Tổng thống Mỹ Barack Obama ngày 30-10 tuyên bố siêu bão Sandy đã gây ra "thảm họa nghiêm trọng" tại các bang New York và New Jersey, đồng thời chỉ thị phân phát hàng cứu trợ liên bang cho các nạn nhân của cơn bão. Tuyên bố về thảm họa do Tổng thống Obama đưa ra mở đường cho chính quyền liên bang và các bang bắt đầu chiến dịch cứu trợ cho các nạn nhân, bao gồm cả việc giải ngân cho các hộ gia đình vay để tạm thời khắc phục nơi ăn chốn ở và sửa chữa nhà cửa.

Xe ô-tô chìm trong biển nước tại thành phố New Jersey tối 29-10. Ảnh: AP

Tuyên bố trên được đưa ra sau khi siêu bão với sức gió từ 120-180 km/h từ hôm 29-10 đã đổ bộ vào bờ Đông nước Mỹ và đạt cường độ mạnh nhất, gây mưa to trên diện rộng, đồng thời khiến mọi sinh hoạt bị ngưng trệ tại hầu hết các bang thuộc khu vực trải dài từ Virginia đến Massachusetts, gây lụt lội tại khu vực hạ Manhattan cũng như vùng ven biển bang New Jersey, và khiến nửa triệu người ở New York và vùng duyên hải sống trong cảnh mất điện. Nhiều thành phố từ Washington đến New York hầu như tê liệt hoàn toàn. Phương tiện công cộng ngừng hoạt động, sân bay đóng cửa, nhiều nơi bị cắt điện để giảm bớt nguy cơ có thể gây ra cho hệ thống tàu điện ngầm. Các bệnh viện phải tìm cách sơ tán bệnh nhân đến nơi an toàn để cứu chữa. Trụ sở Liên Hiệp Quốc, nằm trên quận Manhattan sầm uất nhất thành phố và toàn nước Mỹ nói chung, cũng buộc phải thông báo đóng cửa cũng như hoãn tất cả các cuộc họp trong ngày 29 và 30-10. Nhà máy điện hạt nhân Oyster Creek ở New Jersey đã tuyên bố báo động sau khi lượng mưa lớn do siêu bão Sandy gây ra vượt quá giới hạn cho phép song vẫn chưa đe dọa về độ an toàn.

Các cơ quan chính quyền tại nhiều bang cũng đều đóng cửa. Tại New York, gần 400.000 người ở vùng đất thấp đã được lệnh đi sơ tán, thị trường chứng khoán Phố Wall lần đầu tiên phải đóng cửa đột ngột kể từ sau vụ khủng bố ngày 9-11-2001. Tình trạng khẩn cấp cũng đã được ban bố tại các hạt thuộc 9 bang láng giềng của New Jersey. Riêng khu vực Long Island, nằm cách thành phố New York không xa, mưa bão đã làm hư hỏng hệ thống cấp điện, khiến 54.000 người không có điện sinh hoạt trong khi con số này ở toàn bang New Jersey là 42.000 người. Cơn bão cũng khiến tất cả các chuyến bay bị hủy bỏ, trong đó có gần 12.500 chuyến lộ trình từ Thủ đô Washington đến thành phố Boston.

Trong khi đó, ngoài khơi biển vùng biển thuộc bang North Carolina, Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã phải sử dụng trực thăng để giải cứu 14 trong tổng số 16 thuyền viên mắc kẹt trên biển sau khi tàu của họ bị sóng lớn đánh chìm. Hiện lực lượng an ninh đang tiếp tục tìm kiếm 2 người mất tích.

Tính đến thời điểm hiện tại đã có ít nhất 16 người thiệt mạng ở một số bang do siêu bão Sandy. Có hơn 7,4 triệu hộ gia đình và doanh nghiệp bị mất điện.

Cơ quan ước lượng thiệt hại Egecat của Mỹ ước tính tổng thiệt hại do bão Sandy gây ra có thể lên đến 20 tỉ USD, trong đó ảnh hưởng nặng nề đến nhiều lĩnh vực kinh tế như hàng không, hệ thống bán lẻ, bảo hiểm, chứng khoán, năng lượng, hệ thống thông tin liên lạc... Trong khi đó, các cửa hàng bán lẻ lớn của Mỹ cũng sẽ chịu thiệt hại ước tính lên đến hàng tỉ USD, trong đó doanh thu tại các chuỗi cửa hàng quần áo, trang sức và hàng hóa thiết yếu có thể bị ảnh hưởng nặng nề nhất, trong bối cảnh thị trường mua sắm Mỹ chuẩn bị bước vào kỳ nghỉ lễ. Theo tính toán của một tập đoàn tư vấn bán lẻ Mỹ, các nhà bán lẻ nước Mỹ có thể bị thiệt hại ít nhất 25 tỉ USD trong tuần mưa bão này. Ở lĩnh vực năng lượng, hai nhà máy lọc dầu lớn nhất khu vực Đông Bắc nước Mỹ cũng đã buộc phải đóng cửa và cắt giảm lượng sản xuất, trong đó có nhà máy lọc dầu Phillips 66 tại bang New Jersey với năng suất 285.000 thùng/ngày. Dự báo, với sức tàn phá khủng khiếp, trận bão này có thể gây thiệt hại lên tới 100 tỉ USD.

Tuy nhiên, theo ghi nhận của phóng viên TTXVN đang có mặt tại Mỹ, đến chiều tối ngày 29-10 (giờ địa phương), dường như cơn bão Sandy đã hạ cường độ, và lượng mưa cũng đã giảm hẳn. Trong khi đó, các nhà khí tượng thủy văn dự báo đến ngày 31-10, trời sẽ hửng nắng tại hầu hết những nơi bão vừa đi qua.

P.V (TTXVN, AP, Reuters)