Tham nhũng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng chức vụ, quyền hạn đó để vụ lợi. Luật Phòng, chống tham nhũng và các luật có liên quan quy định cụ thể các hành vi tham nhũng cũng như xử lý vi phạm về tham nhũng…

Kiểm soát tài sản, thu nhập là một trong những giải pháp phòng ngừa tham nhũng. Trong ảnh: Thanh tra thành phố bốc thăm chọn người được xác minh tài sản, thu nhập năm 2023 theo quy định.

Ngày 29-11-2022, đoàn kiểm tra của Cục Thi hành án (THA) Dân sự (DS) TP Cần Thơ đã kiểm tra công tác kế toán nghiệp vụ và thu - chi tiền THA tại Chi cục THADS huyện Phong Điền. Tại các buổi kiểm tra, mặc dù đã được thông báo nhưng ông P.H.H, Chi cục trưởng Chi cục THADS huyện Phong Điền không đến cơ quan làm việc, Cục THADS thành phố phải ra văn bản thông báo yêu cầu ông P.H.H trở lại làm việc 3 lần, nhưng đến nay ông P.H.H vẫn không có mặt. Kết quả kiểm tra cho thấy, ông P.H.H đã chỉ đạo kế toán lập chứng từ chi tiền THA không đúng quy định, gây thất thoát trên 14 tỉ đồng.

Ngay sau khi phát hiện sai phạm, Cục THADS TP Cần Thơ đã có văn bản đề nghị Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao xác minh, làm rõ và xử lý theo quy định. Ngày 5-1-2023, Cục THADS TP Cần Thơ đã triển khai các quyết định về việc kỷ luật công chức đối với ông P.H.H và bà N.T.N.T, phụ trách kế toán, Chi cục THADS huyện Phong Điền. Lý do kỷ luật: ông P.H.H và bà N.T.N.T đều có hành vi đặc biệt nghiêm trọng vi phạm pháp luật về phòng, chống tham nhũng và pháp luật về công vụ, công chức; riêng bà T còn vi phạm pháp luật về tài chính kế toán. Hiện nay, Cơ quan điều tra Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã tiếp nhận vụ việc và đang xử lý theo quy định.

Theo quy định pháp luật phòng, chống tham nhũng, hành vi tham nhũng trong khu vực nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị khu vực nhà nước thực hiện bao gồm: tham ô tài sản; nhận hối lộ; lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản; lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi; lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi; lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi; giả mạo trong công tác vì vụ lợi; đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc địa phương vì vụ lợi; lợi dụng chức vụ, quyền hạn sử dụng trái phép tài sản công vì vụ lợi; nhũng nhiễu vì vụ lợi; không thực hiện, thực hiện không đúng hoặc không đầy đủ nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi; lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che cho người có hành vi vi phạm pháp luật vì vụ lợi; cản trở, can thiệp trái pháp luật vào việc giám sát, kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án vì vụ lợi.

Các hành vi tham nhũng trong khu vực ngoài nhà nước do người có chức vụ, quyền hạn trong doanh nghiệp, tổ chức khu vực ngoài nhà nước thực hiện bao gồm: tham ô tài sản; nhận hối lộ; đưa hối lộ, môi giới hối lộ để giải quyết công việc của doanh nghiệp, tổ chức mình vì vụ lợi.

Luật Phòng, chống tham nhũng quy định người có hành vi tham nhũng giữ bất kỳ chức vụ, vị trí công tác nào đều phải bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật, kể cả người đã nghỉ hưu, thôi việc, chuyển công tác. Người có hành vi tham nhũng tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, phải bị xử lý kỷ luật, xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Trường hợp người có hành vi tham nhũng bị xử lý kỷ luật là người đứng đầu hoặc cấp phó của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị thì bị xem xét tăng hình thức kỷ luật. Người có hành vi tham nhũng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, tích cực hợp tác với cơ quan có thẩm quyền, góp phần hạn chế thiệt hại, tự giác nộp lại tài sản tham nhũng, khắc phục hậu quả của hành vi tham nhũng thì được xem xét giảm hình thức kỷ luật, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, miễn hình phạt hoặc miễn trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật. Người bị kết án về tội phạm tham nhũng là cán bộ, công chức, viên chức mà bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật thì đương nhiên bị buộc thôi việc, đối với đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND thì đương nhiên mất quyền đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND.

Về tài sản tham nhũng, phải được thu hồi, trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc tịch thu theo quy định của pháp luật. Thiệt hại do hành vi tham nhũng gây ra phải được khắc phục; người có hành vi tham nhũng gây thiệt hại phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Bài, ảnh: HOÀNG YẾN