Điện ảnh thế giới 2017 có nhiều thành công bất ngờ. Không chỉ là năm nữ quyền với những thay đổi tích cực về đề tài, tư tưởng làm phim; mà nền công nghiệp điện ảnh còn đang cho thấy sự chuyển dịch trong xu hướng chung. Trong đó, có sự lên ngôi của dòng phim độc lập, kinh dị có kinh phí thấp.
Những cú đột phá của dòng phim kinh dị
Năm 2017 có thể được coi là năm thắng lớn của dòng phim kinh dị, khi hàng loạt phim ra rạp đều có chỗ đứng về doanh thu lẫn chất lượng. “Split”, “Get Out”, “Raw” hay “It Comes at Night” đều mang đến những đột phá không ngờ.

“Get Out”.
Mở đầu là “Split” của đạo diễn M. Night Shyamalan- phong độ vốn đang tuột dốc. Nhưng nội dung nhiều bất ngờ về sát nhân 24 tính cách, cách dựng phim và diễn xuất tuyệt vời của diễn viên, đã khiến “Split” có nhiều tuần đứng ở vị trí đầu bảng doanh thu.
Kinh phí sản xuất chỉ 9 triệu USD, “Split” đã mang về 276,9 triệu USD, gấp 30 lần. Chỉ một tháng sau, thành tích của phim kinh dị “Get Out” càng bất ngờ. Vốn sản xuất chỉ khoảng 4,5 triệu USD, tác phẩm pha trộn giữa kinh dị và nạn phân biệt chủng tộc của đạo diễn Jordan Peele đã mang về hơn 252 triệu USD, lợi nhuận gấp gần 60 lần.
“Get Out” không chỉ đánh bại nhiều đối thủ ngoài phòng vé mà còn nhận cơn mưa lời khen từ giới phê bình và truyền thông. Trên trang Rotten Tomatoes, “Get Out” đạt đến 99% điểm tích cực (trong lịch sử trang Rotten Tomatoes chỉ có 7 phim đạt tỷ lệ này bao gồm “Get Out”, tỷ lệ 100% chỉ có 3 phim).
Scott Mendelson- cây bút của Forbes đã dành lời khen tặng cho “Get Out” là “phim kinh dị Mỹ thế hệ mới”. Hiện “Get Out” đã lọt vào “Top 250 phim xuất sắc nhất mọi thời đại” trên chuyên trang IMDb, đang được coi là phim xuất sắc nhất năm 2017, ứng cử viên sáng giá ở đường đua Oscar 2018.
Một đại diện cho dòng phim kinh dị kinh phí thấp khác là “Raw” của đạo diễn trẻ Julia Ducournau. Ra mắt lần đầu tại Liên hoan phim (LHP) Cannes 2016 và chính thức ra rạp vào tháng 3-2017, “Raw” khiến người xem hoảng sợ và ám ảnh khi khai thác bản năng sinh tồn của con người ở những góc cạnh tối tăm nhất.
Phim tuy có nội dung nặng nề, gây sợ hãi, nhưng cách thể hiện tinh tế và nhẹ nhàng đã giúp người xem chấp nhận và đồng cảm. “Raw” đạt nhiều giải thưởng quốc tế, trong đó có giải FIPRESCI Prize tại LHP Cannes 2016. Tờ Guardian không ngại cho phim đạt 5/5 sao.
“It Comes at Night” cũng là phim kinh dị gặt hái nhiều thành công trong năm nay. Phim lấy bối cảnh giả định khi dịch bệnh bí ẩn bộc phát trên toàn cầu. Paul cùng gia đình phải ẩn nấp trong ngôi nhà ở ngoại ô để bảo toàn mạng sống.
Với kinh phí ít ỏi chỉ hơn 2,4 triệu USD, “It Comes at Night” đã mang về 17,2 triệu USD, lợi nhuận không quá nhiều nhưng lại là thành công bất ngờ cho một tác phẩm có nội dung không quá mới. Bởi dù đề tài cũ, đạo diễn Trey Edward Shults có cách khai thác tinh tế, hấp dẫn, không đi vào lối mòn nên vẫn cuốn hút người xem vào quá trình đấu tranh sinh tồn khắc nghiệt của Paul, nhưng thực chất lại chỉ là ảo giác.
“It Comes at Night” luôn đạt điểm trung bình trên 7 ở các trang phê bình danh tiếng và tờ Indiewire so sánh phim mang tinh thần của hai đạo diễn huyền thoại Robert Altman và Ingmar Bergman.
Thành công của phim độc lập kinh phí thấp
Dòng phim độc lập có kinh phí hạn hẹp cũng thắng thế ở phòng vé và các trang phê bình.

“Baby Driver”.
Ra mắt vào cuối tháng 6, “Baby Driver” trở thành tiêu điểm của giới chuyên môn khi mang đến nhiều hương vị mới. Câu chuyện hành động, tội phạm pha lẫn tiếng cười hài hước và nhạc phim tuyệt đỉnh (hơn 30 ca khúc pop, rock, jazz, R&B, soul) đã tạo nên thể loại phim nhạc kịch hành động, đưa “Baby Driver” thành tác phẩm đặc sắc về nội dung và ăn khách phòng vé.
Với kinh phí 40 triệu USD, phim mang về 140 triệu USD và những lời khen không ngớt. Điểm số đánh giá trên 8,5 và từ A đến A+ ở các trang Rotten Tomatoes, Metacritic, CinemaScore… cho thấy “Baby Driver” được đánh giá cao hơn rất nhiều bom tấn mùa hè.
Với kinh phí sản xuất tương đương “Baby Driver”, “John Wick: Chapter 2” cũng có doanh thu trên 171 triệu USD, lợi nhuận hơn 4 lần. Thậm chí phần 2 của John Wick còn được đánh giá xuất sắc hơn phần 1. Kinh phí hạn hẹp, không cho phép đạo diễn Chad Stahelski sử dụng nhiều kỹ xảo, thay vào đó là những thước phim chân thực về hành trình báo thù của chàng sát thủ John, đậm chất hành động pha bạo lực, giật gân kiểu Mỹ.
Kiểu phim này khá kén người xem trong bối cảnh nhiều bom tấn hành động, siêu anh hùng như hiện nay; nhưng “John Wick: Chapter 2” chinh phục khán giả và giới phê bình bằng thực lực, sự trau chuốt, kỹ lưỡng cho tác phẩm.
Dòng phim độc lập kinh phí thấp vốn kén người xem, nay đã có nhiều tác phẩm thu hút khán giả, giới chuyên môn, truyền thông, như: “47 Meters Down”, “I Don’t Feel at Home in This World Anymore”, “Personal Shopper”.
Không chỉ mang về lợi nhuận gấp 2-3 lần, mà những phim này còn nhận những đánh giá rất cao, thang điểm tích cực luôn trên 75% hoặc từ 4-5 sao, hay A. Hạn chế về tài chính khiến các nhà làm phim cân nhắc trong nhiều việc để làm ra một tác phẩm chất lượng. Điều đó kích thích sự sáng tạo, tìm tòi giúp các nhà làm phim tạo ra những tác phẩm mang nét rất riêng và đột phá.
BẢO LAM (Tổng hợp từ Variety, Guardian, Forbes)