10 năm thực hiện Nghị quyết 45-NQ/TW (NQ45)của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển TP Cần Thơ trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Thành ủy luôn xác định công tác xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt gắn chặt với việc chăm lo, củng cố hệ thống chính trị vững mạnh. Bên cạnh việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" thì công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) cũng được Thành ủy chỉ đạo quyết liệt. Chính vì vậy, nhiều lãnh đạo địa phương, đơn vị đã nâng cao nhận thức và thực hiện tốt công tác phòng ngừa tham nhũng…

Nâng cao nhận thức

"Thành phố đang trong quá trình phát triển để khẳng định vị trí trung tâm của vùng. Bộ mặt thành phố thay đổi một cách nhanh chóng, con người cũng hòa nhịp trong sự phát triển chung này. Do đó, những vấn đề bức xúc xã hội, người dân chúng tôi luôn phản ánh để ngành chức năng vào cuộc, xác minh, xử lý…"- ông Nguyễn Văn Minh, ở phường Phước Thới, quận Ô Môn bộc bạch. Để người dân cũng như cán bộ công chức, viên chức, nhận thức được như vậy, 10 năm qua, các ngành chức năng của thành phố đã đẩy mạnh tuyên truyền các quy định pháp luật về PCTN, lãng phí bằng nhiều hình thức, như thông qua các cuộc họp, sinh hoạt của cơ quan, đơn vị với 38.079 cuộc, trên 1 triệu lượt cán bộ, công chức và nhân dân tham gia; soạn thảo và in ấn trên 150 ngàn tờ gấp tuyên truyền nội dung cơ bản của Luật PCTN, phát trên 600 quyển sách pháp luật về "Một số văn bản của Đảng và Nhà nước về PCTN" cho cán bộ, đảng viên. Hình thức tuyên truyền pháp luật về PCTN thông qua thi trắc nghiệm, sân khấu hóa cũng được áp dụng tại một số địa phương, như: Thới Lai, Cờ Đỏ, Thốt Nốt. Đến nay, các hình thức tuyên truyền pháp luật ngày càng được các địa phương củng cố và phát triển như tủ sách pháp luật, quán cà phê pháp luật, câu lạc bộ pháp luật… Thông qua những hình thức này, người dân nhận thức về công tác PCTN ngày càng tốt hơn. Trong buổi họp sơ kết 6 tháng đầu năm 2016 về công tác nội chính và PCTN, ông Phạm Văn Hiểu, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Cần Thơ, đánh giá cao công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật của thành phố. Tuy nhiên, đồng chí Phó Bí thư Thường trực cũng đề nghị các cấp, các ngành, đặc biệt là ngành tư pháp cần tuyên truyền đi vào thực chất, chắt lọc những nội dung gần gũi, gắn liền với đời sống người dân để dân dễ dàng tiếp cận và nhận thức đúng đắn đối với các quy định pháp luật được ban hành…

Nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, người dân đã nhận thức và mạnh dạn hơn trong việc PCTN. Đã có nhiều vụ việc, nhờ người dân tham gia tố giác, cơ quan chức năng vào cuộc xử lý, loại bỏ được những cán bộ thoái hóa, biến chất ra khỏi bộ máy nhà nước. Gần đây nhất là vụ bắt 4 thanh tra giao thông Sở Giao thông vận tải thành phố về hành vi nhận hối lộ gần 4 tỉ đồng; trước đó vào năm 2014, Giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất quận Ô Môn bị bắt về tội nhận hối lộ; năm 2010, Phó trưởng phòng Hành chính tư pháp Sở Tư pháp TP Cần Thơ cũng nhận hố lộ và bị bắt… Tất cả các vụ án trên đều xuất phát từ tin báo tố giác tội phạm của người dân.

Thành ủy thường xuyên lãnh, chỉ đạo đối với công tác nội chính, PCTN. Trong ảnh: Ông Phạm Văn Hiểu, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy họp với cán bộ chủ chốt Ban Nội chính.

Cuối tháng 8 vừa qua, TAND huyện Vĩnh Thạnh đã đưa ra xét xử vụ án cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng xảy ra tại Ban Bồi thường thiệt hại giải phóng mặt bằng (cũ) huyện Vĩnh Thạnh, thu hút đông đảo sự quan tâm của người dân và dư luận. Các cán bộ đã sử dụng tiền đền bù của người dân để chi vào mục đích khác. Ông Đăng ở ấp E1, xã Thạnh An, cho biết: "Nơi tôi ở đa số bà con theo đạo công giáo nên chính quyền địa phương thường phối hợp với cùng các vị linh mục tuyên truyền các chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước cho chúng tôi. Thực tế, người dân chúng tôi ít nhiều cũng nhận thức được những việc làm đúng, sai của cán bộ, nhưng tùy mức độ mà chúng tôi cân nhắc các hình thức phản ánh khác nhau. Chúng tôi mong muốn các cấp, các ngành từ xã, huyện, đến thành phố đều có những cán bộ thật sự vì dân phục vụ".

