DUY KHÔI

Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật vừa công bố danh sách kết quả họp xét để lấy ý kiến nhân dân trước khi hoàn thiện hồ sơ trình Thủ tướng theo quy định. Trong số 27 hồ sơ xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh”, có bộ ảnh của nghệ sĩ nhiếp ảnh (NSNA) lão thành Võ An Khánh - niềm tự hào của nhiếp ảnh cách mạng Nam Bộ và cả nước.

NSNA Võ An Khánh (ngồi) và lãnh đạo tỉnh Bạc Liêu tại triển lãm ảnh “60 năm cầm máy của nhà báo, NSNA Võ An Khánh”.

15 năm trước, NSNA Võ An Khánh đã từng được trao “Giải thưởng Nhà nước” về văn học, nghệ thuật, đợt 2 - năm 2007. Ðó là cụm 3 tác phẩm: “Phóng lựu đạn vào đồn địch - một phát minh độc đáo của chiến tranh nhân dân”, “Hàng vạn nhân dân 3 xã Trần Thới, Phú Mỹ, Tân Hưng Ðông biểu tình tuần hành ủng hộ bản tuyên bố 8 điểm với thiện chí hòa bình của đoàn đại biểu ta tại hội đàm Paris” và “Trạm quân y dã chiến”.

Bộ ảnh được đề nghị xét tặng “Giải thưởng Hồ Chí Minh” của NSNA Võ An Khánh đợt này gồm 10 ảnh. Ðó là những bức ảnh ghi lại những khoảnh khắc lịch sử trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước đầy tự hào và oai hùng của quân và dân Cà Mau nói riêng, Nam Bộ nói chung. Có những tác phẩm đi vào lịch sử với người thật việc thật như “Kiện tướng chiến hào - Dương Thị Cẩm Vân - người đã liên tục 6 tháng liền bám chiến hào bao vây đánh địch tại chi khu Ðầm Dơi - Cà Mau (6-1966)”, “Chị Bảy Tấn, xóm Hào Sai, xã Trần Hợi dạy học văn hóa dã chiến bên cạnh hầm tránh pháo, trong tầm đạn của đồn Cầu Chữ Y, xã Khánh Hưng (6-1971)”, “Chị Tư Bích cùng các đồng chí nữ quân trang một đơn vị trực thuộc Cục Hậu Cần, Quân khu 9, ngoài việc hoàn thành tốt nhiệm vụ chuyên môn, đơn vị còn tận lực xây dựng cơ quan và gánh vác những việc nặng nhọc khác”…

10 tác phẩm là 10 câu chuyện, tập trung khắc họa hình ảnh người phụ nữ Cà Mau thời chiến “Anh hùng - Bất khuất - Trung hậu - Ðảm đang”, sẵn sàng xung kích ra tiền tuyến, quên thân mình để bảo vệ Tổ quốc, quê hương. Những ai yêu quý và cảm phục nữ anh hùng Hồ Thị Kỷ sẽ hiểu rõ hơn về chiến công của bà với tác phẩm ảnh “Ðống đổ nát của Ðồn Quân cảnh Cà Mau sau trận đánh cảm tử của anh hùng nữ biệt động Hồ Thị Kỷ 30-4-1970”. Hay là hình ảnh “Chiến sĩ nữ pháo binh Cái Nước áp giải tù binh Bình Hưng sau chiến thắng ở Ðòn Dông, Tân Hưng Tây năm 1973” chợt khiến người xem liên tưởng đến mấy câu thơ của nhà thơ Tố Hữu:

“O du kích nhỏ giương cao súng Thằng Mỹ lênh khênh bước cúi đầu”...

Ðã bước qua tuổi 85, NSNA Võ An Khánh vẫn gắn bó với niềm đam mê nhiếp ảnh, dù sức khỏe yếu, không thể đi lại vững chãi như trước đây. Ðề cử “Giải thưởng Hồ Chí Minh” về văn học, nghệ thuật là niềm vui lớn không chỉ của cá nhân ông mà cả giới nhiếp ảnh, bởi đó là sự ghi nhận cống hiến của một nghệ sĩ lão thành hơn 65 năm theo nghề nhiếp ảnh. Còn nhớ cách đây 5 năm, Liên hiệp các hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Bạc Liêu tổ chức triển lãm ảnh “60 năm cầm máy của nhà báo, NSNA Võ An Khánh”. Dù ngồi xe lăn và đã 80 tuổi nhưng ông vẫn hoạt bát, vui vẻ trước tấm lòng của quê hương dành cho ông. 65 năm cầm máy, ông được mệnh danh là “người chép sử bằng ảnh”. Những tác phẩm nhiếp ảnh của ông sẽ còn sống mãi với thời gian...