Ô nhiễm rác thải nhựa đã trở thành vấn đề cấp bách toàn cầu bởi những hậu quả khôn lường mà nó để lại đối với môi trường, hệ sinh thái và sức khỏe con người. Để quản lý tốt hơn vấn đề chất thải nhựa và túi nylon, từ năm 2018, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã phát động phong trào Chống rác thải nhựa và được cộng đồng hưởng ứng, quan tâm, đồng thuận cao. Đặc biệt, các bộ, ngành, địa phương và toàn xã hội đã cùng chung tay tham gia phong trào, góp phần nâng cao nhận thức của người dân, của xã hội về tiêu dùng và quản lý chất thải nhựa phát sinh cũng như thúc đẩy các biện pháp thiết thực nhằm giảm thiểu phát sinh về thu gom, xử lý chất thải nhựa một cách hiệu quả.
Đơn cử, Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại TP Hồ Chí Minh (Saigon Co.op) là một trong những doanh nghiệp Việt tiên phong trong chống rác thải nhựa với những hành động cụ thể. Từ tháng 3-2011, hệ thống siêu thị Co.opmart trên toàn quốc triển khai đồng loạt việc thay túi nylon thông thường bằng túi nylon tự hủy thân thiện với môi trường. Gần đây, hệ thống siêu thị Co.opmart, Co.op Xtra, Co.op Food, Co.op Smiles đang thử nghiệm và từng bước nhân rộng việc gói các loại rau, củ, quả bằng lá chuối tươi. Từ tháng 5-2019, hệ thống bán lẻ của Saigon Co.op trên cả nước sẽ hoàn toàn ngưng kinh doanh sản phẩm ống hút bằng nhựa. Bên cạnh đó, Saigon Co.op cũng chủ động loại bỏ các loại ống hút nhựa đính kèm cùng các sản phẩm hàng nhãn riêng và sẽ thay ống hút nhựa bằng ống hút giấy, ống hút gạo… thân thiện với môi trường.
Cuối năm 2018, Trung Nguyên Legend sử dụng ống hút giấy thay cho ống hút nhựa. Đồng thời, triển khai sản xuất viên nén cà phê (capsule) bằng vật liệu sinh học, được công bố sẽ có thể phân hủy trong thời gian 18 tháng ở môi trường tự nhiên. Hiện nay, trào lưu các quán ăn, quán cà phê sử dụng các loại ống hút có chất liệu thân thiện bằng tre, inox, cỏ bàng… đang nở rộ tại các đô thị lớn trên cả nước.
Ở TP Cần Thơ, gần một năm nay, Trường THPT Chuyên Lý Tự Trọng đặt ra nguyên tắc: “Bước vào cổng, nói không với rác thải nhựa”, khuyến khích học sinh và giáo viên nhà trường sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường. Cùng hưởng ứng hoạt động này, các thầy cô trong trường luôn có bên mình bình giữ nhiệt đựng nước uống, không dùng ống hút nhựa… để làm gương cho học sinh. Kết quả là 100% học sinh trong trường đều hưởng ứng, hiện số rác thải nhựa là các hộp xốp đựng cơm, nước uống đã được các em ngưng sử dụng hoàn toàn…
Trên đây chỉ là những điển hình hành động thiết thực trong “Chống rác thải nhựa” - một tín hiệu tốt cho thấy đã có sự chuyển biến từ lời nói đến hành động giảm thiểu rác thải nhựa. Cuộc chiến “Chống rác thải nhựa” nếu chỉ nói suông sẽ không thành công. Chính vì vậy, rất cần những nhà tiên phong “mở màn” để lan tỏa và nâng cao nhận thức của cả cộng đồng chung tay giảm thiểu rác thải nhựa…
Lạc Mẫn
