Hãng tin Mỹ AP ngày 11-6 dẫn nguồn tin từ các quan chức Somalie cho biết, “kiến trúc sư” thiết kế các vụ đánh bom đại sứ quán Mỹ ở Kenya và Tanzania năm 1998 của al-Qaeda đã bị tiêu diệt tại một trạm kiểm soát an ninh ở Thủ đô Mogadishu hồi giữa tuần rồi.

Khi Fazul Abdullah Mohammed (ảnh) bị bắn chết, các lực lượng an ninh Somalie vẫn chưa nhận ra đây là một trong những phần tử đứng đầu danh sách truy nã gắt gao nhất của Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) suốt 13 năm qua. FBI treo thưởng 5 triệu USD cho cái đầu của Mohammed vì y đã lên kế hoạch đánh bom các đại sứ quán Mỹ tại Nairobi (Kenya) và Dar es Salaam (Tanzania) vào ngày 7-8-1998, làm 224 người chết, trong đó có 12 người Mỹ, và hàng ngàn người bị thương.

Theo lời kể của Osman Nur Diriye, một quan chức an ninh Somalie, vào đêm 8-6, có 2 người đàn ông đi trên chiếc xe sang trọng tiến tới gần trạm kiểm soát của chính phủ. Sau khi lực lượng an ninh phát hiện khẩu súng lục giấu trong người của một trong hai người đàn ông, hai bên đã đấu súng. Sau khi bắn chết chúng, lực lượng an ninh tiến hành lục soát và phát hiện thêm nhiều vũ khí tinh vi, bản đồ, các thiết bị hoạt động khác cùng 40.000 USD, Bộ trưởng Thông tin Abdulkareem Jama cho biết.

Mohammed bị tiêu diệt, nhưng vì y mang theo giấy thông hành Nam Phi nên các quan chức Somalie không nhận ra vào lúc đó. Thi thể y thậm chí đã được đem chôn, sau đó mới đào lên xét nghiệm. Abdifatah Abdinur, người phát ngôn cho Bộ trưởng Thông tin Somalie, cho biết họ đã so sánh những tấm hình thi thể người đàn ông với những tấm hình cũ của Mohammed và nhận ra những điểm giống nhau. Cuối cùng, họ xác nhận người đàn ông thiệt mạng chính là trùm khủng bố Mohammed.

Bên cạnh vai trò như một thủ lĩnh hoạt động trong các cuộc tấn công năm 1998, Mohammed còn tổ chức nhiều vụ tấn công vào các mục tiêu Israel năm 2002, và suýt thiệt mạng trong cuộc không kích của Mỹ ở Somalie năm 2007. Sinh ra ở quần đảo Comoros vào đầu những năm 1970, Mohammed được đào tạo tại Arabie Séoudite trước khi tới Afghanistan đầu thập niên 1990. Chính quyền Mỹ đã lần lượt truy bắt gần như tất cả những phần tử liên quan trong vụ đánh bom năm 1998, và nhiều tên được đưa ra xét xử ở Mỹ năm 2001.

Cái chết của Mohammed được xem là tổn thất nặng nề thứ ba trong 6 tuần qua đối với mạng lưới khủng bố quốc tế do Osama bin Laden cầm đầu cho tới khi y bị giết hồi tháng trước. Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, đang thăm Tanzania hôm 10-6 khi các quan chức Somalie xác nhận cái chết của Mohammed, tuyên bố tiêu diệt được Mohammed là “đòn giáng mạnh đối với al-Qaeda, các tổ chức cực đoan đồng minh và các hoạt động của chúng ở Đông Phi”. Cố vấn chống khủng bố của Nhà Trắng John Brennan cũng xem cái chết của Mohammed là “một bước lùi lớn nữa cho al-Qaeda và các đồng minh cực đoan của chúng”.

Lực lượng đặc nhiệm của Hải quân Mỹ đã tiêu diệt bin Laden tại nhà của y ở Abbottabad (Pakistan) hôm 2-5 . Chỉ một tháng sau đó, Ilyas Kashmiri, một thủ lĩnh al-Qaeda được coi là một trong những lựa chọn thay thế bin Laden, bị tiêu diệt trong một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ ở Pakistan.

N. MINH (Theo AP, WSJ)