Vợ sinh, chồng bên cạnh là chuyện bình thường nhưng anh Trường lại nói là "may mắn vô cùng" khi đứa con trai thứ hai ra đời đúng dịp anh về phép. Anh Trường kể, ngày vợ anh tạm gác việc cày bừa vào Hòn Khoai thăm chồng, thấy anh cùng đồng đội vượt nắng thắng mưa để bảo vệ biển trời Tổ quốc, chị đã nói với anh rằng: "Anh cứ an tâm hoàn thành nhiệm vụ, việc nhà cứ để em lo".

Cũng có nhiều người lính chọn đảo Tây Nam làm quê hương thứ hai. Trong căn nhà nhỏ ở Bãi Ngự, Thổ Châu, Thượng úy Nguyễn Bá Lý, Ngành trưởng Ngành Rada- Trạm 610, dạy cô con gái lớp 3 học bài. 21 năm vào công tác ở V5HQ, từng con dốc, ngọn đồi đã trở nên quen thuộc với anh Lý. Cưới vợ xong, anh đưa vợ vào Thổ Châu lập nghiệp, mở quán tạp hóa nhỏ ở bãi để có thêm thu nhập. Anh Lý bồi hồi, mới đó mà con trai lớn đã học lớp 12 trong Rạch Giá. 21 năm lập nghiệp nơi xứ biển, anh Lý luôn cho đó là chọn lựa sáng suốt của đời mình. Bởi với anh, đảo là nơi anh vừa phụng sự Tổ quốc vừa gầy dựng mái nhà ấm êm.

"Vui xuân không quên nhiệm vụ"- đó là câu nói mà chúng tôi nghe nhiều nhất khi đến thăm các đơn vị thuộc V5HQ dịp cận Tết Bính Thân. Đại tá Nguyễn Văn Đồng nhấn mạnh, nhiệm vụ quan trọng nhất trong ngày Tết vẫn là xây dựng phương án bảo vệ vùng trời, vùng biển, sẵn sàng chiến đấu, ứng trực, xử lý các tình huống, tuần tra canh gác thường xuyên, liên tục. Thực phẩm cho ngày Tết của chiến sĩ chủ yếu từ nguồn tăng gia. Đại tá Đồng cho biết, từ nguồn tăng gia, mỗi đơn vị sẽ hỗ trợ từ 300-500 ngàn đồng/người dịp Tết. Các đơn vị đều sẽ thi gói và nấu bánh tét, bánh chưng, tổ chức thi trưng mâm ngũ quả, văn nghệ, thể thao, trò chơi dân gian… "Đối với các đơn vị trực chiến như phòng không, rađa, chúng tôi chỉ đạo tổ chức Tết cho bộ đội ngay trên trận địa, đài trạm"- đồng chí Phó Tư lệnh V5HQ nhấn mạnh.

Bài 2:Sắc xanh nơi đảo xa