Chương ba mươi bốn

CÔ HUYỆN ĐỘI PHÓ ĐẤT TÂY ĐÔ

(Xem từ số báo ngày 22-12-2021)

3. Vòng Cung thành phố Cần Thơ, hành lang của Long Tuyền - Mỹ Khánh - Giai Xuân là Châu Thành, gồm các xã Châu Thành A và Châu Thành B nhập lại do đồng chí Phan Ngọc Sến (Mười Kỷ) Khu ủy viên, Phó Bí thư Tỉnh ủy Cần Thơ, kiêm Bí thư Huyện ủy Châu Thành, phụ trách.

Đồng chí Mười Kỷ lại nằm trong Ban Chỉ đạo khởi nghĩa Cần Thơ (trọng điểm I) gồm Tư Bình (Vũ Đình Liệu), Mười Kỷ (Phan Ngọc Sến), Sáu Tâm (Nguyễn Việt Châu), Mười Thiện (Nguyễn Hữu Sanh), Năm Cúc (Nguyễn Văn Cúc), Ba Bài, Mười Quang.

Trong 60 ngày tổng tấn công và nổi dậy, quần chúng nhân dân ở Vòng Cung nuôi chứa bộ đội, cán bộ, dẫn đường, chăm sóc thương binh, dân công hỏa tuyến hết sức anh dũng dưới bom đạn giặc. Bộ đội chỉ mang súng đạn, cơm nước do dân nuôi. Ai có gì cho hết cái nấy. Có bầy gà, bầy vịt, có ao nuôi cá… đều chài bắt hết cho bộ đội ăn.

Tải thương và mai táng thương binh cũng là việc của dân lo, dân làm một cách tài tình. Lực lượng thanh niên xung phong của ta làm nòng cốt, nhưng bao trùm là dân làm, cho ta cầm súng chiến đấu.

Chôn nhiều xác anh em ta quá làm sao có đủ vải cao su gói tử thi. Các má có sáng kiến đem gà vịt, ngỗng ra tàu binh Mỹ đậu dài dài sông Hậu đổi lấy bành vải cao su. Mỗi bành hai trăm thước, bó chôn được 100 liệt sĩ. Mấy má, mấy chị cứ đổi hàng chục bành để an táng hàng mấy trăm liệt sĩ của ta và đồng bào hy sinh trong chiến trận Vòng Cung 1968.

Mấy bà má bơi, chèo xuồng tam bản, trong xuồng có trái cây cam, quít, chuối già (món Mỹ ưa lắm) và gà, vịt, ngỗng đầy xuồng. Thấy mấy bà già chèo khơi khơi xin cặp mạn, tụi chỉ huy cho ghé, thọc cây vợt xuống sát mặt nước, rút trái cây lên trên chuồng cu tàu trên cao. Chúng reo cười vui vẻ lắm. Vậy là mấy má có vải cao su cho đàn con ấm thân khi an táng!

Dương Thị Cẩm Vân cũng hòa vào lực lượng dân công hỏa tuyến, bảo vệ và phục vụ cho Bộ Chỉ huy chiến dịch. Hôm gặp gánh Tư Bay, Hai Tân tại góc lộ Sóng Lươn, cùng ăn chung bữa cơm tiễn các anh chị thanh niên xung phong lên đường về 1C vùng Nam Thái Sơn - Hòn Đất, Cẩm Vân nhắc chuyện xét giấy anh Năm Đoàn, lúc anh qua Vàm Đầm, chèo nước ngược đi vào rạch Cái Học để gặp chú Mười Khẩn, nhận chỉ thị thành lập Liên đội I Thanh niên xung phong. Nhờ anh Năm Đoàn có quen với các anh Ba Sánh, Lê Vĩnh Hòa, Nguyễn Mai, nên xác nhận anh Năm là cán bộ. Nếu không Cẩm Vân đã giữ anh lại vì Đầm Dơi là Chi khu lớn đang bị quân dân ta bao vây bức rút hơn 100 ngày rồi. Ta phong tỏa các con đường không cho chúng thoát. Vân sợ anh Năm buồn vì chuyện căng nguyên tắc đó, nên gặp gánh thanh niên xung phong Tư Bay - Hai Tân, cô viết vội một lá thư:

“Kính anh Năm,

Em là Cẩm Vân đây. Em lên Cần Thơ hơn 3 tháng nay, phục vụ cho tổng tiến công và nổi dậy, chủ yếu làm việc như bao vây đánh lấn ở Đầm Dơi vậy anh. Anh còn giận em không? Nghe anh xây dựng thành công Liên đội I, có voi, có ngựa, có trâu, bò và xuồng ghe, máy cày, xe ba gác kéo đẩy kết hợp khiêng vác, em nghĩ là vui lắm anh! Tất nhiên phải hy sinh gian khổ nhiều. Chừng nào không còn phục vụ cho Ban Chỉ đạo ở đây, em xin đem đơn vị em lên tuyến 1C Vĩnh Tế để nhập vào đơn vị anh tải súng đạn nghen anh Năm. Anh Năm nhớ em gái anh là kiện tướng chiến hào mà! Em sẽ cùng các anh chị bao vây đánh lấn bọn đồn Vĩnh Gia, Vĩnh Điều, Đầm Trích, Giang Thành nữa anh…

Em chúc anh, các anh, các chị mạnh khỏe lập nhiều chiến công.

Em gái của anh

CẨM VÂN”

Tư Bay và Hai Tân cất lá thư trong túi tài liệu. Đến ngã ba Núi Trầu bị đánh một trận, chết 29 anh chị em, mất tích 1 (Việt) mà lá thư vẫn còn. Lá thư còn nhưng mấy ngày sau khi viết lá thư thì Dương Thị Cẩm Vân hy sinh trên chiến trường Vòng Cung anh hùng. Quân giặc đã làm chết người con gái tuyệt vời của Đầm Dơi - con cháu lưu đời anh hùng dân tộc Nguyễn Trung Trực. Cẩm Vân hy sinh trong sự chăm sóc của các chú, các anh và các bà mẹ Cần Thơ. Khi lá thư cô đến tay anh Năm Đoàn thì hoa mười giờ đã âm thầm nở bên nền mộ của người con gái Cà Mau… Năm Đoàn định kết nạp cô vào thanh niên xung phong làm đội viên vinh dự. Trong 399 liệt sĩ thanh niên xung phong hãy cộng đồng chí Dương Thị Cẩm Vân vào là 400/800, cộng với 1 mất tích là 801 đồng chí…

(Còn tiếp)