Chủ động phòng ngừa

Ông Trần Ngọc Châu, Bí thư Huyện ủy Vĩnh Thạnh, cho biết: "Ngay đầu mỗi năm, chúng tôi chỉ đạo các đơn vị căn cứ tình hình thực tế mà chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể về PCTN để thực hiện. Qua đó, việc phân công, phân nhiệm được quy định cụ thể, rõ ràng, nhất là trách nhiệm người đứng đầu cơ quan, đơn vị". Nhờ chủ động mà thời gian qua, Vĩnh Thạnh đã tự phát hiện, ngăn ngừa được một số vụ việc có liên quan đến tham nhũng qua công tác thanh tra. 8 tháng đầu năm 2016, huyện đã triển khai 5 đoàn thanh tra, kiểm tra theo kế hoạch và đột xuất. Qua đó, chưa phát hiện tiêu cực, tham nhũng phải xử lý trách nhiệm người đứng đầu. Tuy nhiên, các vụ việc xảy ra những năm trước (2014-2015), huyện đã kiểm điểm, kỷ luật 8 tập thể và cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xác minh đối với 2 cán bộ, đảng viên.

Tại cuộc họp sơ kết 6 tháng đầu năm 2016 về công tác nội chính và PCTN của quận Bình Thủy, ông Lê Hoàng Nam, Bí thư Quận ủy Bình Thủy cho rằng vai trò lãnh đạo của cấp ủy đảng, trách nhiệm của cán bộ, công chức đối với công tác PCTN là rất quan trọng. Các ngành, địa phương của quận thời gian qua đã thường xuyên kiểm tra, giám sát, thanh tra và đề cao vai trò tự kiểm tra của từng đơn vị; đặc biệt là kiểm tra nhiệm vụ của công chức dưới quyền để phòng ngừa tham nhũng.

10 năm qua, thanh tra các cấp trên địa bàn thành phố đã triển khai 522 cuộc thanh tra, kiểm tra về thực hiện các quy định về PCTN. Qua đó, đã kiến nghị nộp ngân sách nhà nước 17,6 tỉ đồng (đã thu nộp 8,5 tỉ đồng), kiến nghị kiểm điểm trách nhiệm 22 tập thể và 36 cá nhân, chuyển cơ quan điều tra 11 vụ, 18 đối tượng có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Theo ông Nguyễn Xuân Hải, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy, qua công tác kiểm tra về PCTN của Ban Nội chính cho thấy các đơn vị chỉ đạo thực hiện khá tốt công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát. Qua đó, kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý các hành vi có dấu hiệu tham nhũng. Qua kiểm tra, các đơn vị cũng nâng cao nhận thức về PCTN và tạo tính nghiêm minh trong thực thi pháp luật về PCTN.

Để phòng ngừa tham nhũng, các cơ quan đơn vị trên địa bàn thành phố luôn chú trọng đến việc công khai, minh bạch trong thu chi tài chính; các hoạt động của cơ quan, đơn vị; công khai các thủ tục hành chính và hơn hết là nâng cao vai trò, trách nhiệm người đứng đầu trong công tác PCTN. Đối với hệ thống các bệnh viện, là nơi trực tiếp tiếp xúc với mọi thành phần trong xã hội nên Sở Y tế thành phố cũng như các bệnh viện rất quan tâm đến các quy tắc ứng xử cũng như y đức của bác sĩ. Ông Lê Văn Lóng, Giám đốc Bênh viện đa khoa quận Thốt Nốt, cho biết: "Để phòng ngừa khiếu nại, tố cáo và PCTN, bệnh viện luôn thực hiện tốt quy chế dân chủ, phát huy vai trò của Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy và các đoàn thể. Các bộ phận này phải làm tốt công tác dự báo và nắm tình hình của bệnh viện để ngăn chặn kịp thời các dấu hiệu vi phạm phát sinh. Có làm tốt công tác kiểm tra, giám sát thì sẽ thực hiện tốt công tác phòng ngừa tham nhũng".

Qua 10 năm thực hiện NQ45, những kết quả đạt được trong thực hiện công tác PCTN đã góp phần cùng thành phố ổn định chính trị, xã hội, thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển. Ông Nguyễn Xuân Hải, Trưởng Ban Nội chính Thành ủy, cho biết: "Để thực hiện tốt công tác PCTN, lãng phí, thành phố đã thể hiện quyết tâm cao trong lãnh đạo, chỉ đạo với sự tham gia đồng bộ của cả hệ thống chính trị. Tuy nhiên, để phát huy tốt hơn nữa trong công tác này, thì các cán bộ, đảng viên phải phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu; nâng cao chất lượng sinh hoạt, giám sát của chi bộ và thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở. Bên cạnh đó, các cấp, các ngành, địa phương cần tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các lĩnh vực dễ xảy ra tham nhũng, lãng phí; thực hiện đầy đủ, đồng bộ các giải pháp phòng ngừa tham nhũng; phát hiện, xử lý kịp thời, nghiêm minh các vụ việc tham nhũng, lãng phí. Đồng thời, tăng cường vai trò giám sát của cơ quan dân cử và nhân dân trong công tác PCTN, lãng phí…".

Năm 1945, ngay khi giành được chính quyền, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: "Chống tham ô, lãng phí và quan liêu như một thứ "giặc ở trong lòng". Nếu chiến sĩ và nhân dân ra sức chống ngoại xâm mà quên chống giặc nội xâm, như thế là chưa làm tròn nhiệm vụ của mình". Hy vọng rằng với việc học tập và làm theo lời Bác, cả hệ thống chính trị cũng như người dân thành phố sẽ chung tay để công tác PCTN được thực hiện toàn diện và triệt để như mong mỏi của Bác.

Bài, ảnh: Sơn Hà