Góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác chăm sóc trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt (HCĐB), Trung tâm Công tác xã hội (CTXH) TP Cần Thơ luôn nỗ lực tìm tòi, sáng tạo các hoạt động ý nghĩa, thiết thực, làm phong phú thêm đời sống tinh thần các em. Trong đó, có thí điểm thực hiện kế hoạch “Hỗ trợ tâm lý và giáo dục kỹ năng sống, hướng nghiệp cho đối tượng đang sống tại Trung tâm” năm 2019…
Lần đầu học đờn ca tài tử
Từ tháng 4-2019, vào 19 giờ thứ bảy hằng tuần, hội trường Trung tâm CTXH thành phố sáng đèn, các em có HCĐB tập trung học đờn ca tài tử. Lúc chúng tôi đến, thầy giáo đang hướng dẫn các em thuộc lòng cơ bản ký âm lòng bản bài Long Hổ Hội: “1.Hò xự hò. 2.Xang xự xang. 3.Xê cống xê. 4.Líu công líu. 5.Hò xự xang. 6.Xang hò xang xự. 7.Xang xự hò xê…”. Các em đọc tập trung, rồi lần lượt từng em trả bài, sau đó, thầy giáo bắt đầu hướng dẫn thực hành trực tiếp với đàn ghi ta. Với 2 cây đàn, các em luân phiên nhau thực hành. Với thầy giáo nhiều kinh nghiệm, tận tình hướng dẫn, uốn nắn, các em rất hứng thú học lý thuyết, thực hành trôi chảy.

Giờ học đờn ca tài tử tại Trung tâm CTXH TP Cần Thơ.
Phấn khởi được tham gia học đờn ca tài tử, em Võ Ngọc Châu không chỉ tiếp thu nhanh ký âm lòng bản, mà ứng dụng thực hành cũng khá tốt. Trong khi các bạn còn lúng túng thực hành 4 câu đầu, Châu tự mày mò đàn được 3 câu sau. Châu hồn nhiên nói: “Sau buổi học đầu tiên con bắt đầu thích nghe tiếng đàn trong trẻo, rồi các buổi sau tiếp thu bài và thực hành rất nhanh. Thầy nói, tụi con cố gắng học 3 tháng, có thể đàn được một số bài cơ bản”. Em Kim Hoài Hận và Nguyễn Thị Kim Hoàng tuy tiếp thu chậm hơn các bạn nhưng luôn chú tâm lắng nghe thầy giáo hướng dẫn nhiều lần và cố gắng thực hành đạt yêu cầu. Thầy giáo còn hướng dẫn các em sử dụng nhạc cụ song lang để giữ nhịp đàn; cho nghe các giai điệu đờn ca tài tử, khơi gợi tình yêu và niềm đam mê loại hình nghệ thuật truyền thống dân tộc.
Rèn kỹ năng, thêm hiểu biết
Trung tâm CTXH thành phố triển khai kế hoạch “Hỗ trợ tâm lý và giáo dục kỹ năng sống, hướng nghiệp cho đối tượng đang sống tại Trung tâm” nhằm hướng trẻ rèn cách sống có trách nhiệm với bản thân, cộng đồng, mở ra cơ hội, hướng suy nghĩ tích cực, tự tin; nâng cao nhận thức và rèn kỹ năng cơ bản giúp các em biết cách ứng phó trước những tình huống khó khăn trong cuộc sống, thân thiện với môi trường sống xung quanh. Qua đó, tiếp thêm niềm tin, nghị lực và ý chí vươn lên cũng như hướng nghiệp cho tương lai các em.
Vài năm trở lại đây, mô hình giáo dục kỹ năng sống và hướng nghiệp tác động tích cực đối với trẻ tại Trung tâm. Năm 2019, Trung tâm CTXH thành phố triển khai Chương trình KidSmart - Giáo dục sớm cho đối tượng, giúp trẻ tiếp cận công nghệ thông tin qua các trò chơi trí tuệ, tạo hình trực quan trên hệ thống phần mềm giáo dục sớm KidSmart. Đồng thời, phát triển tư duy qua các trò chơi mô phỏng mang tính sáng tạo, tìm hiểu các đồ vật xung quanh. Trung tâm chú trọng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động giáo dục kỹ năng sống và hướng nghiệp cho trẻ thông qua đẩy mạnh truyền thông, giáo dục kiến thức cần thiết, như: Luật Trẻ em 2016; cập nhật các tấm gương trẻ em khuyết tật vượt khó; các vấn đề xã hội, bạo hành, trẻ em lao động sớm…
Để tạo sân chơi bổ ích, thiết thực cho các em, Trung tâm triển khai dạy đờn ca tài tử. Qua đó, giữ gìn loại hình văn hóa nghệ thuật dân tộc và mong muốn mai sau, các em có thể sống với nghề này. Ông Nguyễn Thanh Vũ, cán bộ Phòng Tư vấn trợ giúp đối tượng, cho biết: “Trung tâm chọn 13 em mồ côi và khuyết tật dạng nhẹ có khả năng học đờn ca tài tử. Qua hai tháng tiếp cận nhạc cụ cũng như kiến thức cơ bản, Trung tâm phát hiện và sàng lọc 5 em có năng khiếu, đam mê cũng như khả năng tiếp thu và phát triển”. Bước đầu, Trung tâm kết nối thầy giáo là sinh viên mới ra trường, am hiểu đờn ca tài tử và có tấm lòng thiện nguyện; mượn tạm đạo cụ và các vật dụng liên quan phục vụ giờ học.
Theo ông Nguyễn Thanh Vũ, nếu mô hình dạy đờn ca tài tử đạt hiệu quả, thời gian tới, Trung tâm ưu tiên nâng cao tay nghề cho các em cũng như nhân rộng đến các đối tượng khác. Trước mắt, Trung tâm lồng ghép hoạt động Mô hình giáo dục kỹ năng sống và hướng nghiệp cho các đối tượng có HCĐB trong các cơ sở bảo trợ xã hội khác: Câu lạc bộ Trẻ em đường phố (Hội Từ thiện); Cơ sở Bảo trợ xã hội Thiên Ân; Nhóm trẻ Chùa Bửu Trì; Câu lạc bộ Tuổi hồng các xã, phường, thị trấn của các quận, huyện. Trung tâm CTXH thành phố mong muốn các Câu lạc bộ đờn ca tài tử chuyên nghiệp, các cơ quan chức năng quan tâm hỗ trợ về chuyên môn, kỹ thuật; tổ chức, cá nhân hảo tâm hỗ trợ các nhạc cụ, vật dụng liên quan, để mô hình dạy đờn ca tài tử duy trì hoạt động bền vững.
Bài, ảnh: ANH PHƯƠNG