Không gian xanh tràn ngập thành phố Bắc Kinh. Ảnh: Chinaview

Cách đây 7 năm khi giành được quyền đăng cai Olympic 2008, Bắc Kinh tuyên bố sẽ tổ chức một kỳ Thế Vận hội Mùa hè thân thiện môi trường (Green Olympic). Trong những năm qua, thủ đô hơn 15 triệu dân của Trung Quốc đã nỗ lực mọi mặt để hướng tới mục tiêu đó.

“Green Olympic” hàm chứa 3 ý nghĩa: đó là mang đến một môi trường xanh - sạch, một hệ thống thi đấu tiết kiệm năng lượng và một ý thức bảo vệ môi trường cho mọi người dân.

Môi trường Xanh

Với việc mở rộng không gian xanh thêm 51%, Bắc Kinh giờ đây mang đậm dáng vẻ của một khu vườn. Song song với việc cải thiện cảnh quan theo hướng gần gũi với thiên nhiên, chính quyền thành phố đã và đang thực hiện nhiều biện pháp nhằm tạo bầu không khí trong lành trong suốt thời gian diễn ra Thế Vận hội. Bắc Kinh đã đầu tư 140 tỉ NDT (hơn 340 nghìn tỉ đồng) cho công tác chống ô nhiễm môi trường. Để giảm thiểu khí thải gây ô nhiễm, từ giữa tháng 7, Bắc Kinh bắt đầu hạn chế lượng xe lưu thông trên đường phố bằng các qui định như ô tô chạy theo biển số chẳn – lẻ, bố trí giờ làm việc lệch nhau. Bên cạnh đó là nâng tiêu chuẩn khí thải ô tô, nâng cấp hệ thống khí thải cho 67 ngàn chiếc tắc-xi, tăng lượng xe buýt và đưa thêm 3 tuyến tàu điện ngầm vào hoạt động.

Trong 7 năm qua, Bắc Kinh đã đóng cửa, di dời và hạn chế hoạt động hàng trăm nhà máy, xí nghiệp gây ô nhiễm môi trường trong thành phố và các tỉnh thành lân cận, trong đó đáng chú ý là việc chuyển các nhà máy của Tập đoàn Sắt & Thép Bắc Kinh – “thủ phạm” gây ô nhiễm chính của thành phố – về tỉnh Hà Bắc năm 2005. Theo kế hoạch, nếu 2 ngày trước khi khai diễn Olympic, bầu trời không trong xanh như mong muốn, Bắc Kinh sẽ đóng cửa thêm 200 nhà máy gần thủ đô, đồng thời hạn chế giao thông ở 4 thành phố lân cận.

Theo Ủy ban bảo vệ môi trường Bắc Kinh, số ngày có “bầu trời trong xanh” ở Bắc Kinh trong 6 tháng đầu năm đã tăng lên 123 so với 100 ngày hồi năm 1998. Từ đầu năm đến nay, lượng khí thải gây ô nhiễm môi trường cũng đã giảm thêm 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Hiện tại, 27 trạm quan sát được đặt rải rác khắp thành phố để theo dõi 24/24 hàm lượng 4 loại khí thải chủ yếu gây ô nhiễm không khí. Những nỗ lực hạn chế ô nhiễm trên của Bắc Kinh không chỉ phục vụ Olympic mà về lâu dài còn làm lợi cho cuộc sống của người dân thủ đô. Với Bắc Kinh, Olympic 2008 không phải là đích đến mà là sự khởi đầu mới để trở thành một “thành phố thân thiện môi trường”.

Sân thi đấu Xanh

Với sức chứa 91.000 người, Sân vận động “Tổ chim” là nơi diễn ra lễ khai mạc Olympic Bắc Kinh vào 8 giờ tối thứ Sáu ngày 8-8-2008. Ảnh: BBC

Với việc sử dụng năng lượng địa nhiệt, nhà thi đấu 7.500 chỗ của Đại học Công nghệ Bắc Kinh - địa điểm thi môn cầu lông của Olympic - tự tin sẽ đạt được mục tiêu giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính xuống mức 0, đồng thời giảm 30% mức tiêu thụ năng lượng. Xung quanh nhà thi đấu có 14 giếng sâu 2.000 mét –nguồn cung cấp năng lượng (địa nhiệt) cho hệ thống máy điều hòa nhiệt độ bên trong tòa nhà. Còn điểm nhấn của nhà thi đấu Đại học Khoa học - Kỹ thuật Bắc Kinh, nơi thi đấu môn judo và taekwondo, lại là mái trần hình vòm treo lớn nhất thế giới - đường kính 93 mét. Vào những ngày nắng gắt, hệ thống 148 ống dẫn ánh sáng gắn trên trần có khả năng cung cấp đủ ánh sáng cho cả nhà thi đấu.

Trong khi đó, sân Vận động Olympic quốc gia được biết đến với tên gọi “Tổ chim”, được xem là hình mẫu về bảo tồn nguồn nước, với 70% lượng nước dùng ở đây có nguồn gốc từ nước tái chế. Cạnh đó là Trung tâm thể thao dưới nước – còn có tên gọi là “Khối nước” – cũng thể hiện tinh thần tiết kiệm năng lượng. Hằng năm, nơi đây có khả năng thu gom hàng triệu lít nước mưa, nước tắm và nước thải từ các hồ bơi để dội rửa khuôn viên đồng thời bổ sung nguồn nước cho tháp làm lạnh và tưới cây cảnh xung quanh. “Khối nước” được thiết kế theo xu hướng thân thiện môi trường, nổi bật với phần ngoại thất bằng kính mờ màu xanh hình bong bóng nước nhằm hấp thu tối đa ánh nắng sưởi ấm cho hồ bơi và hạn chế tình trạng thất thoát nhiệt.

Bắc Kinh đã sử dụng một loạt công nghệ thân thiện môi trường và năng lượng sạch trong quá trình xây dựng 31 địa điểm thi đấu và 45 trung tâm huấn luyện phục vụ Olympic. Hơn ¼ năng lượng sử dụng tại các điểm thi đấu Olympic sẽ được cung cấp từ các nguồn tái sinh như năng lượng Mặt trời, năng lượng gió, năng lượng địa nhiệt. Nhờ ứng dụng công nghệ tiên tiến, các tòa nhà thi đấu Olympic ở Bắc Kinh dự kiến sẽ tiết kiệm 50% điện năng.

Ý thức Xanh

Lần đầu tiên trong lịch sử các kỳ thế vận hội, ban tổ chức Olympic Bắc Kinh thiết lập một căn phòng đặc biệt trong Làng Olympic nhằm nâng cao ý thức về bảo vệ môi trường. Ngoài việc trưng bày tranh ảnh, sách báo, nơi đây còn chiếu các bộ phim tài liệu về công tác bảo vệ môi trường. Trong khi đó, các tình nguyện viên phục vụ Olympic, được khuyến khích bắt xe buýt hoặc tàu điện ngầm đến nơi làm việc thay vì lái xe riêng; tắt màn hình máy tính khi để máy ở chế độ “Standby” và viết giấy trên cả hai mặt.

Không những góp phần giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường ở Trung Quốc, nỗ lực tổ chức một “Olympic Xanh” của Bắc Kinh còn để lại một di sản quí báu về hạ tầng kỹ thuật, kinh nghiệm và ý thức bảo vệ môi trường cho thành phố này nói riêng và cả nước Trung Quốc nói chung khi Thế Vận hội khép lại, mở đường hướng tới một tương lai phát triển bền vững hơn.

THIÊN LAM (Theo Chinaview, CCTV, AFP)