Chính phủ và người dân xứ Phù Tang đang “nở mặt” trước việc 3 nhà khoa học nước này cùng với một nhà khoa học Mỹ gốc Nhật vừa được trao giải Nobel Vật lý và Hóa học năm nay. Chưa bao giờ Nhật Bản có nhiều khoa học gia được vinh danh ở đấu trường Nobel đến vậy. Kỷ lục trước đây của xứ hoa anh đào được lập năm 2002 là 2 nhà khoa học được trao giải Nobel trong lĩnh vực vật lý và hóa học.

Nhà khoa học Makoto Kobayashi nhận điện thoại chúc mừng của Thủ tướng Nhật Taro Aso trong cuộc họp báo công bố ông cùng 2 đồng hương đoạt giải Nobel Vật lý hôm 7-10. Ảnh: AP

Hôm 8-10 vừa qua, cùng với hai đồng nghiệp Mỹ, Osamu Shimomura (80 tuổi), hiện công tác ở Đại học Boston, được công bố là đồng chủ nhân Giải Nobel Hóa học. Trước đó một ngày, hai ông Toshihide Maskawa (68 tuổi) và Makoto Kobayashi (64 tuổi), cùng với đồng hương Yoichiro Nambu (84 tuổi) quốc tịch Mỹ cùng chia nhau giải Nobel Vật lý. Tính từ năm 1949 đến nay, Nhật Bản có cả thảy 16 nhà khoa học được nhận giải Nobel (không kể công dân Mỹ gốc Nhật năm nay).

Trong các lĩnh vực khoa học được chọn trao giải Nobel, vật lý là thế mạnh của giới nghiên cứu Nhật với 7 tên tuổi được Hội đồng giải thưởng Nobel vinh danh. Truyền thống này bắt đầu từ năm 1949 khi nhà vật lý Hideki Yukawa trở thành công dân Nhật đầu tiên đoạt giải Nobel cho lý thuyết dự đoán sự tồn tại của các phân tử meson trong lĩnh vực vật lý phân tử.

Bình luận về việc nước láng giềng có đến 4 người đoạt giải Nobel năm nay, tờ Chosulinbo (Hàn Quốc) hôm qua 10-10 cho rằng các giải thưởng Nobel của Nhật Bản đều khởi nguồn từ một cây viết chì và một tờ giấy. Tờ báo này dẫn nguồn một tờ báo của Nhật cho rằng trong ngành vật lý, Nhật mạnh về lĩnh vực vật lý lý thuyết và vật lý phân tử cơ bản, mà ở đó các nhà khoa học không đòi hỏi phải có phòng thí nghiệm đồ sộ đầy đủ tiện nghi mà đơn giản chỉ là những ý tưởng nảy ra trong đầu có thể được viết ra giấy bằng viết chì. Và chính Hideki Yukawa là minh chứng sống động cho nhận định này. Công trình nghiên cứu đưa ông lên đỉnh cao Nobel được thực hiện vào những năm đầu thế kỷ 19, khi đó Nhật Bản gần như chưa có cơ sở vật chất và thiết bị thử nghiệm nào phục vụ cho việc nghiên cứu của các nhà khoa học.

QUỐC CHÂU
(Theo Chosun, AP, AFP, Yomiuri Shimbun)