Sau 3 năm xây dựng với kinh phí 488 triệu USD (hơn 8.000 tỉ đồng), Viện Hàn lâm Khoa học California ở Mỹ vừa mở cửa đón khách tham quan vào cuối tháng 9 vừa qua. Nơi đây được ví như khu bảo tàng thân thiện môi trường nhất thế giới.

Được thiết kế theo hình chữ nhật, Viện Hàn lâm Khoa học California (CAS) gồm có Thư viện nghiên cứu, Nhà mô hình vũ trụ Morrison, Bể thủy sinh Steinhart và khu rừng nhiệt đới ngập nước. Tọa lạc trong Công viên Cổng Vàng ở thành phố San Francisco, bang California, công trình rộng 38.000 m2 này là mái nhà của hàng nghìn loài động, thực vật và khoảng 20 triệu mẫu vật nghiên cứu. Công trình do kiến trúc sư nổi tiếng Renzo Piano của Italia thiết kế, nổi bật với những đặc tính thân thiện môi trường như kết cấu khung làm bằng thép tái chế, hệ thống lấy sáng, sưởi ấm và làm mát từ thiên nhiên, sử dụng năng lượng Mặt trời...

Toàn cảnh CAS với “mái nhà sống” bên trên nhấp nhô các ngọn đồi. Ảnh: Calacedamy.org

Từ trên cao nhìn xuống, CAS trông rất “mát mắt” bởi mái nhà tươi xanh hệt như thảm cỏ rộng 1 hécta nhấp nhô những ngọn đồi. Mái nhà gồm 1,7 triệu cây đặc hữu ở California này ước tính mỗi năm hấp thu hơn 13,6 triệu lít nước mưa, vừa không lãng phí nguồn nước tự nhiên vừa tạo môi trường sống cho thế giới hoang dã bên dưới. Đứng trên mái nhà, Frank Almeda, người quản lý hệ thực vật của CAS cho biết với thiết kế này, kiến trúc sư Renzo vừa muốn tôn tạo cảnh quan vừa làm nơi để khách tham quan lướt nhìn bảo tàng bên dưới.

Khi vào CAS, khách tham quan chỉ có thể nhìn thấy bầu trời qua những ô cửa tròn lắp trên những ngọn đồi. Bước chân đến khu rừng mưa nhiệt đới, bạn sẽ bắt gặp những đàn cá bơi lượn quanh những gốc cây ngập nước. Không chỉ vậy, đây còn là nơi trưng bày mô hình các loài động vật quý hiếm hoặc đã tuyệt chủng, như khủng long chẳng hạn. Hệ thống thang máy sẽ đưa du khách đến khu vườn treo, nơi chim chóc bay nhảy tự do trong mái vòm bằng kính khổng lồ. Gió mát thổi nhè nhẹ trong tòa nhà không phải do máy điều hòa không khí tạo ra mà xuất phát từ những ô cửa tròn trên trần. Đó cũng là nơi cung cấp năng lượng cho tòa nhà thông qua hệ thống pin quang điện và là nguồn sáng của các loài thực vật bên dưới. Những ô cửa này đóng - mở dựa vào nhiệt độ do trạm thời tiết trên mái nhà cung cấp.

Ảnh chụp cận “mái nhà sống”, nơi cung cấp nắng, gió, nước cho hệ động thực vật sống trong CAS. Ảnh: EPA

Một địa điểm thú vị mà khách tham quan không thể bỏ qua là Nhà mô hình vũ trụ Morrison lớn nhất thế giới, mô phỏng dãy thiên hà bằng kỹ thuật 3 chiều, cung cấp thông tin hữu ích về vũ trụ và Trái đất cũng như những dữ liệu mới nhất mà các vệ tinh của Mỹ thu thập được. Ngoài ra, khi đến CAS, khách tham quan còn có cơ hội nhìn ngắm dải san hô ngầm Phillipines (được đánh giá là sâu nhất thế giới) với hơn 4.000 loài cá đang được nuôi dưỡng trong bể thủy sinh Steinhart khổng lồ.

CAS được xây dựng không nhằm thỏa mãn óc sáng tạo của các kiến trúc sư hay nhằm đối phó với tình trạng biến đổi khí hậu mà là để các nhà khoa học nghiên cứu: “cuộc sống tiến hóa như thế nào?” và “nó tồn tại ra sao?”. Do vậy, mục đích chính của CAS và những người làm việc ở đây là “khám phá, lý giải và bảo vệ thế giới tự nhiên”. “Tôi muốn khách tham quan CAS nhận thức rằng cuộc sống rất đặc biệt và chúng ta phải làm mọi thứ có thể để bảo vệ nó”, Greg Farrington, giám đốc điều hành CAS chia sẻ.

THỤY TRÚC (Theo BBC, AP, The Register)