Với đôi càng khỏe, tôm hùm đỏ có thể làm hang ngay trong các công trình thủy lợi. Ảnh: Aquahobby

Báo chí trong nước gần đây cho biết tôm hùm đỏ (tôm hùm nước ngọt vùng Bắc Mỹ), bằng nhiều con đường như nhập lậu hoặc mua làm quà du lịch, đã có mặt tại Sóc Trăng, Hậu Giang và có nguy cơ lan tràn ra môi trường tự nhiên. Điều đáng nói là ngay ở nước Mỹ và nhiều nơi trên thế giới, người ta đang ra sức truy quét, cấm nuôi, cấm phát tán loài tôm này...

Tôm hùm đỏ có xuất xứ từ bang Lousiana nên có nơi người ta gọi chúng là tôm càng Lousiana. Tại đây, loài tôm này cùng với tôm bạc tự nhiên chiếm đến 90% sản lượng tôm của nước Mỹ. Tuy là loài ít thịt, nhưng tôm hùm đỏ lại chiếm khoảng 80% sản lượng thủy hải sản đánh bắt được của bang. Sự vượt trội về số lượng này nhờ vào lượng trứng mỗi con tôm cái sinh sản (có khi lên đến 700 trứng) và khả năng sống sót cao trong môi trường nước nhờ khả năng di chuyển rất nhanh. Ngoài ra, với dáng vẻ to lớn hơn tôm tự nhiên (có con đạt tới khoảng 20 cm), lớp vỏ rắn chắc và sở hữu đôi càng to khỏe, loài tôm hung dữ này rất lợi thế khi đánh nhau với các sinh vật khác.

Những năm gần đây, sau những trận mưa lũ lớn, nhà chức trách tại hàng loạt tiểu bang xứ cờ hoa thường lên tiếng báo động về tình trạng tôm hùm đỏ xuất hiện tràn lan và liệt nó vào danh sách các loài xâm hại môi trường. Đơn cử tại Maryland, chỉ vài ngày sau khi phát hiện sự có mặt của loại tôm này, giới chức cùng với người dân địa phương dễ dàng bắt được chúng ở các sông, hồ, ao và ngay cả ở những bãi cỏ. Với bản tính hung hăng và háo ăn, tôm hùm đỏ không chỉ ăn các loại thực vật có trong ao hồ, sông suối, chúng còn “xơi” cả sò, trai, ốc, côn trùng, cá, chim non mới nở...

Tại Alaska, nó được biết đến là loài chuyên ăn trứng cá hồi. Tại bang Washington, nó có sở thích đào hang trên các bờ đê sông suối, gây ra sụt lún. Tại Maryland, “kẻ xâm nhập” này đã làm hại sự phát triển của giống tôm tự nhiên. Bằng cách ăn sạch các loài thực vật tự nhiên và các sinh vật trong môi trường nước, nó có thể phá hoại cả hệ sinh thái trong vùng. Ngoài ra, nhờ có khả năng bò xa nhiều cây số ở những nơi có nhiều nước, tôm hùm đỏ dễ tràn lan đến nhiều nơi và rất khó kiểm soát. “Chúng tôi ước gì có được hiểu biết về chúng sớm hơn” - một nhà tư vấn thủy sản tại bang Winsconsin bày tỏ khi ông tham gia “truy bắt” những “kẻ xâm hại” môi trường này.

Tôm hùm đỏ của Mỹ được xuất sang nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên, người châu Âu chỉ mới nhận thấy được sự nguy hại của nó sau khi các nhà sinh thái học phát hiện loài tôm này mang trên mình loại nấm sống trong nước có tên gọi Aphanomyces khiến các loài tôm của châu Âu bị nhiễm bệnh và chết rất nhanh. Gần như toàn bộ các loài tôm tép ở châu lục này dần bị “xóa sổ” vì loại nấm đó. Ngoài ra, với khả năng đào hang rất sâu, tôm hùm đỏ của Mỹ cũng là nỗi lo sợ đối với các công trình thủy lợi, cầu cống, và gần đây nhất là các kênh đào tại Anh. Còn tại châu Phi, sau khi loài tôm này được thả xuống nước, trong đó có sông Nil, người ta nhận thấy sự sụt giảm mạnh mẽ số lượng cá trên các sông ngòi và khiến lục địa này mất đi một lượng lớn nguồn thực phẩm quí giá.

Để đối phó với sự xâm nhập của loài động vật nguy hại này, nhiều bang tại Mỹ và Canada đã ban hành các quy định hạn chế cũng như lệnh cấm liên quan đến việc sở hữu, nhân giống, buôn bán, vận chuyển, cho hoặc tặng, đặc biệt là nghiêm cấm thả tôm hùm đỏ xuống nguồn nước công cộng. Ngoài ra, tại các bang như Maryland, Winsconsin của Mỹ, chính quyền địa phương đã phát động mọi người sử dụng vợt, bẫy hoặc bất cứ thứ gì có thể để bắt và tiêu diệt loại tôm này.

THUẬN HẢI (Tổng hợp)