Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) vừa có Nghị quyết về việc ban hành Chiến lược phát triển Kiểm toán Nhà nước (KTNN) đến năm 2020. Theo đó, mục tiêu của Chiến lược là: Nâng cao năng lực hoạt động, hiệu lực pháp lý, chất lượng và hiệu quả hoạt động của KTNN; xây dựng KTNN có trình độ chuyên nghiệp cao, hiện đại. Nhân dịp này, GS.TS.Vương Đình Huệ, Tổng Kiểm toán Nhà nước đã có cuộc trao đổi với báo chí xung quanh vấn đề này.

* Thưa ông, định hướng chiến lược phát triển KTNN đến năm 2020 sẽ chú trọng phát triển hình thức kiểm toán nào?

- Trọng điểm của KTNN trong 10 năm nữa là tăng cường các cuộc kiểm toán chuyên đề. Thực tế, KTNN đã tiến hành khá thành công nhiều cuộc kiểm toán chuyên đề trong thời gian vừa qua. Kiểm toán chuyên đề chính là sự hòa quyện nhất giữa kiểm toán báo cáo tài chính, kiểm toán tuân thủ pháp luật và đánh giá tính kinh tế trong việc sử dụng các nguồn lực công.

* Trong đề án chiến lược thì quy mô nguồn lực của KTNN sẽ tăng gấp đôi so với hiện nay. Vậy theo ông, quy mô và chất lượng kiểm toán trong những năm tới có tăng tương ứng không?

- Trong chiến lược 10 năm tới, với nguồn lực như vậy, chúng tôi chỉ hy vọng là kiểm toán được hàng năm các bộ ngành và ngân sách của các tỉnh trực thuộc Trung ương. Trong từng cuộc kiểm toán sẽ tăng cường độ chọn mẫu, quy mô chọn mẫu. Khi nhân lực tăng lên, các cuộc kiểm toán có thể không thay đổi nhưng đối tượng kiểm toán sẽ tăng lên và có điều kiện làm sâu hơn. Đối với các tập đoàn, tổng công ty, tần suất kiểm toán sẽ ngắn lại, chu kỳ có thể rút ngắn từ 5 năm xuống 3 năm. Kiểm toán cũng có quy trình chọn mẫu rất rõ ràng, không nhất thiết vài ba năm. Có những đối tượng kiểm toán phải kiểm toán hàng năm, hoặc có đối tượng vừa kiểm toán xong lại phải kiểm toán lại khi có những vấn đề được xã hội quan tâm hoặc gây bức xúc dư luận.

* Vậy việc thực hiện ủy thác hoặc thuê doanh nghiệp kiểm toán sẽ triển khai như thế nào, thưa ông?

- Luật KTNN đã quy định việc ủy thác hoặc thuê doanh nghiệp kiểm toán để thực hiện kiểm toán một số đối tượng theo kế hoạch kiểm toán hàng năm của KTNN. Tuy nhiên, do nhiều lý do khách quan và chủ quan nên chưa thực hiện được. Hiện tại, KTNN đang xây dựng để ban hành quy chế cụ thể đối với vấn đề này để có thể triển khai thực hiện từ năm 2011. Việc ủy thác hoặc thuê doanh nghiệp kiểm toán thực hiện một số cuộc kiểm toán theo nguyên tắc: các doanh nghiệp được lựa chọn ủy thác hoặc thuê phải là những doanh nghiệp có uy tín; thực hiện kiểm toán theo quy trình, chuẩn mực kiểm toán của KTNN và kế hoạch kiểm toán được duyệt; chịu trách nhiệm trước pháp luật và trước Tổng KTNN về kết quả kiểm toán. Bên cạnh đó, như tất cả các cuộc kiểm toán do KTNN thực hiện, kết quả kiểm toán đều phải được các đơn vị chuyên trách của KTNN kiểm tra, kiểm soát chất lượng và lãnh đạo xét duyệt trước khi ký phát hành báo cáo kiểm toán. Vì vậy, chất lượng kiểm toán sẽ được đảm bảo.

* Thưa ông, có ý kiến cho rằng, việc khai thác, sử dụng kết quả kiểm toán phục vụ cho công tác quản lý và việc thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán còn hạn chế, chưa đầy đủ và kịp thời. Ông nhìn nhận như thế nào về vấn đề này?

- Tôi cho rằng, sau khi có Luật KTNN, việc khai thác, sử dụng kết quả kiểm toán và thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán ngày càng có nền nếp và có nhiều tiến bộ, hiệu lực kiểm toán được nâng cao, nhất là khi Chính phủ có Nghị định số 91/2008/NĐ-CP về công khai kết quả kiểm toán và kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán của KTNN và Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 33/2008/CT-TTg về việc thực hiện nghiêm các chính sách tài khóa và thực hiện các kết luận, kiến nghị của cơ quan kiểm toán, thanh tra. Quốc hội, UBTVQH, các UB của Quốc hội, HĐND các cấp cũng đã sử dụng ngày càng nhiều hơn báo cáo kiểm toán để Quyết định dự toán NSNN, phê chuẩn ngân sách hàng năm và công tác giám sát. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn một số đơn vị chưa thực hiện đầy đủ, kịp thời các kiến nghị của KTNN. Trong thời gian tới, KTNN sẽ phối hợp với Bộ Tài chính, các Bộ, ngành, địa phương tăng cường rà soát, kiểm tra tình hình thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán theo quy định của Luật KTNN; phối hợp với các Ủy ban của Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội trong việc kiểm tra, giám sát việc thực hiện các kiến nghị của KTNN. Những trường hợp cố tình không thực hiện kiến nghị xác đáng về kết quả kiềm toán, KTNN sẽ báo cáo Quốc hội, UBTVQH và Thủ tướng Chính phủ.

* Trân trọng cảm ơn ông!

THÙY DƯƠNG (Thực hiện)