Tản bộ trên con đường Bạch Đằng, trải dài phía sau lưng chợ Hội An, chợt vẳng nghe hòa trong giai điệu rộn ràng của mùa xuân giọng hát xứ Quảng khi bổng khi trầm. Theo tiếng hát, đến Cửa hàng lưu niệm số 26 Bạch Đằng, nhiều du khách không khỏi ngạc nhiên và thích thú trước hình ảnh người nghệ sĩ vừa tỉ mẩn đẽo gọt gốc tre thành dạng tượng, vừa ngân nga những bản tình ca. Đó là nghệ nhân Huỳnh Phương Đỏ, nổi tiếng với tài “thổi hồn” cho những gốc tre.

Cửa hàng lưu niệm của anh Phương Đỏ nằm cặp dòng sông Hoài thơ mộng, địa chỉ khá nổi tiếng về quà lưu niệm độc đáo là tượng gốc tre. Bộ sưu tập tác phẩm văn hóa dân gian của anh Đỏ chủ yếu là tượng tre tạc chư vị Thập bát La hán, Phước Lộc Thọ, Đạt Ma tổ sư, Hải Thượng Lãn Ông, Quan Vân Trường, Trương Phi, Bùi Giáng... đa dạng kiểu dáng.

Cây tre, cây trúc vô cùng quen thuộc, thân thương trong tiềm thức của người Việt.  “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín”. Thân tre, lá tre có nhiều công dụng với đời sống, nhưng gốc tre lại ít được biết đến tính hữu dụng. Trong một trận lụt, thấy những gốc tre trôi dạt, anh Phương Đỏ nảy ý định chế tác thành tượng, nhờ  nghề chạm khắc học được thời niên thiếu.

Tùy hình thù mỗi gốc tre, với khiếu thẩm mỹ, óc sáng tạo và trí tưởng tượng phong phú, anh Phương Đỏ chế tác ra những khuôn mặt tượng vô cùng mộc mạc và tràn đầy thần thái.

Thoắt cái mà gần 20 năm anh Phương Đỏ bén duyên và nặng nợ với nghề chế tác gốc tre thành tượng. Để có nguyên vật liệu, vợ chồng anh Phương Đỏ cất công đi săn lùng các loại gốc tre ở nhiều vùng miền của cả nước. 

Anh Đỏ cho biết việc điêu khắc trên tre đòi hỏi sự khéo léo, sáng tạo. Tùy hình dạng của mỗi gốc tre, nghệ nhân phải có cách chế tác phù hợp, tận dụng triệt để những đường nét độc đáo, tự nhiên.

Một ngày anh Đỏ có thể tạo dáng cho hơn 15 gốc tre loại thường, mỗi gốc có thể bán với giá từ 100.000 đồng đến 1 triệu đồng. Những gốc tre có thế lạ, anh phải kỳ công chế tác tượng độc đáo hơn, sẽ có giá cao hơn.

Khách nước ngoài ghé thăm cửa hàng của anh Đỏ rất thích thú với những sản phẩm độc đáo từ gốc tre. Nhiều du khách còn được trải nghiệm tự đẽo gọt gốc tre thành tượng với sự hướng dẫn, hỗ trợ của nghệ nhân Phương Đỏ.

Những món quà lưu niệm độc đáo của đã theo chân du khách đi khắp thế giới. 

Hình ảnh người đàn ông xứ Quảng vừa tỉ mẫn đẽo gọt gốc tre, vừa ngân nga nhưng bản tình ca giữa lòng phố Hội níu chân du khách đến rồi đi và hứa hẹn còn quay trở lại không gian phố xưa, nơi thời gian dường như lắng đọng.

THU SƯƠNG (thực hiện)