Thời gian qua, TP Cần Thơ tập trung phát triển nhà ở trên cơ sở phân bố dân cư hợp lý; ưu tiên cải thiện nhà ở cho đối tượng thu nhập thấp, tái định cư; xây dựng các khu nhà ở đồng bộ, văn minh, hiện đại, an toàn; khai thác hiệu quả mọi nguồn lực trong xã hội. Theo Chương trình phát triển nhà ở TP Cần Thơ đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, phát triển nhà ở là một trong những nội dung quan trọng của chính sách phát triển kinh tế-xã hội; là trách nhiệm của Nhà nước, của xã hội và của người dân. Mới đây, HĐND thành phố đã tổ chức hoạt động giám sát kết quả thực hiện Chương trình phát triển nhà ở để làm định hướng đề xuất phát huy hiệu quả chương trình trong giai đoạn tiếp theo.

Còn nhiều thách thức

Các khu đô thị mới đáp ứng nhu cầu chỗ ở cho người dân. Ảnh chụp tại Khu dân cư 586, quận Cái Răng.

Ngày 10-7-2015, HĐND TP Cần Thơ đã ban hành Nghị quyết số 02/NQ-HĐND “Về việc thông qua Chương trình phát triển nhà ở TP Cần Thơ đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030”. Ngày 2-8-2017, UBND TP Cần Thơ ban hành Quyết định số 1980/QĐ-UBND “Về việc phê duyệt Chương trình phát triển nhà ở TP Cần Thơ đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030” (gọi tắt là Quyết định số 1980). Theo báo cáo của Sở Xây dựng thành phố, đến nay, thành phố đã cơ bản đáp ứng được mục tiêu tổng quát của Nghị quyết số 02 của HĐND thành phố là cơ bản đáp ứng nhà ở cho mọi đối tượng; hoàn thành việc xóa nhà ở đơn sơ. Bên cạnh đó, qua 2 năm thực hiện Quyết định số 1980, bình quân mỗi năm số nhà ở xây dựng mới trên địa bàn vào khoảng 7.000 căn, diện tích sàn tăng 700.000m2. Ước tính từ năm 2017-2020, số căn nhà xây dựng mới đạt khoảng 28.000 căn, diện tích sàn tăng thêm khoảng 2.800.000m2.

Ở những chỉ tiêu cụ thể theo Quyết định số 1980, Chương trình phát triển nhà ở của TP Cần Thơ hiện chưa đạt về số căn hộ phát triển mới lẫn diện tích sàn bình quân đầu người theo mục tiêu đề ra đến năm 2020. Cụ thể, thành phố dự kiến đến năm 2020 sẽ phát triển khoảng 139.130 căn hộ; trong đó có 29.746 căn nhà ở riêng lẻ người dân tự xây dựng mới; 67.054 căn nhà do người dân tự nâng cấp, cải tạo, sửa chữa; 22.380 căn nhà ở thương mại theo dự án; 19.990 căn nhà ở cho nhóm đối tượng nhà ở xã hội. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, ước tính chỉ phát triển được khoảng 32.247 căn hộ; trong đó có 14.000 căn nhà riêng lẻ do người dân tự xây dựng mới; 13.491 căn nhà ở thương mại theo dự án đã được xây dựng; 4.756 căn nhà ở cho nhóm đối tượng nhà ở xã hội. Diện tích nhà ở bình quân đầu người phấn đấu đến năm 2020 đạt 25,5m2 sàn/người, nhưng với tiến độ hiện nay ước tính chỉ đạt khoảng 22,48m2 sàn/người.

TP Cần Thơ đã ban hành Chương trình Phát triển nhà ở nhưng vẫn chưa thông qua Kế hoạch triển khai thực hiện Chương trình. Việc triển khai Chương trình phát triển nhà ở chủ yếu được lồng ghép vào Kế hoạch phát triển kinh tế -xã hội hằng năm của UBND thành phố. Theo ông Mai Như Toàn, Giám đốc Sở Xây dựng TP Cần Thơ, thành phố đang đồng loạt triển khai nhiều dự án phát triển đô thị và rà soát các quy hoạch kinh tế-xã hội nên số liệu về tái định cư và nơi ở của nhiều nhóm đối tượng dân cư khó nắm bắt đầy đủ. Số lượng cán bộ, công chức, viên chức trên địa bàn có nhu cầu nhà ở lớn, cần điều chỉnh phù hợp với tình hình mới nên cần thời gian thống kê, rà soát lại. Công tác dự báo về các nguồn lực xã hội tham gia đầu tư nhà ở cũng gặp không ít khó khăn, bởi lẽ diện tích sàn tăng thêm chủ yếu là từ người dân tự xây dựng nhà ở. Trong khi tại các dự án khu đô thị chủ yếu là phân lô bán nền, số lượng nhà xây dựng để ở rất ít nên diện tích phát triển nhà ở mới rất khó dự báo. Xu hướng dịch chuyển dân cư về khu vực đô thị cũng là nguyên nhân ảnh hưởng đến các số liệu thống kê.

