Gần 10 năm giữ chức vụ chủ nhiệm (nay gọi là Giám đốc theo Luật HTX năm 2012), anh Hà Minh Triều đã góp phần không nhỏ trong việc nâng cao thu nhập cho xã viên của HTX Nông nghiệp Phước Trung (gọi tắt là HTX Phước Trung) ở ấp Trường Phước A, xã Trường Long Tây, huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang). Với những thành tích nổi bật, anh là 1 trong 150 cán bộ quản lý HTX được Liên minh HTX Việt Nam lần đầu tiên tổ chức tôn vinh “Cán bộ quản lý HTX tiêu biểu toàn quốc” vào cuối năm 2014.

* Tạo dựng nền tảng

Mỗi lần nhắc đến Giám đốc Minh Triều, ông Ba Quang, 75 tuổi ở ấp Trường Phước A, xã Trường Long Tây, nhận xét: “Giám đốc Triều là người có năng lực, tuổi còn trẻ nhưng dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước tập thể. Chính vì vậy, Triều luôn được sự tín nhiệm cao của bà con nơi đây”. Là một lão nông tri điền ở địa phương, ông Ba Quang cũng là người có tiếng về khả năng quy tụ, tập hợp nông dân trong vận động xây dựng các công trình giao thông nông thôn, vận động các nguồn an sinh xã hội ở địa phương. Để ông Ba Quang nhận xét tốt thì Giám đốc Triều phải có nhiều thành tích trong lèo lái “con thuyền” HTX Phước Trung.

HTX Phước Trung chính thức thành lập với 10 xã viên, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp từ năm 2002. Ông Ba Quang, một trong những sáng lập viên HTX, kể: Đi lên từ tổ hợp tác nên chỉ trong năm đầu mới thành lập, hoạt động của HTX Phước Trung khá nề nếp. Dù vậy, tổng kết các vụ sản xuất, hiệu quả kinh tế của HTX chưa cao, đòi hỏi phải có một “đầu tàu” mới để kéo cả “toa tàu” HTX phát triển. Tại đại hội xã viên năm 2005, anh Minh Triều, lúc bấy giờ mới 33 tuổi, được tín nhiệm bầu làm Chủ nhiệm.

Một trong những việc làm đầu tiên ở cương vị “đầu tàu”, anh Triều mạnh dạn thực hiện Đề án đổi mới, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh. Về quyết định này, anh cho biết: “Phải nâng cao năng lực sản xuất của xã viên, nâng cao chất lượng của hạt lúa làm ra. Để làm được điều này, xã viên HTX phải ứng dụng mạnh mẽ tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất để giảm giá thành, nâng cao năng suất cũng như chất lượng hạt lúa làm ra”. Thế là, Giám đốc Triều tổ chức cử và gởi nhiều cán bộ, xã viên HTX đi tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao trình độ sản xuất, chuyên môn ở các viện, trường... Cũng trong năm 2005, HTX mở thêm dịch vụ mới. Giám đốc Triều chia sẻ: “Nhiều xã viên HTX lúc bấy giờ có kinh nghiệm, nắm vững kỹ thuật sản xuất nên HTX mạng dạn ký kết hợp đồng với một số công ty, doanh nghiệp sản xuất và cung ứng lúa giống. Đây cũng là cách để HTX tập tành sản xuất theo nhu cầu, yêu cầu của doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh”.

Giám đốc Hà Minh Triều kiểm tra “sức khỏe” của cây lúa trong cánh đồng lớn vụ đông xuân 2014-2015.

Công trình trạm bơm điện (tổng trị giá 1,3 tỉ đồng) do Chi cục Thủy lợi tỉnh Hậu Giang đầu tư và bàn giao cho HTX Phước Trung quản lý, vận hành và khai thác. Trạm bơm này đảm bảo tưới tiêu cho gần 100ha ruộng trong khu vực sản xuất lúa vụ 3, giúp thành viên HTX và các hộ lân cận giảm được hơn 10% chi phí bơm tưới hằng năm.

Nhưng, chuyện làm ăn của HTX không phải năm nào cũng thuận lợi. Có những năm, thị trường lúa gạo bấp bênh, xảy ra tình trạng doanh nghiệp và xã viên HTX “bẻ kèo” lẫn nhau… khiến Giám đốc Triều nhiều trăn trở: “Nếu chỉ dựa vào dịch vụ bơm tưới thì bộ máy quản trị HTX hoạt động không hiệu quả. Phải tổ chức dịch vụ khác để ổn định sản xuất cho xã viên, có nguồn vốn đầu tư cơ sở hạ tầng cho HTX, nuôi bộ máy quản lý thì hoạt động HTX mới có thể phát triển một cách bài bản”. Thế là, “HTX bàn bạc và được thống nhất phương án: HTX thay công ty, doanh nghiệp tổ chức thu mua lúa theo đúng số lượng hợp đồng ký kết, giá cao hơn giá thị trường từ 50-100 đồng/kg và tổ chức chuyên chở bán trực tiếp tại nhà máy. Tiền chênh lệch, sau khi trừ chi phí, HTX trích 12% chia lãi theo vốn góp của những thành viên tổ chức dịch vụ thu mua, phần còn lại đưa vào nguồn vốn hoạt động của HTX. Cách làm này, xã viên được ổn định sản xuất vì luôn bán lúa được giá cao hơn giá thị trường và không bị động khi vào vụ thu hoạch đông ken. Nhờ đó, HTX có nguồn vốn đầu tư ghe chuyên chở, nhà kho chứa lúa…”, Giám đốc Triều chia sẻ.

