Lúc còn trẻ, tập thể dục chủ yếu là để duy trì vóc dáng và sức khỏe, còn vận động thân thể sau tuổi 40 được xem là "giai đoạn quyết định" trong việc phòng chống tình trạng lão hóa, cho dù là tập thể dục với cường độ thấp – theo phát hiện mới của các nhà khoa học Mỹ.

Trong nghiên cứu công bố trên tờ Thời báo New York, các chuyên gia đến từ 2 trường đại học Mississippi và California cho biết họ tập trung tìm hiểu xem tập thể dục ảnh hưởng như thế nào đến chiều dài các telomere ở người. Telomere được xem là "mũ bảo vệ" ở hai đầu nhiễm sắc thể. Ta có thể hình dung mỗi nhiễm sắc thể là sợi dây cột giày, telomere là đầu bịt bằng nhựa ở mỗi đầu dây và có nhiệm vụ bảo vệ dây giày khỏi bị mòn. Khi một tế bào lão hóa, telomere tự nhiên sẽ ngắn dần và sự hao mòn này được cho là bị thúc đẩy bởi các yếu tố như béo phì, hút thuốc lá, tình trạng mất ngủ và các bệnh như tiểu đường. Vì vậy, chiều dài telomere từ lâu được xác định là có liên quan đến sự trường thọ.

Dựa vào nghiên cứu trước đây cho rằng các vận động viên thể thao có telomere dài hơn những người cùng tuổi nhưng không phải là vận động viên, các chuyên gia tiến hành đánh giá tác động của tập thể dục tới chiều dài telomere bằng cách phân tích dữ liệu của 6.500 người (tuổi từ 20-84) tham gia Khảo sát Dinh dưỡng và Sức khỏe quốc gia. Trong đó, người tham gia được yêu cầu cung cấp thông tin sức khỏe của họ, bao gồm thói quen tập thể dục, số lần khám bệnh và cung cấp mẫu máu. Nhóm chuyên gia cũng sử dụng những mẫu máu này để kiểm tra chiều dài telomere của đối tượng nghiên cứu.

Dựa trên mức độ tập thể dục, người tham gia được chia thành 4 nhóm. Theo đó, họ giành được 1 điểm nếu thường xuyên tham gia một trong những hoạt động sau đây: tập mức độ nặng như nâng tạ, tập mức độ vừa như đi bộ hoặc chạy bộ và tập mức độ nhẹ như đạp xe. Điểm số của mỗi người sau đó được so sánh với chiều dài telomere của chính họ. Kết quả là với mỗi điểm đạt được, nguy cơ rút ngắn telomere ở một người được giảm xuống. Cụ thể, nguy cơ này ở những người tham gia một hoạt động kể trên thấp hơn khoảng 3% so với những người không tập thể dục. Tỷ lệ này ở những người tham gia cùng lúc 2, 3 và 4 hoạt động lần lượt thấp hơn 24%, 29% và 52% so với những người không tập môn nào.

Đáng chú ý, các nhà nghiên cứu cho biết mối liên quan giữa tập thể dục với chiều dài các telomere được nhìn thấy rõ nhất ở những người trong độ tuổi từ 40-65. Điều đó chứng tỏ tuổi trung niên là giai đoạn quyết định vai trò của tập thể dục đối với việc trì hoãn tốc độ rút ngắn của các telomere, qua đó cũng giúp kéo dài tuổi thọ.

THẢO NGUYÊN
(Theo Daily Mail, Newsmedicaltoday)

 Vì sao tập thể dục giúp não chậm lão hóa?

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí khoa học uy tín PLOS Biology, sự suy giảm cấu trúc não liên quan đến tuổi tác có thể được trì hoãn nhờ kiên trì thực hiện các bài tập tăng cường hô hấp và nhịp tim (aerobic exercise) ở tuổi trung niên.

Để đi đến kết luận trên, nhóm chuyên gia thuộc Phòng thí nghiệm Jackson – một trong những trung tâm nghiên cứu nổi tiếng thế giới tọa lạc tại bang Maine (Mỹ) – đã cho những con chuột thí nghiệm chạy trên bánh xe từ lúc 12 tháng tuổi, tương đương tuổi trung niên ở người. Các nhà nghiên cứu đánh giá não của chúng khi chúng được 18 tháng tuổi, tương đương 60 tuổi ở người – độ tuổi có nguy cơ cao mắc bệnh Alzheimer. Cả chuột già và trẻ chạy hơn 3,2km/đêm. Các cuộc kiểm tra cho thấy mức độ hao hụt tế bào ngoại mạch liên quan tuổi tác ở vỏ não của những con chuột đã giảm đáng kể, trong khi các dấu hiệu suy giảm chức năng khác ở hệ mạch máu và hàng rào máu não lại được cải thiện. Đặc biệt, biểu hiện của một gien gọi là Apoe, một yếu tố nguy cơ Alzheimer tăng dần theo tuổi tác, cũng giảm rõ rệt nhờ tập thể dục. Do đó, các chuyên gia cho rằng tập thể dục ở tuổi trung niên giúp duy trì sức khỏe não mạch, ngừa rối loạn hành vi và giảm viêm sưng thần kinh ở vỏ não và vùng chân hải m㠖 khu vực kiểm soát trí nhớ.