Sáng 27-10, Quốc hội thảo luận tại hội trường về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2011 và kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm 2012.

Các đại biểu Quốc hội cơ bản nhất trí với báo cáo của Chính phủ về những kết quả đạt được năm 2011; khẳng định những kết quả đạt được thể hiện sự quyết tâm cao trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành tập trung, quyết liệt của Chính phủ, sự nỗ lực của các ngành, các cấp và cộng đồng doanh nghiệp, sự đồng thuận, cùng chia sẻ khó khăn của các tầng lớp nhân dân. Tuy nhiên, đây mới chỉ là bước đầu , chưa đảm bảo tính ổn định và bền vững, nhất là trong tình hình kinh tế thế giới tiếp tục còn diễn biến phức tạp, khó lường và nền kinh tế trong nước bộc lộ khó khăn ngày càng sâu sắc hơn. Các đại biểu đề nghị Chính phủ tiếp tục thận trọng, linh hoạt, kiên quyết, kịp thời trong chỉ đạo, điều hành theo đúng mục tiêu, lộ trình, giải pháp đã được xác định; tăng cường khả năng dự báo tình hình; giải quyết tốt mối quan hệ giữa việc thực hiện 3 khâu đột phá chiến lược với việc thực hiện CNH, HĐH, đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế. Trong đó, đầu tư xây dựng nông nghiệp, nông thôn, vùng dân tộc, miền núi là những vấn đề được các đại biểu Quốc hội đặc biệt quan tâm.

* Đầu tư cơ sở hạ tầng khu vực miền núi, nông thôn còn hạn chế

Đại biểu Ya Duk (Lâm Đồng) cho rằng, kinh tế xã hội vùng dân tộc, miền núi hiện còn khó khăn, giao thông và các công trình hạ tầng chủ yếu mới ở mức ban đầu, phục vụ cho sản xuất nhỏ, chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế hàng hóa, tập trung phát triển nông thôn, nông nghiệp. Đại biểu đề nghị Quốc hội, Chính phủ xem xét tăng tỷ lệ chi đầu tư phát triển đạt từ 28 - 30% trong tổng chi ngân sách nhà nước. Về hỗ trợ vốn đầu tư phát triển kinh tế - xã hội, theo đại biểu, cần tiếp tục ban hành cơ chế chính sách để thực hiện Chương trình 135 giai đoạn 3 nhằm phát triển kinh tế - xã hội các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và vùng đặc biệt khó khăn.

Đại biểu Nguyễn Quốc Cường (Bắc Giang) đề xuất xem xét, chỉnh sửa ngay những bất hợp lý trong chính sách về nông nghiệp, nông thôn; mặt khác, đổi mới, cải tiến công tác quản lý đầu tư về nông nghiệp, nông thôn theo hướng phân định rõ phạm vi, trách nhiệm; mạnh dạn thực hiện các hình thức đầu tư xã hội; kết hợp tăng cường tuyên truyền, kêu gọi mạnh mẽ việc xúc tiến đầu tư để nâng tổng mức đầu tư xã hội cao ít nhất gấp 2 lần hiện nay. Đại biểu Phương Thị Thanh (Bắc Kạn) cho rằng, trong thực hiện các chính sách an sinh xã hội, cần tập trung vào 3 nội dung cơ bản: chính sách việc làm, chú trọng đầu tư nguồn lực dạy nghề gắn với giải quyết việc làm và nhu cầu sử dụng lao động của xã hội; điều chỉnh chính sách bảo hiểm y tế phù hợp với từng đối tượng; rà soát chính sách hỗ trợ cho các nhóm bảo trợ xã hội, hộ nghèo, huyện nghèo trên cơ sở tạo phương tiện làm ăn để vươn lên thoát nghèo, giảm nghèo bền vững, hạn chế hỗ trợ bằng tiền, hiệu quả không như mong muốn. Theo đại biểu Trương Minh Hoàng (Cà Mau), đầu tư cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn còn dàn trải, thiếu đồng bộ; nhiều công trình, dự án chưa phát huy được hiệu quả do nhiều nguyên nhân. Đại biểu đề nghị không cắt giảm dự án giao thông, điện, thủy lợi, đê biển, đê sông; dành quan tâm thích đáng nâng cao nguồn nhân lực nông thôn, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động; chuẩn bị tốt các điều kiện vật chất, kỹ thuật, tài chính để thực hiện mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân vào năm 2014, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số.