Hoàn thiện cơ chế, chính sách

Thành phố đã và đang từng bước hoàn thiện cơ chế chính sách về phát triển nhà ở; cải cách hành chính, môi trường đầu tư, môi trường kinh doanh bất động sản; khuyến khích và hỗ trợ các thành phần kinh tế tham gia đầu tư phát triển nhà ở theo dự án. Quận Cái Răng là nơi tập trung nhiều khu dân cư, khu đô thị mới, đây cũng là địa bàn có một số nhà đầu tư đã tham gia xây dựng chung cư cao tầng, nhà ở xã hội.

Bà Nguyễn Thị Trúc Linh, Phó Chủ tịch UBND quận Cái Răng, chia sẻ: Trên địa bàn quận hiện có 4 dự án xây dựng nhà chung cư đã đưa vào khai thác gồm chung cư Hưng Phú lô A và lô B, Chung cư Cadif Hưng Phú 1, Chung cư thu nhập thấp Hồng Loan và Chung cư Tây nguyên Plaza; 1 dự án đang triển khai xây dựng nhà ở xã hội tại khu dân cư lô 8C của Công ty Cổ phần Nam Long-Hồng Phát. Công tác lập quy hoạch chi tiết các dự án đầu tư xây dựng nhà ở trên địa bàn quận Cái Răng phù hợp với chủ trương đầu tư dự án được duyệt; đảm bảo tuân thủ quy chuẩn, tiêu chuẩn và các quy định liên quan. Đồng thời, trong nội dung các đồ án quy hoạch chi tiết của dự án có bố trí quỹ nhà ở xã hội đảm bảo tỷ lệ 20% tổng diện tích đất ở trong các đồ án quy hoạch chi tiết.

Hiện nay, Sở Xây dựng đang triển khai lập quy hoạch phân khu cho 5 quận và phối hợp, hướng dẫn UBND huyện thực hiện điều chỉnh quy hoạch chung thị trấn trên địa bàn huyện. Trong quá trình tổ chức lập, điều chỉnh quy hoạch chắc chắn sẽ có ảnh hưởng đến khu vực, vị trí phát triển nhà ở, quy mô phát triển nhà ở theo dự án tại mỗi quận, huyện. Ông Mai Như Toàn, Giám đốc Sở Xây dựng TP Cần Thơ, cho biết: Sau khi các đồ án quy hoạch phân khu của các quận được duyệt sẽ là cơ sở để xác định các dự án đầu tư xây dựng trong đô thị, bao gồm các dự án đầu tư nhà ở. Đây cũng là cơ sở để Sở Xây dựng phối hợp với các địa phương tổ chức rà soát, điều chỉnh hoặc hủy bỏ các đồ án quy hoạch đã được phê duyệt đảm bảo phù hợp quy hoạch phân khu được duyệt. Sở Xây dựng sẽ tiếp tục cập nhật, đánh giá kết quả thực hiện Chương trình phát triển nhà ở đến năm 2020; xây dựng Chương trình phát triển nhà ở TP Cần Thơ giai đoạn 2021-2030, đảm bảo sát tình hình thực tế của thành phố và có kế hoạch phát triển nhà ở nhằm đảm bảo phát triển các loại hình nhà ở, nhất là nhà ở công vụ, nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư… góp phần giải quyết nhu cầu nhà ở cho các đối tượng cần sự hỗ trợ về nhà ở của thành phố.

Theo ông Nguyễn Văn Dũng, Ủy viên Thường trực, Trưởng ban Ban đô thị HĐND thành phố, Ban Đô thị tập trung giám sát việc triển khai thực hiện Chương trình Phát triển nhà ở TP Cần Thơ đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, ghi nhận những kết quả đạt được và những khó khăn vướng mắc để báo cáo HĐND thành phố và UBND thành phố có hướng chỉ đạo tháo gỡ. Về phía các sở, ngành, quận, huyện phải tiếp tục tuyên truyền, phổ biến về Nghị quyết của HĐND thành phố và Chương trình của UBND thành phố về Chương trình phát triển nhà ở; thực hiện công bố công khai quy hoạch chi tiết các khu đô thị mới, dự án nhà chung cư trên địa bàn đến người dân. HĐND thành phố cũng đề nghị UBND thành phố sớm hoàn thành việc phê duyệt Quy hoạch phân khu 5 quận và quy hoạch chung các huyện để làm cơ sở triển khai thực hiện hiệu quả các nội dung liên quan đến Chương trình phát triển nhà ở.

Bài, ảnh: MINH HUYỀN