* Đưa HTX ngày càng phát triển

Năm 2012, với những ấp ủ và chuẩn bị sẵn sàng về năng lực sản xuất của thành viên, Giám đốc Triều hướng HTX đầu tư sản xuất lúa theo tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP. Lão nông Ba Quang ở ấp Trường Phước A, xã Trường Long Tây, cho biết: “Nhiều năm thăng trầm với cây lúa, nông dân cũng hiểu người mua ai cũng muốn mua được hạt lúa chất lượng cao. Cộng với, nhiều năm liền HTX làm ăn hiệu quả nên nhiều thành viên tin và bắt đầu tập dợt sản xuất lúa theo quy trình sản xuất sạch do Giám đốc Triều đề xuất”. Lúa làm ra đạt chất lượng cao, HTX Phước Trung đăng ký thực hiện mô hình cánh đồng lớn khi địa phương triển khai. Diện tích cánh đồng lớn của xã Trường Long Tây vụ đông xuân 2013-2014 khoảng 225 ha; trong đó có 100ha của HTX. So với vụ lúa đông xuân 2012-2013, năng suất cánh đồng lớn có cao hơn chút ít, song chi phí giảm nên lợi nhuận tăng, nông dân rất phấn khởi.

Lấy mốc năm 2009 để so sánh, HTX Phước Trung từ 46 thành viên nay đã tăng lên 66 người; tổng vốn kinh doanh từ 500 triệu đồng lên 1,8 tỉ đồng; tổng doanh thu tăng từ 350 triệu đồng lên 1,7 tỉ đồng; lợi nhuận sau thuế tăng từ 105 triệu đồng lên 163 triệu đồng; thu nhập bình quân của người lao động tăng từ 16,5 triệu đồng/năm lên 24 triệu đồng/năm. Kết quả này, theo Giám đốc Hà Minh Triều, ngoài sự đoàn kết của Hội đồng quản trị, sự tín nhiệm của thành viên, HTX còn được trợ lực lớn từ ngành chức năng trong đầu tư trạm bơm điện, lộ giao thông nội đồng, đề án xây dựng và phát triển sản xuất kinh doanh...

Vụ đông xuân 2014-2015, HTX ký hợp đồng “trọn gói” (đầu tư vật tư đầu vào, bao tiêu sản phẩm đầu ra) với Công ty TNHH MTV Thủy sản Hoàng Long, tổng diện tích khoảng 500ha. Giám đốc Minh Triều nói: “Ngoài diện tích trong cánh đồng lớn, HTX chủ động liên hệ, hợp tác làm ăn với những nông dân có uy tín ở địa phương khác để đảm bảo số lượng hợp đồng ký kết. Đây là “phi vụ” làm ăn lớn nhất từ trước đến nay nên HTX rất coi trọng. Thành công này sẽ chứng tỏ được năng lực, uy tín của HTX đối với doanh nghiệp trong những chuyện làm ăn khác”.

Chuyện làm ăn khác Giám đốc Triều nhắc chính là việc tổ chức sản xuất và cung ứng lúa giống. Như đã nói, hơn 10 năm qua, HTX sản xuất và cung ứng lúa giống cho nhiều công ty, doanh nghiệp, trung tâm giống trong và ngoài tỉnh nhưng dưới dạng giống thô. “Lúa giống của HTX làm ra được đánh giá tốt. Tại sao HTX không đầu tư cơ sở vật chất như máy sàn lọc, tách hạt lúa giống, máy đo độ ẩm, máy in bao bì, khâu bao… để bán lúa giống ra thị trường với thương hiệu HTX Phước Trung”, Giám đốc Triều đặt vấn đề cho kế hoạch kinh doanh mới. Và những dự định, ấp ủ này của Giám đốc Triều nay đã thành hiện thực. “HTX đã có những hợp đồng cung ứng lúa giống đầu tiên rồi. Vụ hè thu năm 2015, lúa giống mang nhãn hiệu HTX Phước Trung chính thức có mặt trên thị trường” – Giám đốc Triều phấn khởi nói.

Bài, ảnh: Hà Triều