Bang New South Wales (NSW) của Úc tuyên bố sẽ loại chương trình giảng dạy tiếng Hoa do Chính phủ Trung Quốc tài trợ ra khỏi các trường học tại đây do lo sợ ảnh hưởng từ nước ngoài.

Trực thuộc Bộ Giáo dục Trung Quốc, Chương trình Viện Khổng Tử hồi năm 2012 đã mở các lớp dạy ngôn ngữ chính thức của nước này tại 13 trường công lập trên khắp bang đông dân nhất xứ chuột túi (gần 8 triệu người). Tuy nhiên, trong bản đánh giá công bố hôm 23-8, chính quyền NSW lập luận rằng tuy không phát hiện “bằng chứng cụ thể về sự can thiệp”, nhưng cũng không thích hợp để chương trình này tiếp tục. Trong đó, Viện Khổng Tử bị nghi là “đang hoặc có thể thúc đẩy sự ảnh hưởng của nước ngoài không phù hợp tại Bộ Giáo dục NSW”. Tài liệu nói thậm chí có những người do Chính phủ Trung Quốc chỉ định đang trực tiếp làm việc bên trong Bộ Giáo dục NSW và NSW là bang duy nhất trên thế giới cho đặt Viện Khổng Tử bên trong Bộ Giáo dục. Điểm này khác lạ so với quy trình thường thấy là các viện chỉ được đặt trong các trường đại học. Theo báo cáo trên, thỏa thuận giữa chính quyền bang và cơ quan quản lý Viện Khổng Tử đang bị nhiều người đặt nghi vấn, bao gồm phụ huynh học sinh, giáo sư và các chính trị gia.

Giáo viên Viện Khổng Tử đang giảng dạy tại một trường tiểu học ở NSW. Ảnh: ABC News

Nay chính quyền NSW quyết định sẽ “xé bỏ” hợp đồng vào cuối năm nay và thay thế chương trình dạy tiếng Hoa bằng các lớp tương tự nhưng do Bộ Giáo dục bang quản lý. Theo đó, mỗi năm Bộ Giáo dục sẽ tài trợ 1,2 triệu đô-la Úc cho 13 trường để tiếp tục hoạt động giảng dạy thứ tiếng này. Được biết, học sinh các lớp thuộc Viện Khổng Tử chiếm 15% số lượng học sinh theo đuổi ngôn ngữ Trung Quốc tại các trường công lập ở NSW. Thật ra, tâm lý phản đối các Viện Khổng Tử trong dân chúng Úc đang tăng cao sau khi xuất hiện các báo cáo về mức độ kiểm soát việc giảng dạy của Bắc Kinh đối với 13 trường đại học hồi tháng rồi.

Những động thái và phản ứng trên diễn ra trong bối cảnh lo ngại ngày càng lớn về các hoạt động của Trung Quốc tại Úc trong những năm gần đây. Năm 2017, Thủ tướng Úc khi đó là Malcolm Turnbull đã tố Trung Quốc can thiệp vào các vấn đề nội bộ nước này, điều mà Bắc Kinh luôn phủ nhận. Năm ngoái, Canberra còn “chọc giận” đối tác thương mại lớn nhất của họ khi cấm hãng công nghệ Huawei cung cấp các thiết bị cho mạng di động 5G, trong đó viện dẫn những hiểm họa về an ninh quốc gia. Những tháng vừa qua, Úc cũng đã nỗ lực đẩy lùi ý đồ của Trung Quốc nhằm gây ảnh hưởng lớn hơn tại các quốc đảo Thái Bình Dương.

Vài năm gần đây, Úc muốn tăng cường hoạt động giảng dạy tiếng Hoa trong các trường học với mục đích thúc đẩy quan hệ với Trung Quốc. Úc là quốc gia cho đặt các Viện Khổng Tử và lớp học nhiều thứ ba trên thế giới (14 viện với 67 lớp), xếp sau Mỹ và Anh.

Trong phản ứng cùng ngày, Bắc Kinh đã bày tỏ quan ngại đối với quyết định ngừng chương trình giảng dạy tiếng Hoa của NSW. Trong thông báo cáo chí, Tổng lãnh sự quán Trung Quốc tại Sydney yêu cầu phía NSW giải thích về hành động dừng hợp tác. Cơ quan ngoại giao này nhấn mạnh Chương trình Viện Khổng Tử được thành lập trên tinh thần tôn trọng lẫn nhau và là cầu nối quan trọng để thúc đẩy trao đổi văn hóa và giáo dục giữa hai nước.

THANH BÌNH (Theo Reuters, Xinhua)