Tướng Ashfaq Kayani (trái) trong cuộc gặp Tướng David Petraeus hôm 21-3. Ảnh: AFP

Phái đoàn cấp cao Pakistan do Ngoại trưởng Shah Mahmood Qureshi và Tư lệnh quân đội Pervez Ashfaq Kayani dẫn đầu đã đến Washington, bắt đầu cuộc đối thoại chiến lược Mỹ-Pakistan kéo dài 1 tuần, với những toan tính lợi ích của cả hai bên. Mỹ cần sự trợ giúp của Pakistan để ổn định Afghanistan trước khi rút quân khỏi chiến trường này, trong khi Pakistan muốn Mỹ hỗ trợ về kinh tế và nâng cao vị thế của Pakistan ở khu vực Nam Á.

Hôm qua 24-3, Ngoại trưởng Qureshi đã hội đàm với người đồng cấp Mỹ Hillary Clinton về nhiều vấn đề trong mối quan hệ song phương, đặc biệt là các lĩnh vực như phát triển kinh tế, năng lượng, giáo dục, thông tin liên lạc và nông nghiệp. Trước đó, Tư lệnh quân đội Pakistan Pervez Ashfaq Kayani đã có cuộc trao đổi với Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates, Chủ tịch Hội đồng tham mưu trưởng liên quân Mỹ Mike Mullen và Tư lệnh Bộ chỉ huy Trung tâm David Petraeus, xung quanh các vấn đề phòng vệ song phương. Đây là lần đầu tiên một tư lệnh quân đội của Pakistan tham gia đàm phán chiến lược với Mỹ.

Thời gian gần đây, Islamabad tỏ ra bất bình khi Washington dành “đặc ân” cung cấp công nghệ hạt nhân dân sự cho Ấn Độ, trong khi chẳng ngó ngàng gì tới Pakistan, vốn đang khủng hoảng năng lượng trầm trọng. Pakistan cho rằng họ muốn có hiệp định hạt nhân dân sự với Mỹ, tương tự như Ấn Độ đã có. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ lo ngại Pakistan có thể chuyển giao công nghệ hạt nhân tới các nước như Lybie và CHDCND Triều Tiên. Thế nên, trước đàm phán, Ngoại trưởng Clinton và Đặc phái viên của Mỹ về Afghanistan và Pakistan Richard Holbrooke tỏ ra thận trọng, không đưa ra bất kỳ cam kết nào với các quan chức Pakistan về vấn đề này.

Các nhà quan sát cho rằng do chịu tổn thất nặng nề trong cuộc chiến chống khủng bố, Pakistan còn muốn Mỹ cung cấp thiết bị quốc phòng tân tiến nhất, mở cửa thị trường và hợp tác về năng lượng. Các lĩnh vực này xem ra dễ thương lượng hơn. Thư ký báo chí Lầu Năm Góc Geoff Morrell cho biết, Washington đang xem xét cách bồi hoàn cho Pakistan các khoản chi phí mà nước này đã bỏ ra trong các hoạt động chống khủng bố. Pakistan cho rằng nước này đã gánh gần 2 tỉ USD nợ cho các khoản chi như vậy. Theo nhật báo Phố Wall, Lầu Năm Góc đang cân nhắc viện trợ quân sự bổ sung cho Pakistan lên tới 500 triệu USD. Năm ngoái, Quốc hội Mỹ thông qua 7,8 tỉ USD viện trợ phi quân sự cho Pakistan trong 5 năm tới. Kể từ sau sự kiện khủng bố ngày 11-9-2001 ở Mỹ tới nay, Mỹ đã chi hơn 17,5 tỉ USD viện trợ cho Pakistan, trong đó phần lớn là cho các hoạt động quân sự và an ninh.

Ngược lại, Mỹ luôn coi Pakistan là đồng minh quan trọng, có ý nghĩa quyết định sự thành bại của Mỹ trong chính sách đối với Nam Á nói chung, và cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan nói riêng. Vì thế, các nhà phân tích cho rằng cuộc đối thoại chiến lược giữa Mỹ và Pakistan đang diễn ra còn là dịp để hai nước mặc cả thiệt hơn trong quan hệ song phương.

N. MINH (Theo THX, AP, AFP)