Thổ Châu là xã biên giới hải đảo xa nhất của huyện Phú Quốc và tỉnh Kiên Giang (cách trung tâm thành phố Rạch Giá hơn 200 km). Điều kiện giao thông đi lại, kinh tế - xã hội của xã đảo còn khó khăn. Tuy nhiên, Thổ Châu có nhiều tiềm năng, lợi thế, nếu được khai thác một cách hợp lý, hiệu quả sẽ giúp cho xã đảo tiền tiêu của Tổ quốc ngày càng khởi sắc.

Xã đảo Thổ Châu, huyện Phú Quốc, được thành lập theo quyết định số 75/CP của Thủ tướng Chính phủ vào năm 1993. Thổ Châu là hòn đảo nhỏ, dân cư sống theo mùa. Mùa biển lặng (từ tháng 9 đến tháng 4 âm lịch) mọi người sinh sống ở Bãi Ngự. Sang tháng 5 trở đi, là phải dời về Bãi Dong vì Bãi Ngự sóng gió nhiều. Khoảng cách giữa hai bãi dài 5 km. Việc "di cư" như thế khiến người dân gặp khó, nhất là đến mùa tựu trường, các em học sinh đi lại vất vả hơn.

Những năm đầu thành lập xã chỉ có 6 hộ gia đình với khoảng 30 người đến đây lập nghiệp. Đến nay, Thổ Châu đã dần trở thành một khu dân cư đông đúc với 544 hộ, 2.031 nhân khẩu. Cơ sở hạ tầng được Nhà nước quan tâm đầu tư xây dựng, cơ bản tạo điều kiện cho kinh tế xã đảo không ngừng phát triển, đặc biệt là nghề thu mua, chế biến mực, cá cơm xuất khẩu. Trong đó, ngư nghiệp trở thành kinh tế mũi nhọn với hơn 51 chiếc tàu đánh bắt hải sản, 7 cơ sở thu mua, chế biến mực, trong đó có 3 cơ sở quy mô lớn giải quyết việc làm cho trên 200 lao động tại xã. Hằng năm, xã xuất khẩu hơn 850 tấn mực, cá thành phẩm. Năm 2016, ước sản lượng đánh bắt của Thổ Châu đạt 150 tấn hải sản các loại và 30 tấn cá nuôi trồng, tăng 1,1% so với năm 2015.

Đi đôi với đánh bắt, chế biến hải sản là các ngành nghề thương mại dịch vụ, sản xuất nông nghiệp... cũng đang phát triển. Đời sống của đại bộ phận nhân dân không ngừng được cải thiện và nâng lên. Đến nay, thu nhập bình quân đầu người của cư dân xã đảo đạt trên 18 triệu đồng/người/năm.

Tuy còn khó khăn, nhưng xã đảo Thổ Châu cũng có nhiều tiềm năng, lợi thế. Đó là những tiềm năng trong phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá, tiểu thủ công nghiệp, sửa chữa tàu thuyền, sơ chế biến thủy hải sản... Ngoài ra, Thổ Châu cũng có những bãi biển đẹp và khung cảnh trầm lắng, thơ mộng hữu tình, rất phù hợp với loại hình du lịch nghỉ dưỡng.

Đồng chí Nguyễn Trường Vũ, Bí thư Đảng ủy xã Thổ Châu cho biết, nhân dân xã đảo rất vui mừng trước Quyết định số 633/QĐ-TTg, ngày 11-5-2010 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng Phú Quốc, trong đó định hướng cho Thổ Châu phát triển sinh thái rừng và biển. Hiện xã đã hoàn thiện và đưa vào sử dụng đường quanh đảo, các công trình dân sinh thiết yếu. Xã tập trung đầu tư tăng sản lượng khai thác, nuôi trồng, chế biến, phát triển dịch vụ hậu cần nghề cá, phấn đấu đến năm 2020 ngành kinh tế chủ đạo của xã sẽ chuyển dịch theo hướng khai thác thủy sản - du lịch. Tuy nhiên, trong phát triển kinh tế - xã hội, Thổ Châu còn gặp không ít khó khăn về điện, nước sinh hoạt. Người dân Thổ Châu còn thiếu vốn, kỹ thuật, kinh nghiệm sản xuất. Tình hình an ninh trật tự xã đảo còn phức tạp, ô nhiễm vệ sinh môi trường, nhất là tại các cơ sở chế biến hải sản ảnh hưởng đến sức sức khỏe người dân…

Theo đồng chí Nguyễn Trường Vũ, thời gian tới, xã đảo Thổ Châu sẽ khắc phục khó khăn, phát huy được những tiềm năng, lợi thế vươn lên xây dựng địa phương ngày càng phát triển về kinh tế, ổn định về an ninh chính trị - trật tự an toàn xã hội, vững chắc về an ninh quốc phòng.

PHƯƠNG ANH