Các nhà khoa học Mỹ vừa phát triển thành công miếng dán chứa thuốc có khả năng ngăn ngừa sự hình thành các cục máu đông có thể dẫn tới đột quị và nhồi máu cơ tim.

Thông thường ở những bệnh nhân trải qua đại phẫu (như thay khớp hông hoặc khớp gối), bác sĩ sẽ cho dùng thuốc chống đông máu heparin, vì nằm một chỗ lâu khiến họ có nguy cơ cao hình thành cục máu đông ở chân – gọi là huyết khối tĩnh mạch sâu (DVT), có thể gây tắc mạch rất nguy hiểm. Tương tự, những người bị rối loạn nhịp tim cũng được chỉ định dùng heparin để ngăn hình thành huyết khối trong tim, gây nhồi máu cơ tim hoặc làm tăng nguy cơ đột quị nếu nó rã ra và di chuyển lên não. Tuy nhiên, những người dùng thuốc này cần được xét nghiệm máu thường xuyên để bảo đảm họ đang nhận đúng liều, bởi dư liều có thể làm máu khó đông (bất lợi cho vết thương) còn thiếu liều sẽ không có tác dụng.

Trong khi đó, miếng dán công nghệ cao do nhóm chuyên gia Đại học Bắc Carolina phát triển có khả năng nhận diện và chặn đứng kịp thời sự hình thành huyết khối, bằng cách tự động bơm thuốc làm loãng máu. Theo đó, một mặt của miếng dán cỡ con tem chứa hơn 100 mũi kim bằng nhựa rất nhỏ (chưa bằng sợi tóc) sẽ nhẹ nhàng xuyên qua các mạch máu li ti (mao mạch) dưới da. Khi máu đi qua, những mũi kim này giám sát nồng độ thrombin – một tác nhân làm đông máu, thường tăng lên khi máu có dấu hiệu đặc hơn và dễ đóng cục. Nếu phát hiện nồng độ thrombin cao bất thường, một phản ứng hóa học sẽ xảy ra với lớp phủ axít amin đặc biệt trên đầu mũi kim, sau đó giải phóng một lượng nhỏ thuốc heparin vào máu để ngăn hình thành huyết khối.

Trong thử nghiệm tiến hành trên chuột, các chuyên gia ghi nhận tất cả những con dùng miếng dán chứa heparin đều sống sót trong khi 80% nhóm chuột được tiêm heparin đã chết vì cục máu đông. Kết quả ban đầu cũng cho thấy miếng dán này hiệu quả và tác dụng nhanh hơn phương pháp tiêm hoặc uống thuốc. Hiện nhóm nghiên cứu đang lên kế hoạch thử nghiệm sản phẩm mới trên người. Nhờ khả năng giám sát liên tục nồng độ thrombin trong máu, miếng dán dùng một lần (có thể thay hằng ngày) hứa hẹn sẽ loại bỏ nhu cầu xét nghiệm máu liên tục ở bệnh nhân.

l Cũng với mục đích tương tự, các nhà khoa học thuộc Trung tâm Y khoa Nagasaki (Nhật Bản) đang thử nghiệm một loại dép công nghệ cao giúp giảm nguy cơ mắc chứng DVT nhờ công dụng kích thích tuần hoàn máu ở chân. Đôi dép đặc biệt này được thiết kế để kết nối với một cái bơm truyền xung áp lực tới lòng bàn chân, mô phỏng tác động của việc đi bộ, nhờ đó kích thích tuần hoàn máu và ngăn máu đóng cục trong chân. Nhờ sức ép nhân tạo từ đôi dép mà cho dù không di chuyển, hoạt động tuần hoàn máu trong chân vẫn diễn ra bình thường và phòng ngừa hiệu quả DVT.

AN NHIÊN (Theo Daily Mail)