Ðúng một thập kỷ trước, chiếc máy bay MH370 của hãng hàng không Malaysia Airlines biến mất không dấu vết. Cho đến nay, không ai biết chính xác chuyện gì đã xảy ra với chuyến bay và 239 người trên đó, khiến nó trở thành một trong những bí ẩn lớn nhất của ngành hàng không.

Một phụ nữ ở Subang Jaya viết thông điệp tại sự kiện tưởng niệm 10 năm chuyến bay MH370 mất tích do gia đình các nạn nhân tổ chức ngày 3-3. Ảnh: Arif Kartono/AFP/Getty Images

Nguyên nhân dẫn tới thảm kịch vẫn là ẩn số

Chiếc máy bay Boeing 777 mang số hiệu MH370 cất cánh từ Kuala Lumpur đi Bắc Kinh ngày 8-3-2014 và dần đạt đến độ cao hành trình 35.000 feet (10.668 mét). Sau khi được hướng dẫn chuyển tần số sang đài kiểm soát không lưu ở Thành phố Hồ Chí Minh chuẩn bị vào không phận của Việt Nam, phi công trả lời một cách lịch sự nhưng bài bản. “Chúc ngủ ngon Malaysia 370”. Ðó cũng là tin nhắn cuối cùng từ chuyến bay MH370.

Vài phút sau, thiết bị phát đáp - hệ thống liên lạc truyền vị trí của máy bay tới trạm kiểm soát không lưu - ngừng hoạt động. Radar quân sự đã phát hiện chiếc máy bay đổi hướng qua Biển Andaman trước khi biến mất, còn dữ liệu vệ tinh cho thấy nó tiếp tục bay trong nhiều giờ, có thể cho đến khi hết nhiên liệu.

Các giả thuyết về những gì đã xảy ra trên máy bay được vạch ra, từ việc bị cướp, mất ôxy trong cabin cho đến mất điện. Nhưng không có cuộc gọi khẩn cấp, không có yêu cầu tiền chuộc, cũng không có thời tiết xấu hay bằng chứng nào về lỗi kỹ thuật. Trong một báo cáo năm 2018, các nhà điều tra an toàn của Malaysia đã loại bỏ mọi giả thuyết nhưng không loại trừ “sự can thiệp bất hợp pháp”. Chính phủ Malaysia cho rằng ai đó đã cố tình cắt đứt liên lạc với mặt đất và chuyển hướng máy bay.

Một cuộc tìm kiếm đa quốc gia quy mô lớn được triển khai. Hàng chục tàu và máy bay từ nhiều nước bắt đầu tìm kiếm giữa Malaysia và Việt Nam ở Biển Ðông, trước khi di chuyển đến Biển Andaman và Ấn Ðộ Dương, nơi MH370 được cho là đã bị rơi, song không tìm thấy gì.

Úc, cùng với Malaysia và Trung Quốc, sau đó dẫn đầu cuộc tìm kiếm dưới nước lớn nhất và tốn kém nhất lịch sử (ước tính 150 triệu USD), bao phủ khoảng 120.000 km2 đáy biển ngoài khơi Tây Úc, sử dụng máy bay, tàu được trang bị để thu tín hiệu sóng siêu âm và cả tàu ngầm robot.

Các tàu tìm kiếm đã phát hiện ra các tín hiệu siêu âm có thể đến từ hộp đen của máy bay và các tàu hàng bị chìm từ thế kỷ 19, nhưng chưa bao giờ tìm thấy máy bay. Ðến tháng 7-2015, một mảnh vỡ sau đó được xác nhận là cánh phụ của chuyến bay MH370 đã được tìm thấy trên đảo Reunion của Pháp ở phía Tây Ấn Ðộ Dương, bằng chứng rõ ràng đầu tiên cho thấy MH370 đã kết thúc chuyến bay ở Ấn Ðộ Dương. Một số mảnh vỡ khác sau đó được tìm thấy dạt vào bờ biển phía Ðông châu Phi. Việc tìm kiếm bị đình chỉ vào tháng 1-2017.

Chờ đợi câu trả lời trong đau khổ

Báo Anh Guardian cho biết vào thời điểm mất tích, máy bay MH370 chở 227 hành khách, trong đó có 5 trẻ nhỏ, cùng 12 thành viên phi hành đoàn. Hầu hết những người trên khoang đến từ Trung Quốc, một số còn lại đến từ Mỹ, Indonesia, Pháp, Iran, Ấn Ðộ và Nga.

10 năm đã trôi qua kể từ khi máy bay biến mất, nhiều gia đình mất người thân vẫn kiên định tìm kiếm câu trả lời. Họ cho rằng bí ẩn phải được giải đáp, không chỉ để khép lại nỗi đau cá nhân, mà còn để ngăn chặn những thảm họa tương tự trong tương lai. Naren Sharma, người đã mất đi người vợ Chandrika trong chuyến bay xấu số, vẫn không thể chấp nhận sự thật. “Tôi lo lắng rằng nếu không biết chuyện gì đã xảy ra với chuyến bay, chúng ta có nguy cơ đối mặt thảm kịch tái diễn” - anh nói.

Và câu hỏi ám ảnh với tất cả những ai sợ bay hoặc không sợ, đó là “làm thế nào một chiếc Boeing 777 hiện đại - được trang bị các thiết bị theo dõi qua vệ tinh toàn cầu và liên lạc liên tục - lại có thể biến mất?”. Với thân nhân những người mất tích, việc biết được địa điểm chuyến bay kết thúc và nguyên nhân dẫn tới điều đó, dù dưới bất kỳ hình thức hay hình dạng nào, vẫn rất quan trọng. “Có lẽ cả đời tôi cũng không bao giờ biết được” - Naren, đến từ Ấn Ðộ, cho biết.

Nhu cầu giải đáp bí ẩn cũng dữ dội trong gia đình những người điều hành chuyến bay định mệnh, khi những cáo buộc và thuyết âm mưu cứ dằn vặt họ. Tiến sĩ Ghouse Mohd Noor, một người bạn của cơ trưởng Zaharie Ahmed Shah, cho biết: “Gia đình cơ trưởng Zaharie vẫn hết sức hy vọng vào câu trả lời. Vợ và các con của anh ấy vẫn là mục tiêu (bị xăm soi), nhưng câu hỏi lớn vẫn chưa được giải đáp. Mọi người đều cần sự kết thúc”.

Fuad Sharuji, người từng là giám đốc quản lý khủng hoảng của hãng Malaysia Airlines khi MH370 mất tích, cũng cho biết gia đình Zaharie đã bị cô lập khi đấu tranh với những thuyết âm mưu vây quanh phi công này. “Ðối với họ, điều đó khá khó khăn, họ đã tránh xa giới truyền thông vì không thể chấp nhận những lời buộc tội… Họ đang cố gắng hết sức để tiếp tục cuộc sống”.

THANH TRÚC (Tổng hợp)