Bà Đỗ Thị Nguyện ở xã Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, TP Cần Thơ trình bày: Tháng 11-2006, bà có đơn khởi kiện yêu cầu TAND huyện Vĩnh Thạnh (TP Cần Thơ) giải quyết vụ án đòi Ngân hàng Thương mại Cổ phần Nông thôn Nhơn Ái (Ngân hàng TMCPNTNA) nay là Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn- Hà Nội (gọi tắt là Ngân hàng SHB) trả lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) và số tiền 15 triệu đồng cho bà. Tuy nhiên, từ đó đến nay, TAND huyện Vĩnh Thạnh vẫn chưa đưa vụ án ra xét xử, làm thiệt hại quyền lợi của bà.

Theo bà Đỗ Thị Nguyện: Trước năm 2000, bà và ông Đỗ Văn Chính (cha của bà Nguyện-PV) đưa GCNQSDĐ với diện tích đất gần 29.000m2 và căn nhà gắn liền với đất đứng tên ông Chính, tọa lạc ở xã Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh, cho ông Nguyễn Xuân Trường (ở xã Thạnh An, huyện Vĩnh Thạnh) làm thủ tục vay vốn tại Ngân hàng TMCPNTNA. Thời điểm đó, ông Nguyễn Xuân Trường là cán bộ tín dụng của Ngân hàng TMCPNTNA, phòng giao dịch Thạnh An. Bà Nguyện và ông Chính vay số tiền 45 triệu đồng của ngân hàng. Tuy vay 45 triệu đồng nhưng thực chất bà và ông Chính chỉ nhận có 23.500.000 đồng, số tiền còn lại 21.500.000 đồng ông Nguyễn Xuân Trường đứng ra nhận và cho ông Trần Xuân Vinh (ở cùng địa phương với ông Trường) vay. Để chứng minh vấn đề này, bà Nguyện xuất trình các giấy tờ như: Tờ cam kết của ông Nguyễn Xuân Trường tự viết và đóng dấu của Ngân hàng TMCPNTNA về việc nhận tiền của bà Nguyện và ông Chính cho ông Trần Xuân Vinh vay...

Ngày 7-11-2000, bà Nguyện và ông Chính ký hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất số V-1470 (gọi tắt là HĐ số V-1470) vay của Ngân hàng TMCPNTNA 60 triệu đồng. Nói về hợp đồng này, bà Nguyện giải thích: Số tiền 60 triệu đồng trong HĐ số V-1470 thực chất chỉ là số tiền 45 triệu đồng bà Nguyện và ông Chính vay của Ngân hàng TMCPNTNA trước đây, cộng với 15 triệu đồng tiền lãi. Vào năm 2002, bà Nguyện đã thanh toán cho Ngân hàng TMCPNTNA số tiền gần 30 triệu đồng (tiền gốc 23.500.000 đồng cộng với tiền lãi gần 7 triệu đồng). Riêng số tiền ông Trường nhận, ông ta không thanh toán đầy đủ cho phía ngân hàng.

Đơn khiếu nại của bà Đỗ Thị Nguyện gởi Báo Cần Thơ.

Theo tài liệu chúng tôi có được, Ngân hàng TMCPNTNA cho rằng, ông Chính và bà Nguyện (ông Chính chết vào năm 2000-PV) là người đứng ra xác lập HĐ số V-1470 nên số tiền gốc còn lại cộng với lãi suất thì bà Nguyện phải có nghĩa vụ trả nợ. Do bà Nguyện vẫn không thanh toán đầy đủ số tiền còn lại nên Ngân hàng TMCPNTNA đã khởi kiện vụ việc ra TAND huyện Vĩnh Thạnh.

Vụ việc được TAND huyện Vĩnh Thạnh tiến hành hòa giải thành. Theo đó, bà Nguyện chấp nhận thực hiện HĐ số V-1470 và đồng ý trả nốt số tiền cùng với lãi suất còn lại gần 65 triệu đồng cho Ngân hàng TMCPNTNA. Ngày 21-10-2005, TAND huyện Vĩnh Thạnh ban hành Quyết định số 31/2005/QĐCNSTTCCĐS (gọi tắt Quyết định số 31) về việc công nhận hòa giải thành giữa bà Nguyện và Ngân hàng TMCPNTNA.

Tuy nhiên, một thời gian sau, bà Nguyện có đơn khiếu nại đến TAND TP Cần Thơ yêu cầu giám đốc thẩm quyết định của TAND huyện Vĩnh Thạnh. Lý lẽ mà bà Nguyện đưa ra để yêu cầu giám đốc thẩm là trong quá trình hòa giải bà chưa chuẩn bị kỹ về chứng cứ cũng như tâm lý nên có quyết định vội vàng. Mặt khác, trong vụ án có ông Nguyễn Xuân Trường là người có nghĩa vụ liên quan nhưng trong quá trình hòa giải TAND huyện Vĩnh Thạnh không đề cập đến.

Ngày 14-7-2006, Ủy ban thẩm phán TAND TP Cần Thơ ban hành Quyết định số 07/2006/GĐT.DS giám đốc thẩm Quyết định số 31 của TAND huyện Vĩnh Thạnh. Theo Quyết định số 07/2006/GĐT.DS, trong quá trình giải quyết vụ án, TAND huyện Vĩnh Thạnh đã vi phạm nghiêm trọng qui định của pháp luật tố tụng dân sự. Bên cạnh đó, những vấn đề mà bà Nguyện đề cập như việc ông Nguyễn Xuân Trường nhận tiền của bà và ông Chính là có thật. Do vậy, trong quá trình giải quyết vụ án phải có sự tham gia của ông Nguyễn Xuân Trường với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Vì thế, Ủy ban thẩm phán TAND TP Cần Thơ quyết định hủy toàn bộ Quyết định số 31 của TAND huyện Vĩnh Thạnh; trả hồ sơ để cho TAND huyện Vĩnh Thạnh xét xử sơ thẩm lại vụ án.

