Em Nguyễn Văn Hậu tranh thủ vét cơm nguội sau khi đi ra đồng bắt cá từ sáng sớm đến gần 15 giờ mới về nhà.

Phần lớn những trẻ em nghèo nông thôn hiện nay, mùa hè của các em chính là mùa của những công việc mưu sinh, kiếm sống, lam lũ và vất vả, để dành dụm ít tiền phụ giúp gia đình mua sách vở cho năm học mới. Do đời sống còn nghèo, phương tiện vui chơi giải trí còn thiếu và yếu, quan niệm được vui chơi, giải trí trong những ngày hè của trẻ em nông thôn vẫn còn rất hạn chế…

Đó là thực tế mà chúng tôi vừa ghi nhận được từ những chuyến đi đến các vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp. Khác hẳn những trẻ em ở thành thị, trẻ em nông thôn hiện nay vẫn còn chịu nhiều thiệt thòi, từ điều kiện học tập cho đến các phương tiện vui chơi giải trí. Mùa hè, nhiều trẻ em nghèo ở nông thôn vẫn phải lam lũ lao vào những cuộc mưu sinh, phụ giúp gia đình kiếm sống.

Hè của các em là những ngày lao động cật lực, khái niệm hè với trẻ em nghèo nông thôn dường như vẫn còn xa lắm! Chúng tôi đến huyện biên giới Tân Hồng vào thời điểm những cánh đồng lúa vụ ba đang thu hoạch rộ. Hình ảnh đầu tiên mà chúng tôi bắt gặp là những cô bé, cậu bé tuổi chừng 15 - 16 đang cặm cụi cùng gia đình cắt lúa mướn. Theo sau là những cô bé, cậu bé nhỏ tuổi hơn cũng chăm chỉ tìm mót từng bông lúa còn sót lại. Tiếp xúc với các em được biết, đây chính là công việc thường xuyên của các em trong những ngày hè. Sau khi năm học vừa kết thúc, cũng là lúc những trẻ em nghèo nông thôn chuẩn bị khăn gói theo gia đình lao động kiếm sống với nhiều nghề từ bán vé số, mót lúa đến mò cua, bắt cá... Các em tạm quên đi những trò chơi của trẻ con và dành trọn một mùa hè lao động, kiếm tiền phụ giúp gia đình mua sách vở cho năm học mới.

Trần Văn Hòa, 10 tuổi (học sinh lớp 3 Trường Tiểu học Phú Thành A, huyện Tam Nông) bộc bạch: “Hè này, cô giáo bảo em phải học bồi dưỡng trong hè, nhưng em chỉ muốn theo ba mẹ đi mót lúa để dành dụm tiền đóng học phí và mua sách vở cho năm học mới. Ba mẹ nghèo, nếu không làm thì sẽ không có tiền đi học tiếp”. Tương tự hoàn cảnh của em Hòa, còn có em Trần Thị Diệu (học sinh lớp 5 Trường Tiểu học Phú Thành A), em Nguyễn Văn Hậu, 10 tuổi (học sinh lớp 1 Trường Tiểu học Phú Thành A)... Hè nào các em cũng theo gia đình đi cắt lúa mướn kiếm sống. Dường như trẻ em nghèo ở nông thôn đã không còn xa lạ gì với công việc mưu sinh. Các em chấp nhận quên đi niềm vui cùng các bạn để theo gia đình lao động kiếm sống.

Không chỉ dừng lại ở công việc khá quen thuộc đối với trẻ em nông thôn là cắt lúa mướn, nhiều em còn chọn cho mình công việc bán vé số dạo. Mỗi mùa hè, tình trạng trẻ em đi bán vé số kiếm sống lại nhiều thêm. Khi được hỏi “Các em sẽ làm gì, chơi gì trong mùa hè?”, đa số những câu trả lời mà chúng tôi nhận được từ các trẻ em nghèo nông thôn thường là: đi bán vé số (trẻ em ở xã cù lao Tân Quới, Tân Hòa, Tân Long), đi mót lúa ( trẻ em ở Phú Thành A, Tam Nông; An Phong - Thanh Bình; Tân Phước- Tân Hồng )... Còn với trẻ em trong gia đình khá giả thì bảo không biết vui chơi ở đâu...

Tình trạng chung mà chúng tôi ghi nhận được ở các vùng nông thôn hiện nay là đời sống của người dân vẫn còn nhiều khó khăn. Bên cạnh những khó khăn về đời sống kinh tế, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn còn nhiều, thì với những gia đình khá giả, phương tiện vui chơi giải trí cho trẻ em còn yếu hoặc thiếu, không đáp ứng được nhu cầu của các em. Ông Nguyễn Thái Bình, Phó Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc xã Tân Phước, huyện Tân Hồng, trăn trở: “Chúng tôi rất băn khoăn về việc làm thế nào để tạo điều kiện cho các em thiếu nhi có nơi vui chơi giải trí, nhất là trong những ngày hè. Thực tế ở địa phương hiện nay về cơ sở vật chất phục vụ cho thiếu nhi vui chơi, giải trí vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn, mùa hè tình trạng trẻ em thiếu sân chơi vẫn thường xuyên diễn ra. Thời gian qua, chúng tôi đã tận dụng những sân bãi trống ở địa phương để tổ chức sân chơi cho thanh, thiếu nhi, tổ chức các buổi sinh hoạt hè... Tuy nhiên đây chỉ mới đáp ứng được một phần nhỏ so với thực tế nhu cầu vui chơi của thiếu nhi nông thôn”.

Thực tế trên cho thấy, trẻ em dù nghèo khó hay khá giả vẫn rất cần sự quan tâm của các cấp, các ngành về điều kiện vui chơi giải trí, tạo cho các em có một môi trường vui chơi, học tập lành mạnh, an toàn. Đây cũng là niềm mong mỏi mà trẻ em nông thôn muốn gởi gắm đến tất cả mọi người.

Bài, ảnh: DŨNG CHINH