Tên lửa Minuteman. Ảnh: Telegraph

Việc Washington thừa nhận hôm 25-3 rằng đã “gởi nhầm” ngòi nổ điện tử của tên lửa đạn đạo xuyên lục địa Minuteman cho Đài Loan đang tạo ra những mối lo ngại trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, cũng như khả năng bảo mật vũ khí của Lầu Năm Góc. Mặc dù các bộ phận tên lửa gởi cho Đài Loan không mang nhiên liệu hạt nhân, nhưng sự kiện trên là khá nhạy cảm vì Trung Quốc luôn phản đối Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.

Với hệ thống kiểm soát vũ khí nghiêm ngặt của Mỹ, việc phát hiện “gởi nhầm” ngòi nổ cho Đài Loan sau hơn một năm là điều khó tin. Tư lệnh Không quân Mỹ Michael Wynne giải thích rằng 4 ngòi nổ tên lửa được chuyển đến Đài Loan năm 2006 thay vì pin radio trực thăng theo yêu cầu của Đài Bắc. Công việc kiểm kê vũ khí được thực hiện hàng quý, nhưng các quan chức quốc phòng Mỹ nói rằng họ không phát hiện các ngòi nổ đã được chuyển đi.

Việc Mỹ thừa nhận “gởi nhầm” ngòi nổ tên lửa diễn ra vào thời điểm ông Mã Anh Cửu, một chính khách chủ trương xích lại gần với Trung Quốc đại lục, vừa đắc cử trở thành người đứng đầu chính quyền Đài Loan, càng khiến người ta hoài nghi về ý đồ thực sự của Washington sau động thái này. Sự việc trên còn diễn ra chỉ một ngày sau khi Mỹ tuyên phạt công dân Mỹ gốc Hoa, Chi Mak 24,5 năm tù vì tội làm gián điệp cho Trung Quốc, cụ thể là đã gởi nhiều tài liệu nhạy cảm liên quan đến quốc phòng của Mỹ về Bắc Kinh. Cuối năm ngoái, Mỹ cũng đã triệt phá 2 đường dây chuyển thông tin bí mật quốc phòng cho Trung Quốc, trong đó có thông tin liên quan đến các hợp đồng của Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan.

Trong cuộc họp báo khẩn hôm 25-3, Ryan Henry, nhân vật số hai về chính sách trong văn phòng Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, cho biết Tổng thống George Bush và các nhà lãnh đạo Trung Quốc đã được thông báo về “sự cố” này. Tuy nhiên, ông Henry nói thẳng rằng Mỹ không thay đổi chính sách về việc bán vũ khí cho Đài Loan, vấn đề mà Trung Quốc phản đối kịch liệt. Mặc dù thừa nhận trên nguyên tắc Đài Loan là một phần của Trung Quốc, nhưng Washington luôn ngụy biện cho việc cung cấp vũ khí cho Đài Loan, nói là để đảo này tự vệ.

Hôm qua, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã bày tỏ thái độ không hài lòng và yêu cầu phía Mỹ điều tra thấu đáo vụ việc này, sau đó thông báo cho Trung Quốc biết.

• N.MINH
(Theo AFP, AP, Washingtonpost, Times)