Sau khi có quyết định giám đốc thẩm của TAND TP Cần Thơ, Ngân hàng TMCPNTNA “án binh bất động”, không tiếp tục khởi kiện bà Nguyện, cũng không giao trả lại GCNQSDĐ. Bà Đỗ Thị Nguyện bức xúc nói: Ông Trường nhận tiền của tôi có làm biên nhận đóng dấu của Ngân hàng TMCPNTNA đàng hoàng nhưng tại sao phía ngân hàng lại buộc tôi phải trả tiền và giam GCNQSDĐ cho tới nay?

Nhiều lần yêu cầu nhưng Ngân hàng TMCPNTNA (tháng 9-2006 đổi tên thành Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn- Hà Nội) không trả lại GCNQSDĐ, tháng 11-2006, bà Nguyện nộp đơn khởi kiện Ngân hàng SHB tại TAND huyện Vĩnh Thạnh, yêu cầu tòa án buộc ngân hàng trả lại GCNQSDĐ cùng với số tiền 15 triệu đồng mà bà Nguyện cho là đã thanh toán dư cho ngân hàng. Vào tháng 5 và tháng 7-2007, ông Nguyễn Quyến, Thẩm phán TAND huyện Vĩnh Thạnh được giao nhiệm vụ giải quyết vụ án đã tiến hành hòa giải 2 lần nhưng các bên đương sự chưa thỏa thuận được với nhau. Trong quá trình hòa giải, ông Nguyễn Xuân Trường không có mặt. Từ thời điểm đó đến nay vụ án bị ách lại.

Bà Đỗ Thị Nguyện cho biết thêm: Lẽ ra không triệu tập được ông Nguyễn Xuân Trường thì tòa án giải quyết theo thủ tục người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan vắng mặt, đàng này tòa án lại “ngâm” vụ việc cho đến nay.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Lâm Tân Khôi, Phó Chánh văn phòng Hội đồng quản trị, Ngân hàng SHB, cho biết: Năm 1999, Ngân hàng TMCPNTNA có ký hợp đồng lao động với ông Nguyễn Xuân Trường. Theo đó, ông Nguyễn Xuân Trường làm cán bộ tín dụng. Đến năm 2002, ngân hàng quyết định chấm dứt hợp đồng lao động với ông Nguyễn Xuân Trường. Việc bà Nguyện đề cập ông Trường có nhận tiền của bà và làm tờ cam kết chỉ là giao dịch dân sự giữa 2 người, không liên quan gì với ngân hàng. Sở dĩ, Ngân hàng SHB chưa trả lại GCNQSDĐ cho bà Nguyện là do bà ta không thực hiện nghĩa vụ thanh toán nợ cho ngân hàng.

Chung quanh vụ việc này, ông Phạm Lâm Đồng, Chánh án TAND huyện Vĩnh Thạnh cho biết: Đơn khởi kiện của bà Đỗ Thị Nguyện đối với Ngân hàng SHB có đề cập đến việc ông Nguyễn Xuân Trường nhận một phần trong tổng số tiền bà Nguyện vay của Ngân hàng SHB. Hơn nữa, thời điểm mà bà Nguyện cho rằng ông Nguyễn Xuân Trường nhận tiền, ông ta là cán bộ tín dụng của Ngân hàng SHB. Thế nên, trong vụ án, ông Nguyễn Xuân Trường được xác định là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan. Sự có mặt của ông Trường trong quá trình giải quyết vụ án là rất cần thiết, để làm rõ những vấn đề mà bà Nguyện đề cập. Tuy nhiên, bà Nguyện không cung cấp được chính xác cho tòa án địa chỉ cư trú của ông Nguyễn Xuân Trường. Do vậy, 2 lần hòa giải đều không triệu tập được ông Trường nên vụ án chưa thể xét xử. Qua xác minh của TAND huyện Vĩnh Thạnh, có khả năng hiện ông Nguyễn Xuân Trường đang ở huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang. TAND huyện Vĩnh Thạnh đã ủy thác cho TAND huyện Thoại Sơn tiến hành triệu tập ông Nguyễn Xuân Trường để làm rõ một số vấn đề mà TAND huyện Vĩnh Thạnh yêu cầu. Trường hợp, vẫn không triệu tập được ông Nguyễn Xuân Trường, TAND huyện sẽ giải quyết vụ án theo qui định trong thời gian sớm nhất.

Rõ ràng, do ngay từ đầu khi thụ lý vụ việc, TAND huyện Vĩnh Thạnh đã không làm rõ được vấn đề tiền bạc liên quan giữa ông Nguyễn Xuân Trường với bà Đỗ Thị Nguyện và ông Đỗ Văn Chính nên đã sai sót trong quá trình thực hiện tố tụng, dẫn đến bị hủy Quyết định hòa giải số 31. Vụ việc kéo dài đã lâu, TAND huyện Vĩnh Thạnh nên xúc tiến nhanh thời gian giải quyết, tránh tình trạng kéo dài dây dưa, gây thiệt thòi quyền lợi cho các bên, dẫn đến khiếu kiện nhiều nơi của bà Đỗ Thị Nguyện, ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan tố tụng địa phương.

Bài, ảnh: ĐÔNG BĂNG