Robot phẫu thuật Da Vinci. Ảnh: Intuitive Surgical Systems

Các phần mềm ứng dụng đang dần thay thế nhiều vị trí như các nhà quản lý, đại lý du lịch, nhân viên kế toán và thư ký, với tốc độ đáng kinh ngạc. Tiến sĩ Carl Benedikt Frey và Michael A Osborne của Đại học Oxford (Anh) dự đoán vi tính hóa có thể khiến gần 50% nghề nghiệp trở nên thừa thải trong vòng 10-20 năm tới. Sự phát triển của công nghệ được cho sẽ khiến nhiều người tụt hậu nếu họ chỉ có năng lực và kỹ năng "thông thường" bởi vì máy tính, robot và các công nghệ kỹ thuật số đang phát triển năng lực và kỹ năng đó của con người với tốc độ "phi thường". Giáo sư Richard Susskind (Anh) mặc dù cho rằng một số giai đoạn trong quy trình làm việc vẫn cần những chuyên gia cố vấn đáng tin cậy, nhưng nhiều công đoạn khác sẽ được chuẩn hóa, hệ thống hóa hoặc có thể thực hiện qua mạng.

Dưới đây là một số lĩnh vực đòi hỏi chuyên môn cao mà công nghệ đã, đang và sẽ dần thay thế vai trò của con người:

Ngành luật

Cách đây 5 năm, doanh nhân Charley Moore thành lập dịch vụ pháp lý trực tuyến Rocket Lawyer (Mỹ) và hiện trang web này có đến 30 triệu người dùng. Khách hàng sẽ trả phí hàng tháng để có thể truy cập nhanh tài liệu và hướng dẫn pháp lý được chuẩn bị sẵn, cũng như nhận được lời khuyên của các chuyên gia từ các công ty luật là thành viên. Ông Moore cho biết nhờ phần mềm, công việc thường nhật của luật sư trở nên hiệu quả hơn, nhờ đó họ có thể phục vụ hàng triệu khách hàng và thực hiện nhiều giao dịch hơn làm việc trực tiếp. Ngay cả thẩm phán cũng chuyển sang làm việc trực tuyến. "Tôi nghĩ chúng ta phải có các phiên tòa ảo. Úc đã thử nghiệm việc này. Thành phố New York (Mỹ) cũng đang thử nghiệm xử lý các phiếu phạt đỗ xe trái phép qua mạng", ông Moore nói. Sự thay đổi này sẽ khiến giá cả của dịch vụ pháp lý giảm, giúp nhiều công ty và cá nhân dễ dàng tiếp cận với dịch vụ này.

Kiến trúc

Tương tự, trí thông minh nhân tạo cũng làm thay đổi diện mạo của ngành kiến trúc. Công nghệ "điện toán đám mây" có thể giúp các kiến trúc sư chia sẻ các ý tưởng và tiếp cận nguồn thông tin từ kho dữ liệu lưu trữ khổng lồ tương tự như ở các công ty đa quốc gia lớn. Pete Baxter, Phó Chủ tịch công ty phần mềm Autodesk (chuyên cung cấp các công cụ thiết kế ảo cho hàng triệu kiến trúc sư và nhà thiết kế toàn cầu) tại Anh, cho rằng việc cộng tác xuyên lục địa trở nên dễ dàng hơn và mở ra những dự án thiết kế trên toàn thế giới. Điều này cũng giúp cho các nhà thiết kế có thể áp dụng ý tưởng của mình ở nhiều nước chỉ trong một ngày làm việc.

Y học

Các bác sĩ X-quang đang bị qua mặt bởi phần mềm nhận dạng mẫu hình trong khi những bảng câu hỏi đơn giản của máy tính có thể làm việc hiệu quả hơn các chuyên gia chẩn đoán. Năm 2012, tỉ phú Mỹ gốc Ấn Độ Vinod Khosla dự báo các thuật tóan máy tính và máy móc có thể thay thế đến 80% bác sĩ trong vòng một thế hệ.

Tiến sĩ Pete Diamandis (Mỹ) kỳ vọng trong vòng 5 năm nữa, con người sẽ có được công cụ chẩn đoán nhiều bệnh khác nhau mà không cần sự hiện diện của chuyên gia y tế. Theo ông, vấn đề nằm ở chỗ chúng ta sẽ cung cấp thông tin cho máy tính. Khi đó, nó có thể xem xét thông số bệnh nhiều gấp hàng ngàn, hàng triệu lần so với những gì mà con người có thể nhớ trong đầu.

Thậm chí, vai trò của các bác sĩ phẫu thuật cũng đang dần thay đổi nhờ sự phát triển của công nghệ robot. Một trong những phát triển mới đây được công ty Intuitive Surgical (Mỹ) trình làng là "robot phẫu thuật" Da Vinci, công cụ cho phép bác sĩ phẫu thuật tiến hành ca mổ trực tuyến từ bất cứ nơi nào trên thế giới. Tiến sĩ Diamandis dự đoán bệnh nhân có thể sẽ tin vào khả năng phẫu thuật chính xác của người máy hơn cả bác sĩ.

Dù vậy, robot sẽ không thể thay thế con người trong tương lai gần, bởi vì chi phí của nó quá cao. Theo ông Diamandis, robot và phần mềm sẽ chỉ đáp ứng nhu cầu của con người khi nào chúng không chỉ làm việc hiệu quả hơn mà còn phải rẻ hơn một bác sĩ có chuyên môn tương đương.

THUẬN HẢI (Theo Guardian)