HẠNH NGUYÊN (Theo AP, AFP)

Saudi Arabia và Thái Lan vừa đồng ý thiết lập lại quan hệ ngoại giao đầy đủ, sau hơn ba thập kỷ “đóng băng” do vụ trộm đồ trang sức nổi tiếng trong cung điện ở quốc gia giàu dầu mỏ.

Thái tử Mohammed Bin Salman (phải) đón tiếp Thủ tướng Prayut Chan-o-cha hôm 25-1. Ảnh: AP

Trong chuyến thăm của Thủ tướng Thái Lan Prayut Chan-o-cha đến Saudi Arabia hôm 25-1, đại diện hai quốc gia thông báo đã “khôi phục quan hệ ngoại giao”. “Bước đi lịch sử này là kết quả của nỗ lực lâu dài ở nhiều cấp độ, nhằm xây dựng lại niềm tin và quan hệ thân thiện”, theo tuyên bố chung sau cuộc gặp giữa Thủ tướng Prayut Chan-o-cha và Thái tử Mohammed Bin Salman.

Vụ án Kim cương xanh

Quan hệ Bangkok - Riyadh xấu đi sau khi một người gốc Thái tên Kriangkrai Techamong đánh cắp hàng chục viên đá quý và trang sức với tổng trị giá 20 triệu USD thuộc sở hữu của Hoàng tử Faisal bin Fahd, con trai cả của cố Quốc vương Fahd vào năm 1989. Nhờ công việc dọn dẹp, Kriangkrai nắm rõ mọi ngóc ngách trong cung điện của Hoàng tử Faisal.

Cảnh sát Thái Lan mở cuộc điều tra và bắt giữ Kriangkrai. Kriangkrai bị tuyên án 5 năm tù, sau đó giảm xuống còn hai năm 7 tháng do ông đã nhận tội. Cảnh sát cũng thu hồi phần lớn số tài sản bị mất cắp và đưa về Riyadh. Tuy nhiên, giới chức Saudi Arabia cho rằng 80% số đá quý và trang sức đã biến mất, trong khi nhiều món được gửi về là đồ giả. Những bức ảnh lan truyền cho thấy vợ của một số quan chức cấp cao Thái Lan đeo chiếc vòng cổ rất giống với những món đồ mất tích.

Ðáng chú ý nhất trong số báu vật bị mất là viên kim cương xanh da trời quý hiếm, nặng 50 carat và có kích thước bằng một quả trứng. Do đó, vụ trộm còn được gọi là vụ án Kim cương xanh. Cứ khoảng 10.000 viên kim cương sẽ có một viên mang màu đặc trưng và chỉ vài viên có sắc xanh da trời. Vì vậy, nó thuộc loại quý hiếm và đắt đỏ nhất thế giới. Trong khi đó, Saudi Arabia tiếp tục truy tìm tung tích số trang sức biến mất, đặc biệt là viên kim cương xanh. Tuy nhiên, những sự cố đẫm máu đã xảy ra trong quá trình điều tra.

Những cái chết bí ẩn

Vào tháng 2-1990, hai quan chức phụ trách visa tại Ðại sứ quán Saudi Arabia ở thủ đô Bangkok thiệt mạng sau khi bị các tay súng tấn công trên đường tới cơ quan. Một tay súng khác xông vào căn hộ của đồng nghiệp hai nạn nhân và bắn chết người này.

Vài tuần sau, doanh nhân Mohammad al-Ruwaili, một người thân cận với Hoàng gia Saudi Arabia và chịu trách nhiệm môi giới cho người Thái sang làm việc tại nước này, được phái tới Bangkok để điều tra về số tài sản mất tích. Nhưng rồi al-Ruwaili bị bắt cóc, trong khi hầu hết ý kiến cho rằng ông bị ám sát. Saudi Arabia tố cảnh sát Thái Lan làm việc gian dối trong khi điều tra vụ trộm, đồng thời cáo buộc quan chức cấp cao của quốc gia Ðông Nam Á đánh cắp viên đá quý.

Riyadh đã hạ cấp quan hệ với Bangkok sau các vụ việc trên. Ðến tháng 6-1990, Saudi Arabia quyết định ngừng gia hạn visa cho hơn 250.000 lao động Thái Lan tại đây và không cấp thêm visa cùng loại, đồng thời cấm công dân sang xứ sở Chùa Vàng du lịch. Ðộng thái này khiến số người lao động Thái Lan tại Saudi Arabia giảm xuống còn 15.000, làm mất hàng tỉ USD từ nguồn kiều hối đưa về Thái Lan mỗi năm.

Năm 2014, với lý do không đủ bằng chứng để xét xử, Tòa án Hình sự Thái Lan đã bác vụ kiện cáo buộc 5 cảnh sát nước này sát hại doanh nhân al-Ruwaili. Riêng viên kim cương xanh đến nay vẫn chưa được tìm thấy.