Các đại biểu Nguyễn Minh Hồng (Nghệ An), Nguyễn Thái Học (Phú Yên), Hoàng Đăng Quang (Quảng Bình) và nhiều đại biểu khác cho rằng: nguồn kinh phí đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn còn hạn hẹp, chính sách thu hút doanh nghiệp vào nông thôn còn bất cập, đồng thời đề nghị cắt giảm đầu tư công nhưng vẫn quan tâm đến nông nghiệp nông thôn, việc cắt giảm phải có nguyên tắc, kế hoạch cụ thể, không cào bằng. Lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn và nông dân cần được ưu tiên hơn nữa, chú trọng địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa...

* Nhận thức sâu sắc hơn về mô hình nông thôn mới

Đề cập vấn đề xây dựng nông thôn mới, đại biểu Huỳnh Minh Hoàng (Bạc Liêu) cho rằng trong quá trình thực hiện đã nảy sinh một số khó khăn như: Nhiều địa phương chưa nhận thức rõ ràng về mô hình nông thôn mới. Bộ tiêu chí quốc gia về nông thôn mới gồm 19 tiêu chí nhưng có 5 nhóm tiêu chí rất phức tạp dẫn đến nhiều địa phương không thể đạt chuẩn. Công tác quy hoạch nông thôn mới giao cấp xã làm chủ đầu tư, nhưng trên thực tế, kỹ năng và năng lực cán bộ lập kế hoạch và giám sát kế hoạch còn hạn chế. Đại biểu nhấn mạnh, trong bối cảnh như vậy, việc nghiên cứu, điều chỉnh, hướng dẫn các tiêu chí xây dựng nông thôn mới sát thực tế là cần thiết, có lộ trình thích hợp, không nên chiếu theo bộ tiêu chí mà áp đặt một cách máy móc, gây lãng phí, không phù hợp với các vùng nông thôn...

Theo đại biểu Võ Kim Cự (Hà Tĩnh), Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới là vấn đề quan trọng và là chủ trương đúng đắn, vừa có ý nghĩa chiến lược về kinh tế xã hội cả trước mắt và lâu dài, vừa cấp bách vừa cơ bản, cần nhận được sự đầu tư nhiều hơn của Nhà nước. Đại biểu cho rằng, đồng thời với việc vận động nhân dân đóng góp xây dựng nông thôn mới, phải tăng đầu tư tạo nguồn lực, nhất là đối với những xã, huyện, tỉnh nghèo. Cùng quan điểm này, các đại biểu Nguyễn Văn Thịnh (Hưng Yên), Hà Ngọc Chiến (Cao Bằng) cho rằng Chính phủ cần rà soát lại các tiêu chí nông thôn mới cho từng vùng, miền phù hợp, không thể áp dụng đại trà.

* Hạn chế tình trạng dàn trải trong đầu tư

Thống nhất cao với mục tiêu kế hoạch năm 2012 là kiềm chế lạm phát, đại biểu Lê Phước Thanh (Quảng Nam) cho rằng, cần hạn chế chi cho tiêu dùng mà ưu tiên chi đầu tư phát triển; rà soát, sắp xếp lại đầu tư công để đảm bảo hiệu quả, tránh dàn trải; tập trung vốn đầu tư cho các dự án kết cấu hạ tầng quan trọng, ưu tiên hàng đầu là hạ tầng giao thông, tính đến kết nối liên vùng. Theo đại biểu, việc đầu tư cho các khu vực kinh tế trọng điểm và các khu kinh tế cần có trọng tâm, trọng điểm; có chính sách khuyến khích xã hội hóa đầu tư.

Đại biểu Trần Du Lịch (TP Hồ Chí Minh) kiến nghị Chính phủ quan tâm hai vấn đề: triển khai đồng bộ các nhóm giải pháp và xác định ngưỡng an toàn của nợ công. Theo đại biểu, với điều kiện của nước ta, không thể không vay nợ đầu tư hạ tầng, nhất là từ nguồn ODA, tuy nhiên vấn đề cần đánh giá hiện nay là thất thoát trong đầu tư, tiêu cực và đầu tư kém hiệu quả. Đại biểu cho rằng để phát huy hiệu quả vốn vay cần nâng cao năng lực quản trị dự án; tập trung tái cấu trúc đầu tư ngân sách nhưng phải định hướng, đầu tư nhà nước có ý nghĩa là công cụ thúc đẩy thị trường và doanh nghiệp.

Theo đại biểu Nguyễn Văn Thanh (Vĩnh Long), đầu tư công góp phần tái cơ cấu nền kinh tế và phân bổ lại lực lượng sản xuất từng vùng và lãnh thổ, đề nghị Chính phủ quan tâm cơ cấu lại đầu tư công, hướng tăng cường đầu tư hạ tầng kỹ thuật ở nông thôn, nhất là giao thông, thủy lợi bởi đây là yếu tố tiên quyết để khai thác tiềm năng và phát triển sản xuất nông nghiệp.

BÍCH THỦY - THANH HÒA (TTXVN)